Od wezwania Brytyjczyków, by nie usuwali Boga, religii i cnót z życia publicznego, rozpoczął Benedykt XVI swoją podróż do Wielkiej Brytanii. W dniach 16-19 września Ojciec Święty odwiedzi kolejno: Edynburg, Glasgow, Londyn i Birmingham.
„Dziś Zjednoczone Królestwo stara się być społeczeństwem nowoczesnym i wielokulturowym. Niech w tym pełnym wyzwań przedsięwzięciu zachowuje zawsze szacunek dla tych tradycyjnych wartości i przejawów kultury, których najbardziej agresywne formy sekularyzmu już nie cenią ani nawet nie tolerują” – mówił Benedykt XVI podczas uroczystości powitalnej w Edynburgu.
Przemawiając w Pałacu Holyroodhouse – rezydencji królowej Elżbiety II w Szkocji – papież apelował, by społeczeństwo brytyjskie nie ukrywało „podstaw chrześcijańskich, na których wspierają się jego swobody”.
„Niech to dziedzictwo, które zawsze dobrze służyło narodowi, będzie nieustannie przykładem dla waszego rządu i narodu przed dwoma miliardami członków Wspólnoty Narodów i wielkiej rodziny narodów anglojęzycznych na całym świecie” - dodał Ojciec Święty.
Dziękując za zaproszenie, papież pozdrowił królową Elżbietę II , jej małżonka księcia Filipa, członków rodziny królewskiej i wszystkich Brytyjczyków – zaznaczając, że „wyciąga przyjazną rękę do każdego”.
Podziękował obecnemu i poprzedniemu rządowi za zaproszenie i przygotowanie wizyty. Z uznaniem wyraził się o pracy Ogólnopartyjnej Grupy Parlamentarnej ds. Stolicy Apostolskiej, która przyczyniła się do umocnienia przyjaznych stosunków istniejących między Stolicą Apostolską a Zjednoczonym Królestwem.
Nawiązując do nazwy pałacu „Holyroodhouse” papież zwrócił uwagę, że wskazuje ona na „Krzyż Święty” i przypomina o głębokich korzeniach chrześcijańskich, które „ciągle jeszcze są obecne w każdej warstwie brytyjskiego życia”.
Przypomniał monarchów Anglii i Szkocji, którzy byli chrześcijanami oraz „znakomitych świętych”: Edwarda Wyznawcę i Małgorzatę Szkocką.
„Orędzie chrześcijańskie jest integralną częścią języka, myślenia i kultury narodów tych wysp od ponad tysiąca lat. Szacunek waszych przodków dla prawdy i sprawiedliwości, dla miłosierdzia i miłości dotarł do was z wiary, która pozostaje potężną siłą do czynienia dobra w waszym królestwie ku wielkiemu pożytkowi zarówno chrześcijan, jak i niechrześcijan” – powiedział Benedykt XVI.
Papież przypomniał wielkie, historyczne postacie z historii Wielkiej Brytanii, jak: William Wilberforce i David Livingstone, którzy przyczynili się do powstrzymania międzynarodowego handlu niewolnikami oraz Florence Nightingale, która służyła ubogim i chorym oraz Johna Henry Newmana, którego będzie beatyfikował w Birmingham w ostatnim dniu wizyty.
„Oni, podobnie jak wiele innych osób im podobnych, czerpali natchnienie z głębokiej wiary zrodzonej i karmionej na tych wyspach” – zaznaczył Benedykt XVI .
Papież z uznaniem mówił o przywódcach Wielkiej Brytanii, którzy „przeciwstawiali się tyranii nazistowskiej, która chciała wykorzenić Boga ze społeczeństwa i odmówić naszego wspólnego człowieczeństwa wielu ludziom, szczególnie Żydom, którym zaprzeczano prawa do życia”.
Wspomniał duszpasterzy i zakonników chrześcijańskich, którzy przeciwstawiali się nazizmowi mówiąc „prawdę w miłości, stawiali opór nazistom i płacili za swój sprzeciw własnym życiem”.
Zwrócił uwagę na lekcję jaka płynie z ateistycznego ekstremizmu XX w. i przestrzegł przed usuwaniem „Boga, religii i cnót z życia publicznego", które "prowadzi ostatecznie do okrojonej wizji człowieka i tym samym do zawężonej wizji osoby i jej przeznaczenia".
Benedykt XVI z uznaniem mówił o zasługach Wielkiej Brytanii na arenie międzynarodowej m.in. w pokojowym rozwiązaniu konfliktu w Irlandii Północnej. Podkreślił znaczenie brytyjskich środków przekazu, które „ponoszą większą odpowiedzialność za wspieranie pokoju, rozwoju ludzkości i szerzenia rzeczywistych praw człowieka”.
