Umocnienie wiary katolickiej mniejszości i dialog z wyznawcami islamu w największym muzułmańskim państwie świata były głównymi elementami trzydniowej wizyty apostolskiej papieża Franciszka w Indonezji.
W dniach 3-6 września odwiedził on Dżakartę, spotykając się z przedstawicielami władz, kościelnych dzieł charytatywnych, osobami aktywnymi w duszpasterstwie i młodzieżą. Odbył spotkanie międzyreligijne, podpisując deklarację o wspieraniu harmonii religijnej dla dobra ludzkości, a także odprawił Mszę św. na stołecznym stadionie narodowym.
Swą wizytę papież rozpoczął od spotkania z uchodźcami, osieroconymi dziećmi i osobami starszymi, a także członkami muzułmańskiej społeczności Rohindża z Mjanmy. Zostało zorganizowane przez Jezuicką Służbę Uchodźcom i Wspólnotę Sant'Egidio, które opiekują się miejscową ludnością. Sieroty są wychowywane przez siostry dominikanki.
Jedność w wielości
Oficjalne powitanie odbyło się nazajutrz po przylocie. Przed pałacem prezydenckim czekał na Franciszka prezydent Joko Widodo. Po ich prywatnej rozmowie na werandzie pałacu, z udziałem indonezyjskiej minister spraw zagranicznych Retno Marsudi oraz watykańskiego sekretarza ds. relacji z państwami abp. Paula Gallaghera, Franciszek przemówił do przedstawicieli władz, społeczeństwa obywatelskiego i korpusu dyplomatycznego.
W swoim przemówieniu Franciszek wskazał na wielkie zróżnicowanie geograficzne Indonezji położonej na 17 tysiącach wysp, i stwierdził, że „tak jak ocean jest naturalnym elementem łączącym wszystkie indonezyjskie wyspy, tak wzajemne poszanowanie dla specyficznych cech kulturowych, etnicznych, językowych i religijnych wszystkich grup ludzkich, z których składa się Indonezja, jest niezbędną tkanką łączną, która czyni naród indonezyjski zjednoczonym i dumnym”. Zaznaczył, że specyficzne różnice przyczyniają się do tworzenia wspaniałej mozaiki. „Harmonię w poszanowaniu różnorodności osiąga się wówczas, kiedy każda poszczególna wizja uwzględnia wspólne potrzeby, i kiedy każda grupa etniczna i wyznanie religijne działają w duchu braterstwa, dążąc do szlachetnego celu służenia dobru wszystkich” – stwierdził Ojciec Święty, zachęcając do troski o zachowanie równowagi między wielością kultur i różnymi wizjami ideologicznymi a racjami cementującymi jedność.
Papież zapewnił, iż chcąc sprzyjać pokojowej i konstruktywnej harmonii Kościół katolicki pragnie zintensyfikować dialog międzyreligijny a także umocnić współpracę z instytucjami publicznymi, aby zachęcić do tworzenia bardziej zrównoważonej struktury społecznej oraz zapewnić bardziej skuteczne i sprawiedliwe rozdzielanie pomocy społecznej.
Franciszek przypomniał, że Preambuła Konstytucji Indonezji odnosi się do Boga Wszechmogącego, do sprawiedliwości społecznej, wzywając do stworzenia – opartego na niej – porządku międzynarodowego, uważanego za jeden z głównych celów, który należy osiągnąć dla dobra całego narodu indonezyjskiego. „Jedność w wielości, sprawiedliwość społeczna i Boże błogosławieństwo, są zatem podstawowymi zasadami, które mają inspirować i kierować określonymi programami, są jakby konstrukcją nośną, solidną podstawą, na której buduje się dom” – wskazał Ojciec Święty.
Papież zwrócił uwagę na niebezpieczne tendencje we współczesnym świecie, utrudniające rozwój powszechnego braterstwa: konflikty między państwami oraz napięcia wewnętrzne, brak sprawiedliwości społecznej, czy negowanie płynącej z ludzkiego serca potrzeby wiary. Niekiedy także manipulowanie wiarą celem podsycania podziałów i zwiększania nienawiści. Zaapelował o poszanowanie zasad inspirujących organizację państwa indonezyjskiego.
Franciszek podkreślił, że harmonię osiąga się, „gdy każdy stara się nie tylko o własne interesy i wizję, ale mając na względzie dobro wszystkich, o budowanie mostów, wspieranie porozumień i synergii, łączenie sił w celu przezwyciężenia wszelkich form nędzy moralnej, gospodarczej i społecznej, oraz promowanie pokoju i zgody”.
Po powrocie do nuncjatury apostolskiej Franciszek spotkał się z jezuitami pracującymi w Indonezji.
Papież cytuje Szymborską
Po południu w katedrze papież spotkał się z biskupami, kapłanami, diakonami, osobami konsekrowanymi, klerykami i katechetami. Witając papieża przewodniczący obchodzącej swe stulecie Konferencji Biskupiej Indonezji bp Antonius Subianto Bunjamin wyraził przekonanie, że jego obecność wśród umocni wiarę i „życie zgodnie z przykazaniami Bożymi i nauką Kościoła, aby budować prawdziwe braterstwo, które objawia się postawą współczucia, szczególnie wobec tych, którzy znajdują się na marginesie społeczeństwa”.
W audiencji uczestniczyła żona prezydenta Ukrainy Ołena Zełenska.
Nazwał to „kwestią sprawiedliwości”, bardziej, aniżeli hojności.
Dla chrześcijan nadzieja ma imię i oblicze. Dla nas nadzieja to Jezus Chrystus.
Ojciec święty w przesłaniu do uczestników spotkania pt. „Dobro wspólne: teoria i praktyka”.