Obrońca nienarodzonych

  Czesław Ryszka, Święty XXI wieku Jan Paweł II, Wydawnictwo Salwator Papieska nauka o świętości życia od początku pontyfikatu stanowiła centralny punkt przemówień. Papież Polak czuł się w specjalny sposób powołany do misji obrony życia. Potwierdził to w wypowiedzi do Kolegium Kardynalskiego w 1980 r. w słowach: „W obliczu pogardy dla najwyższej wartości życia, pogardy, która prowadzi do legalizacji unicestwienia istoty ludzkiej w łonie matki (...) należy przypominać o nietykalności ludzkiego życia. Nie ustanę nigdy w wypełnianiu tej misji, którą uważam za niecierpiącą zwłoki, korzystając z podróży, spotkań, audiencji, orędzi do osób, instytucji, stowarzyszeń, doradców”. Na poparcie tych słów Jan Paweł II rozpoczął w czasie środowych audiencji generalnych cykl katechez o biblijnych podstawach życia małżeńskiego i rodzinnego. Doskonale opracowany tekst ukazał Jana Pawła II jako znawcę teologii rodziny. Poszczególne katechezy, ogłoszone potem w książce Mężczyzną i kobietą stworzył ich, poświęcone dogłębnej analizie stworzenia człowieka na obraz i podobieństwo Boże, omawiające pierwotną samotność i nagość, jedność ciał męża i żony, ową komunię osób, umocniły i określiły najgłębsze zasady życia małżeńskiego, tego szczególnego przymierza osoby z osobą, mężczyzny i niewiasty, zapoczątkowanego w stanie pierwotnej niewinności, dającej uszczęśliwiające poczucie sensu ciała. Jak się wyraził papież: „Gdy zaś pierwsza ludzka matka mówi po porodzie: urodziłam człowieka z pomocą Boga (Rdz 4, 1), to w tych kilku słowach zawiera się właściwie cała teologia prokreacji, akt rodzicielski jest bowiem uczestnictwem w stwórczym akcie Boga”.

Temat przekazywania życia przewinie się w bardzo wielu papieskich dokumentach. Jednym z pierwszych była, wymieniona już kilkakrotnie, adhortacja o małżeństwie i rodzinie Familiaris consortio. Jan Paweł II omówił w niej m.in. misję małżonków w przekazywaniu życia, podkreślając, że „podstawowym zadaniem rodziny jest służba życiu, urzeczywistnienia w ciągu dziejów pierwotnego błogosławieństwa Stwórcy: przekazywania – poprzez rodzenie – obrazu Bożego z człowieka na człowieka. Płodność jest owocem i znakiem miłości małżeńskiej, żywym świadectwem pełnego wzajemnego oddawania się małżonków” (nr 28). Papież nie zacieśnił miłości małżeńskiej tylko do fizycznego rodzenia dzieci, ale przekonywał, jak miłość poszerza się i ubogaca wszelkimi owocami duchowymi i nadprzyrodzonymi. „Ponieważ miłość małżonków jest szczególnym uczestnictwem w tajemnicy życia i miłości samego Boga – naucza Jan Paweł II – Kościół ma świadomość, że otrzymał specjalne posłannictwo strzeżenia i ochraniania tak wielkiej godności małżeństwa i tak wielkiej odpowiedzialności za przekazywanie życia ludzkiego” (nr 29).

Papieskie nauczanie na ten temat spotykało się nierzadko z krytyką, nawet w szeregach katolickich teologów. Dlatego Ojciec Święty, przemawiając 11 października 1985 r. do biskupów Europy, w odpowiedzi na głoszoną powszechnie tezę, jakoby ustawodawstwo dopuszczające aborcję było przejawem rozwoju człowieka i ludzkiej wolności, powiedział: „Myślę, że to przygnębiające i niepożądane zjawisko oznacza naprawdę klęskę mężczyzny i kobiety. Poniósł klęskę lekarz, który złamał przysięgę i wyrzekł się najszlachetniejszej misji medycyny – obrony i ratowania ludzkiego życia; poniosło ją «zeświecczone» państwo, które zrezygnowało z ochrony podstawowego i najświętszego prawa do życia, aby stać się narzędziem domniemanych interesów społeczności i które jest czasem niezdolne nawet do tego, aby czuwać nad przestrzeganiem własnych permisywistycznych praw”. Ta porażka jest „symptomem głębokiej alienacji duchowej, która ogłosiwszy najpierw «śmierć Boga» ”, teraz ogłasza «śmierć człowieka» jako osoby i wartości transcendentnej. Na Zachodzie osoba została poświęcona na rzecz dobrobytu; na Wschodzie stała się ofiarą struktury (...). Europa powinna wyciągnąć wnioski z tej porażki”. Zamykając obrady zjazdu „Europa a Prawo do Życia” (18 XII 1987), papież dodał: „Zaprawdę, to jest punkt, w którym Europa decyduje o swojej przyszłości”.