„Niech wszyscy Brytyjczycy nadal żyją wartościami uczciwości, szacunku i gotowości do czynienia dobra, które zyskały im szacunek i podziw wielu ludzi” – zachęcał papież.
Witając papieża, Elżbieta II przyznała, że religia była zawsze znaczącym elementem narodowej tożsamości. „Sprawia to, że relacje pomiędzy poszczególnymi wyznaniami są fundamentem w koniecznej współpracy z i pomiędzy państwami” – stwierdziła monarchini.
Jak zauważyła królowa, kwestia pojednania była centralnym punktem nauczania kard. Newmana – który żył w XIX w. i przeszedł z anglikanizmu na katolicyzm. „Jego wkład w zrozumienie chrześcijaństwa wciąż ma wpływ na wiele osób” – powiedziała monarchini.
Elżbieta II – która jest Głową Kościoła anglikańskiego – stwierdziła, że „wizyta Waszej Świątobliwości daje okazję do pogłębienia relacji pomiędzy Kościołem katolickim oraz Kościołem anglikańskim i Kościołem szkockim”.
„Kiedyś powiedział Wasza Świątobliwość, że religia nigdy nie może się stać nośnikiem nienawiści, że przemoc dokonywana w imię Boga nie jest usprawiedliwiona. Dzisiaj, w tym kraju, stajemy zjednoczeni wobec tego przekonania. Wolność wyznawania wiary jest sercem naszego tolerancyjnego i demokratycznego społeczeństwa” – zapewniła królowa.
Zwracając się do bezpośrednio do papieża, Elżbieta II zaznaczyła, że „obecność Waszej Świątobliwości przypomina nam o naszym wspólnym chrześcijańskim dziedzictwie oraz wkładzie chrześcijaństwa w zachowanie pokoju na świecie i ekonomicznym rozwoju biedniejszych krajów świata”.
Brytyjska królowa dodała, że „zdajemy sobie sprawę z wyjątkowego wkładu Kościoła katolickiego, szczególnie jeśli chodzi o posługę najuboższym i najsłabszym członkom społeczeństwa”.
„W imieniu umiłowanego narodu Brytyjskiego życzę owocnej i niezapomnianej wizyty” - zakończyła powitalne przemówienie Elżbieta II.
Papieski samolot wylądował przed południem na międzynarodowym lotnisku w Edynburgu. Benedykta XVI powitali: książę Filip, metropolita Edynburga – kardynał Keith O’Brien, nuncjusz apostolski w Wielkiej Brytanii – arcybiskup Faustino Sainz Munoz oraz ambasador Wielkiej Brytanii przy Stolicy Apostolskiej – Francis Campbell.
Następnie papież wraz z orszakiem udał się do Pałacu Królewskiego Holyroodhouse. Zebrało się tam wiele osób z papieskimi flagami oraz szalikami z wizerunkiem Benedykta XVI. Również na trasie przejazdu papamobile mieszkańcy miasta pozdrawiali Ojca Świętego.
Oficjalna ceremonia powitania przed siedzibą królowej w Edynburgu rozpoczęła się od odegrania hymnów: Wielkiej Brytanii i Stolicy Apostolskiej. Następnie Elżbieta II poprowadziła Benedykta XVI do pałacu, gdzie odbyła się krótka, prywatna rozmowa z udziałem księcia Edynburga Filipa.
Ulicami Edynburga przeszła też okolicznościowa parada, z udziałem formacji wojskowych, uczniów szkockich szkół czy orkiestr dętych.
Benedykt XVI jest drugim następcą św. Piotra, który przybędzie na Wyspy Brytyjskie. Poprzednio kraj ten odwiedził w 1982 r. Jana Paweł II. Jednak jego wizyta miała charakter wyłącznie duszpasterski i odbyła się na zaproszenie tamtejszej Konferencji Episkopatu. Jan Paweł spotkał się wtedy z królową Elżbietą II, ale nie jako głową państwa, lecz Głową Kościoła Anglikańskiego.
Benedykt XVI został zaproszony przez rząd Zjednoczonego Królestwa, królową i episkopaty Anglii i Walii oraz Szkocji. Będzie to więc pierwsza państwowa wizyta papieża w Wielkiej Brytanii. Hasłem pielgrzymki są słowa z dewizy kard. Newmana: „Serce przemawia do serca”.
Jest to 17. podróż zagraniczna Benedykta XVI, a Wielka Brytania – 19 krajem, który odwiedza w trakcie pontyfikatu.
W audiencji uczestniczyła żona prezydenta Ukrainy Ołena Zełenska.
Nazwał to „kwestią sprawiedliwości”, bardziej, aniżeli hojności.
Dla chrześcijan nadzieja ma imię i oblicze. Dla nas nadzieja to Jezus Chrystus.
Ojciec święty w przesłaniu do uczestników spotkania pt. „Dobro wspólne: teoria i praktyka”.