Gender – aktualny stan dyskusji

Na bazie istniejących określeń Joseph Verlinde rozróżnia kilka różnych znaczeń gender :

- jako tożsamość płciową: gdzie oznacza on zachowania mężczyzny lub kobiety, w relacji z ich płcią biologiczną, w danym kontekście społecznym, w odniesieniu do płci biologicznej;

- jako „społeczny stosunek płci”, czyli relacje płci z uwzględnieniem dominacji jednej płci nad inną24.

- jako tożsamość płciową tworzoną przez każdą jednostkę na podstawie subiektywnego postrzegania własnej płci i orientacji seksualnej, gdzie męskość i kobiecość nie byłyby już oparte na danych biologicznych, ale na subiektywnym przekonaniu, jakie każdy tworzy o własnej tożsamości.

To ostatnie subwersywne25 (rewolucyjne, wywrotowe) znaczenie jest częścią ideologii gender. Otwiera możliwość całkowitego rozdzielenia tożsamości płciowej i płci biologicznej: ktoś, kto będąc anatomicznie mężczyzną, przyjął kobiecą tożsamość płciową, miałby być uznany za kobietę; a ktoś, kto będąc biologicznie kobietą przyjął męską tożsamość płciową, miałby być uznawany za mężczyznę. Jednostka określa się na podstawie własnego wyobrażenia, i wybiera swoje zachowania seksualne, niezależnie od swej anatomii 26.

Podobnego rozróżnienia dokonuje Elizabeth Montfort, prawnik i filozof, eurodeputowana do 2004 roku i Przewodnicząca Stowarzyszenia Nowego Feminizmu Europejskiego (ANFE).

Rozróżnia także trzy znaczenia gender :

Znaczenie potoczne : gender jest sposobem bycia mężczyzną lub kobietą, oznacza zachowania męskie lub żeńskie w relacji do własnej płci biologicznej : gender żeński odpowiadałby biologicznej płci żeńskiej, gender męski biologicznej płci męskiej.

Znaczenie społeczne : Gender dotyczy relacji. Byłby konstruktem społecznym i kulturowym, aby usprawiedliwić dominację mężczyzny nad kobietą. Definicja ta wyraża relację władzy, zasadę dominacji, która przejawia się w stereotypach przypisanych do jednej lub drugiej płci: kobieta w domu, mężczyzna na zewnątrz.

Znaczenie wywrotowe: Gender oznacza tożsamość jednostki zbudowaną przez
środowisko społeczne i kulturowe, czyli „męskość” lub „kobiecość”, która nie opiera się na danych biologicznych, lecz na subiektywnym poczuciu jednostki. To takie znaczenie wchodzi w ideologię gender.

Według ideologii gender, płeć biologiczna nie należy do tożsamości jednostki. Kobiecość i męskość nie muszą wyrastać z natury człowieka. Płeć staje się sprawą umowną, konstrukcją społeczną – rolą jaką się przyjmuje, a nie trwałą rzeczywistością i częścią tożsamości. Płeć biologiczno – psychiczna i związana z nią seksualność jest widziana jako stereotyp zakorzeniony w kulturze, którego istnienie można uzasadnić przyzwyczajeniami i względami kulturowymi i religijnymi. Dlatego ma niewielkie znaczenie w praktyce.

Za kluczową uznana jest płeć społeczna gender. Gender buduje wszystko. To dzięki gender, a nie płci biologicznej tworzy się prawdziwa tożsamość płciowa jednostki. Ale nie wypływa ona z natury – jest utworzona, skonstruowana. A jeśli jest utworzona, skonstruowana, to może zostać zmieniona, zdekonstruowana. Może stać się wyborem.

Według ideologii gender nie istnieje ontologiczna różnica między mężczyzną a kobietą, ponieważ tożsamość płciowa jest budowana, konstruowana a nie otrzymywana, dlatego każdy człowiek może decydować o swej płci i ją zmieniać. Rodzi się co prawda „biologicznie” zaprogramowany, ale to nie ma dla jego tożsamości decydującego znaczenia.

Gender podważa wszelkie dotychczasowe normy odnoszące się do męskości, kobiecości oraz wzajemnych relacji kobiet i mężczyzn. Biologia – zasadniczy element tożsamości płciowej – zostaje zastąpiona w gender kulturą (...) 27”

Mówiąc o ideologii gender musimy pamiętać, że nie jest ona ideologią jednolitą. Nie posiada jednorodnego ideologicznego korpusu wyposażonego w jednolitą strategię polityczną. Jest różnorodnym zbiorem refleksji i pozycji. Wynika to już z samego faktu, że tworzy ją wielu aktorów i wiele wpływów, takich jak np: feminizm, który był jej kolebką, środowiska LGBT, marksizm, środowiska lewicowe, lobby walczące o ograniczenie liczby ludności na świecie, etc.

I tak jak feminizm jest nurtem silnie zróżnicowanym, jak środowiska LGBT mają dużą różnorodność podejść, różne rodzaje strategii i różne cele polityczne oraz odmienne niekiedy postrzeganie jednostki tak samo ideologia gender jest zróżnicowana i może zawierać w sobie pewną gamę podejść i rozwiązań28.

Niemniej można ją postrzegać jako ideologiczny dyskurs, które miałby na celu dokonanie reinterpretacji, w znaczeniu subwersywnym czyli wywrotowym, funkcjonujących aktualnie pojęć, dotyczących takich rzeczywistości jak natura, płeć, tożsamość, orientacja seksualna, małżeństwo, macierzyństwo, relacje między płciami, norma, prokreacja oraz dążyłby do destabilizacji przyjętych za tradycyjne modeli i relacji między osobami i płciami. Dokonuje się to w imię wolności, przyjętej jako najwyższa wartość.