KOŚCIÓŁ ANDRZEJA, BRATA PIOTRA

Chodzi o przełamanie tradycyjnych niechęci, o coraz powszechniejsze nasycenie świadomości członków obu Kościołów prawdą o już istniejącej jedności. Ważne są wszystkie gesty i słowa, które niszczą wschodnie podejrzenia Rzymu o swoisty „imperializm". Te gesty i słowa, a zwłaszcza wspólna modlitwa, wydobywają bowiem na jaw zapomnianą prawdę o fundamencie jedności, która nas już łączy.

Dopiero na tym fundamencie można rozpocząć dialog teologiczny, wyjaśniający odmienne stanowiska w kwestiach szczegółowych, naświetlający też ich historyczne i kulturowe podłoże. „Jedności nie stworzy uzgodnienie stanowisk teologicznych. Albowiem w ostatecznym rozrachunku sam consensus jest wynikiem już osiągniętej jedności życia w Kościele, czyli w Chrystusie."

( *Wśród 16 Kościołów jest 9 Kościołów patriarszych (Konstantynopol, Aleksandria, Antiochia, Jerozolima, Bułgaria, Serbia, Rosja, Rumunia, Gruzja), 3 Kościoły arcybiskupie (Cypr, Grecja Finlandia), 3 Kościoły metropolitalne (Albania, Polska, Czechosłowacja). Ostatnio powstał Amerykański Kościół Prawosławny, który otrzymał autokefalię od Patriarchatu Moskiewskiego)

Stąd waga wzajemnych spotkań, które rozpoczęło historyczne spotkanie Pawła VI i Athenagorasa I na Górze Oliwnej w 1964 r. Stąd też wielkie znaczenie takich symbolicznych gestów, jak ucałowanie przez Pawła VI stóp metropolity Melitona, wysłannika Dimitriosa I na rzymskie uroczystości dziesiątej rocznicy zniesienia ekskomunik, 14 grudnia 1975 r.

To, co zostało powiedziane, nie umniejsza roli dialogu teologicznego w usunięciu przeszkód stojących na drodze ku wspólnemu sprawowaniu Eucharystii**. Dopiero jednak w 1975 r. udało się prawosławnym pokonać trudności wynikające z zasady autokefalii i powołać Międzyprawosławną Komisję Teologiczną mającą przygotować dialog teologiczny z Kościołem rzymskokatolickim.

Do ogłoszenia tego został upoważniony przez inne Kościoły prawosławne Konstantynopol, ustami swego przedstawiciela, metropolity Melitona, na wspomnianej wyżej uroczystości w Rzymie. Równocześnie przy Patriarchacie Ekumenicznym w Fanarze powstała specjalna komisja do dialogu z Rzymem. Jej sekretarzem został metropolita Meliton. Podobna komisja została utworzona przy Sekretariacie Jedności Chrześcijan.