Jan Paweł II i polska demokracja

Trzeba też dodać, że wparcie, jakiego Papież udziela demokracji, nie ogranicza się do jego Ojczyzny. Na całym bowiem świecie często mówi się lub pisze o Janie Pawle II jako o "Papieżu praw człowieka". Warto pamiętać choćby o jego znaczącym udziale w inicjowaniu i wspieraniu demokratycznych reform w takich krajach jak Chile, Paragwaj, Argentyna, Haiti czy Filipiny.

"Wyglądało wręcz na to - pisał Samuel Huntington z Harvardu - że Jan Paweł II posiadł specjalny sposób pojawiania się w pełni pontyfikalnego majestatu w krytycznych momentach procesu przechodzenia do demokracji". Jest też Jan Paweł II papieżem, który w swych pismach, zwłaszcza społecznej encyklice Centesimus annus, bardzo wyraźnie (znów: nie bezkrytycznie) poparł system demokratycznego państwa prawa, trwale włączając poparcie dla demokracji w korpus katolickiego nauczania społecznego. Trzeba też dodać, że wbrew popularnym sloganom, iż Polacy Papieża oglądają, ale nie słuchają, nauczanie papieskie, generalnie rzecz biorąc, znajduje swój oddźwięk w postawach społecznych.

Trzy duże, niezależne badania socjologiczne (Centrum Badań Regionalnych, Instytut Socjologii UW, OBOP) wykazały jednoznaczną i pozytywną korelację między zaangażowaniem w życie Kościoła a zaangażowaniem w budowanie społeczeństwa obywatelskiego, należeniem do organizacji społecznych, uczestniczeniem w wyborach a zarazem niegłosowaniem na populistyczne programy i skrajne partie polityczne. "Można powiedzieć - konkludują autorzy badań OBOP - że od momentu powstania III Rzeczypospolitej religijność Polaków wyraźnie sprzyja postawom obywatelskim, czynnemu udziałowi w przemianach demokratycznych zachodzących w kraju".