Od symbolicznego przejścia przez bramę Alcalá rozpoczęła się uroczystość powitania Benedykta XVI przez młodych, uczestniczących w 26. Światowym Dniu Młodzieży w Madrycie. W centralnej części miasta zgromadziło się kilkaset tysięcy osób. Benedykt XVI otrzymał od młodych sadzonkę drzewka oliwnego, która ma pozostać w Madrycie na pamiątkę spotkania papieża z młodzieżą.
Po przyjeździe na plac Niepodległości burmistrz Madrytu Alberto Ruiz-Gallardón w towarzystwie swojej żony Mar Utrera wręczył Ojcu Świętemu klucze do bram miasta. Następnie papież przywitał się z 50. młodymi osobami reprezentującymi różne kontynenty, czego nie przewidziano w programie. Młodzi, po 10 osób z każdego kontynentu, ubrani byli w tradycyjne, charakterystyczne dla różnych krajów stroje. Zostali oni wytypowani przez Hiszpański Komitet Organizacyjny. W grupie tej było także pięciu młodych wybranych wśród osób, które śledziły przygotowania do ŚDM w Madrycie na serwisach społecznościowych.
Po tej nieoficjalnej części papież symbolicznie wkroczył do miasta przechodząc przez bramę Alcalá trzymając w rękach sadzonkę drzewka oliwnego. Nawiązuje ona do hasła obecnego ŚDM: „Zakorzenieni i zbudowani na Chrystusie, mocni w wierze”. Drzewko ma zostać zasadzone w mieście na pamiątkę wizyty papieża.
Kiedy papież przechodził przez bramę Alcalá w Madrycie rozdzwoniły się wszystkie dzwony. Uczestnicy ŚDM byli zachęcani, by z oficjalnej strony spotkania pobrali na telefon lub przenośny odtwarzacz nagranie dzwonów w formacie mp3 i włączyć je w czasie, gdy papież przekraczał będzie bramę na placu Niepodległości.
Kolejnym elementem uroczystości była wspaniała parada sześciu andaluzyjskich koni z hodowli rodziny Domecq. Jeźdźcy w tradycyjnych andaluzyjskich strojach oddali hołd papieżowi a po zakończeniu prezentacji dwoje najmłodszych jeźdźców wręczyło Ojcu Świętemu drobny prezent - obraz. Papież zamienił z dziećmi kilka zdań, dziękując za dar.
Brama Alcalá była niegdyś wschodnią bramą miasta a jej nazwa pochodzi od drogi, jaką należało obrać, by dostać się do miejscowości Alcalá de Henares. Budowla pochodzi z XVIII w. i składa się z pięciu przejść (arkad). W najwyższej, centralnej części, umieszczona jest płyta kamienna upamiętniająca rok budowy oraz króla Karola III. Bramę wieńczą rzeźby z białego marmuru.
Z placu Niepodległości Benedykt XVI ruszył w krótką, 500 metrową podróż papamobile w kierunku placu Cibeles, gdzie zaplanowano główną część powitania przez młodzież. Na calle Alcalá, paseo de Recoletos oraz paseo de El Prado stoją tysiące młodych, którzy entuzjastycznie witają papieża, choć przyszło im na tę chwilę czekać od wielu godzin, bowiem by dostać się w bezpośrednie okolice placu Niepodległości czy placu Cibeles należało być na miejscu od kilku do kilkunastu godzin wcześniej.
W trakcie przejazdu papieża grupa akrobatyczna Águila przeleciała nad placem kreśląc na niebie flagę Stolicy Apostolskiej i Republiki Hiszpanii.
Nazwał to „kwestią sprawiedliwości”, bardziej, aniżeli hojności.
Dla chrześcijan nadzieja ma imię i oblicze. Dla nas nadzieja to Jezus Chrystus.
Ojciec święty w przesłaniu do uczestników spotkania pt. „Dobro wspólne: teoria i praktyka”.