Gorące komentarze po odwołaniu papieskiej wizyty w La Sapienza

Zostało ono spowodowane nietolerancją ze strony mniejszości: taka jest we Włoszech powszechna opinia zarówno w kręgach kościelnych, jak politycznych – i to różnych orientacji.

W nocie prezydium episkopatu Włoch mowa o antydemokratycznej nietolerancji i zamknięciu kulturowym. Włoscy biskupi życzą stołecznej uczelni, by powróciła do uporządkowanego toku życia. Tylko wówczas możliwe jest zdobywanie wiedzy i konfrontacja kulturalna w służbie osoby i społeczeństwa.

Ubolewanie z powodu „niedopuszczalnych przejawów nietolerancji” wyraził w osobistym liście do Papieża prezydent Giorgio Napolitano. Przypomnijmy, że obecny szef Republiki Włoskiej jest weteranem ruchu komunistycznego.

Wikariusz generalny diecezji rzymskiej zaprosił na plac św. Piotra w najbliższą niedzielę (20 stycznia) wiernych i wszystkich mieszkańców Wiecznego Miasta, boleśnie dotkniętego wydarzeniami na uniwersytecie. Biorąc udział w modlitwie „Anioł Pański”, okaże się Ojcu Świętemu bliskość, ufność i wdzięczność – pisze kard. Camillo Ruini.

Smutny incydent tak skomentował dla Radia Watykańskiego przewodniczący papieskiej Rady ds. Kultury, abp Gianfranco Ravasi. „W tym przypadku mamy z jednej strony swoisty kulturowy fundamentalizm, który przejawił się w tej niemal zasadniczej odmowie wysłuchania i spotkania się. Z drugiej strony jest naprawdę bezmyślne, by świat kultury nie uwzględniał również wątku religijnego, teologicznego, duchowego, który przez stulecia warunkował i ubogacał Zachód i cały świat. Odrzucenie i nieuwzględnianie fenomenu religijnego, duchowego jako ważnego składnika kultury sprawiło, że to, co się wydarzyło, jest czarną kartą nie tyle w kwestii relacji z religią, co czarną kartą w historii kultury”.

Pretekstem dla sprzeciwu niewielkiej grupy 67 naukowców wobec planowanej wizyty Benedykta XVI na największym europejskim uniwersytecie była pochodząca z 1990 r. wypowiedź obecnego Papieża o Galileuszu. Okazuje się, że kard. Joseph Ratzinger wcale nie krytykował wówczas XVII-wiecznego włoskiego uczonego. Przeciwnie, bronił go – czytamy w artykule, opublikowanym w noszącym dzisiejszą datę (16 stycznia) „L’Osservatore Romano”. Jego autor to nie katolik, ale żyd. Jest historykiem matematyki i nauk ścisłych właśnie na rzymskim uniwersytecie „La Sapienza”.

Prof. Giorgio Israel przypomina, że ówczesny prefekt Kongregacji Nauki Wiary przytoczył wypowiedź austriackiego filozofa Paula Feyerabenda, określając go wyraźnie jako agnostyka i sceptyka. Chodziło o zilustrowanie, jak od XVIII w. zmieniła się ocena procesu Galileusza, uważanego początkowo za przejaw średniowiecznego obskurantyzmu Kościoła. W XX stuleciu Feyerabend uznał, że proces był słuszny, bo Galileusz nie udowodnił przekonująco systemu heliocentrycznego. Kard. Ratzinger podkreślił jednak, że wcale nie cytuje go w celach apologetycznych. „Wiara nie wyrasta z odrzucania racjonalności” – powiedział wówczas obecny Papież. Bronił racjonalizmu Galileusza przed postmodernistycznym sceptycyzmem i relatywizmem. Przy wielu innych okazjach wyrażał podziw dla Galileusza i jego słów o naturze będącej księgą Boga napisaną językiem matematyki. Przeoczenie właściwego sensu wypowiedzi Benedykta XVI jest dla wykładowcy uniwersytetu profesjonalnie niedopuszczalne – stwierdza na łamach „L’Osservatore Romano” prof. Israel.