**Dzień trzeci wizyty w Turcji**

30 XI 2006 r., Stambuł
Deklaracja - Andrzej Grajewski prosto z Turcji

Zwieńczeniem dzisiejszych wspólnych liturgicznych obchodów ku czci św. Andrzeja Apostoła była wspólna Deklaracja, którą podpisali Benedykt XVI oraz Bartłomiej I. Stwierdzono w niej m.in., że „braterskie spotkanie” papieża i patriarchy jest dziełem Bożym, a w pewnym sensie jest także darem pochodzącym od Niego.

Interesujący jest fragment, który mówi o tym, że oba Kościoły nie wykorzystały wszystkich szans, jakie otwierały się przed nimi w związku z cofnięciem ekskomunik, nałożonych wzajemnie w 1054 r., a unieważnionych 7 grudnia 1965 r. we wspólnej deklaracji przez Pawła VI i patriarchę Atenagorasa. Dlatego, stwierdzono w Deklaracji dalsze działania ekumeniczne powinny być kontynuowane i wspierane modlitwą wszystkich wiernych obu Kościołów.

Ważny fragment Deklaracji odnosi się do wznowionego we wrześniu br. w Belgradzie dialogu teologicznego. Powołana wówczas komisja prawosławno-katolicka zaczęła pracę nad tekstem zatytułowanym: „Eklezjologiczne i kanoniczne skutki sakramentalne istoty Kościoła: soborowość i władzy w Kościele”. Odnosząc się do tej pracy, Papież i Patriarcha stwierdzają, że udzielają jej swojego błogosławieństwa i zapewniają, że podobnie, jak to było w przeszłości, będą jej pracę wspierać swym autorytetem i modlitwą.

Kolejny fragment Deklaracji odnosi się do procesu integracji europejskiej, który Papież i patriarcha oceniają pozytywnie, ale jednocześnie podkreślają, że w centrum praw człowieka zawsze powinna być wolność religii. Deklarują także, że wspólnie będą działać na rzecz zachowania chrześcijańskiej tożsamości naszego kontynentu, a także postarają się, aby oba Kościoły wniosły swój wkład w budowę cywilizacji przyszłości Europy i ludzkie stosunki na różnych poziomach.

Nasze duchowe i moralne tradycje mogą się stać twardą podstawą dla wspólnych działań w tym zakresie, a zwłaszcza dla ochrony każdego ludzkiego życia. Wyrażają także troskę o pokój na Bliskim Wschodzie, który łatwiej będzie osiągnąć, jeśli prowadzony będzie dialog międzywyznaniowy oraz międzyreligijny, nakierowany na zwalczanie nietolerancji oraz wszelkich przypadków dyskryminacji człowieka. W zakończeniu Deklaracji przekazali swoje błogosławieństwo wiernym obu Kościołów.