Sześćsetne urodziny Joanny d’Arc

Program pobytu głowy państwa w Domrémy przewiduje m.in. jego udział we Mszy św., którą odprawi biskup diecezji Saint-Dié – Jean-Paul Mathieu, po czym obejrzy okolicznościowy film, związany z postacią Dziewicy Orleańskiej i odbędzie się debata nt. ważności jej dokonań.

Z miasteczka Sarkozy uda się Vaucouleurs na południu sąsiedniego departamentu Mozy, gdzie święta znalazła schronienie przed spotkaniem z przyszłym królem Karolem VII. To tam rozpoczął się jej najważniejszy etap życia po opuszczeniu stron rodzinnych.

W ramach roku jubileuszowego Rada Generalna departamentu Wogezów przeznaczyła na wydarzenia, związane z obchodami, 270 tys. euro. Zdaniem większości mieszkańców tych stron, suma ta nie jest zbyt wysoka, stanowi bowiem zaledwie ¼ środków, jakie zamierza wydać na te cele Orlean. Burmistrz Domrémy Daniel Coince liczy na to, że w okresie jubileuszu najsłynniejszej córki tych stron przybędzie co najmniej tylu samo pielgrzymów i turystów, ilu zjawia się ich tutaj każdego roku, to znaczy nie mniej niż 30 tysięcy.

Należy podkreślić, że wizyta prezydenta w miejscu urodzin św. Joanny odbędzie się w przededniu rozpoczęcia obchodów rocznicy przez skrajnie prawicowy Front Narodowy Jeana-Marie Le Pena, który – zdaniem mediów francuskich – zmonopolizował i „zawłaszczył” sobie postać patronki Francji. Córka założyciela tej partii – Marine Le Pen jest kandydatką tego ugrupowania w tegorocznych wyborach prezydenckich.

Również wizyta obecnego szefa państwa podporządkowana jest strategii wyborczej, gdyż swą kandydaturę będzie musiał on zgłosić najpóźniej w lutym br. Postać Dziewicy Orleańskiej wykorzystał on już w swej kampanii w 2007 r.

6 stycznia obchody rocznicowe rozpoczną się także w Orleanie Mszą św., której w tamtejszej katedrze Krzyża Świętego będzie przewodniczył miejscowy biskup Jacques Blaquart. W Wielkim Poście wszystkie parafie tego regionu rozważać będą niektóre z zagadnień związanych z dziejami Dziewicy Orleańskiej jak np. pokój, słuchanie głosu Bożego i dar z samego siebie. Na 11 lutego przewidziano pielgrzymkę z Domrémy do wspomnianego Vaucouleurs.

Uwieńczeniem obchodów będzie jubileuszowa Msza św., której 13 maja w bazylice w Domrémy będzie przewodniczył arcybiskup Paryża kard. André Ving Trois. Ponadto w Rouen, gdzie Joanna spłonęła na stosie, odbędzie się 28 i 29 czerwca poświęcony jej festiwal archidiecezjalny, a okolicznościowej Mszy św. będzie tam przewodniczył francuski kardynał kurialny Jean-Louis Tauran, stojący na czele Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego.

Joanna d’Arc urodziła się 6 stycznia 1412 w Domrémy w dzisiejszym departamencie Wogezach w ubogiej rodzinie wiejskiej, która później dzięki zasługom przyszłej świętej została nobilitowana (zaliczona do szlachty). Otrzymała głębokie wychowanie religijne, chociaż nie umiała czytać ani pisać. Jako 13-latka złożyła prywatny ślub czystości, wcześnie zaczęła też doświadczać przeżyć mistycznych i widzeń, dotyczących przede wszystkim przyszłości Francji.

Właśnie pod wpływem jednej z takich wizji i głosów wewnętrznych, gdy wojska angielsko-burgundzkie zajęły północną część kraju w 1429 r., udała się do następcy tronu Karola, namawiając go do ukoronowania się na króla i rozpoczęcia obrony Francji. Udało jej się przekonać przyszłego króla do podjęcia walk, a następnie poprowadziła żołnierzy do uwolnienia Orleanu, obleganego przez Anglików (8 maja 1429). Również dzięki jej słowom i sile przekonywania następca tronu został ukoronowany w Reims na króla Francji jako Karol VII.

Ale w następnym roku szczęście opuściło Joannę i na wiosnę 1430 w bitwie pod Compiègne została ranna i wpadła w ręce Burgundów, którzy z kolei wydali ją za duże pieniądze Anglikom. Znalazła się wówczas na zamku w Rouen, gdzie trafiła w ręce inkwizycji, która oskarżyła ją o czary i herezje, a jej wizje uznała za szatańskie. Skazano ją na śmierć przez spalenie. Zginęła na stosie 30 maja 1431 w Rouen.

Tymczasem jej śmierć niemal natychmiast rozsławiła jej imię, zapoczątkowała oddawanie jej czci i przyczyniła się do zakończenia wojny z Anglią. Również król Karol VII, który początkowo nie bronił jej, nakazał rewizję procesu i w 1455 wysłał akta sprawy do papieża Kaliksta III, który polecił odbycie procesu rehabilitacyjnego. Już 7 lipca 1456 w Rouen ogłoszono uniewinnienie Joanny, ukazując zarazem jej mistycyzm, czystość i posłuszeństwo Bogu, a także głęboki patriotyzm.

Późniejsze czasy – wojny, a następnie rewolucja francuska z jej ideami oświeceniowymi i antyklerykalizmem – nie sprzyjały jednak wyniesieniu Dziewicy Orleańskiej na ołtarze. Stało się to możliwe dopiero w XX wieku: 18 kwietnia 1909 św. Pius X ogłosił ją błogosławioną, a 16 maja 1920 Benedykt XV ją kanonizował. Jego następca Pius XI ogłosił ją w 1922 patronką Francji. Na mocy ustawy cywilnej z 10 lipca 1920 dzień jej śmierci – 30 maja jest narodowym świętem tego kraju.