Benedykt XVI przewodniczył liturgii Wigilii Paschalnej

Uczestniczyło w niej: 30 kardynałów, biskupi oraz tysiące wiernych, wśród nich wielu Polaków. Tradycyjnie papież udzielił sakramentu Chrztu i Bierzmowania katechumenom. Wśród nich znaleźli się: Somalijka, dwie Albanki, Sudanka oraz Japończyk. Chrzest przyjął także mały Rosjanin.
Wigilię Paschalną, matkę wszystkich wigilii, jak nazywał ją św. Augustyn, rozpoczęła liturgia światła w Bazylice św. Piotra. Papież poświęcił ogień, i zapalił paschał, która symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa, na którym wcześniej umieścił litery "Alfa" i "Omega", wyżłobił znak krzyża oraz cyfry roku 2010 wypowiadając słowa: "Chrystus wczoraj i dziś, początek i koniec, Alfa i Omega. Do Niego należy czas i wieczność, Jemu chwała i panowanie przez wszystkie wieki wieków. Amen" Na paschale umieścił również pięć ozdobnych czerwonych gwoździ, symbolizujących rany Chrystusa.

Następnie od paschału zgromadzeni odpalali świece. W bazylice w całkowitym mroku widać było tysiące płomieni.

Z przedsionka Benedykt XVI z zapaloną świecą wraz z orszakiem przeszedł główną nawą bazyliki do Konfesji św. Piotra. Po ustawieniu paschału pośrodku prezbiterium świątyni i jego okadzeniu diakon odśpiewał hymn "Exultet", zaczynającą się od słów: "Weselcie się już zastępy Aniołów w niebie! Weselcie się słudzy Boga! Niech zabrzmią dzwony głoszące zbawienie, gdy Król tak wielki odnosi zwycięstwo!".

Podczas Liturgii Słowa w językach: włoskim, francuskim, angielskim, niemieckim, hiszpańskim odczytano fragmenty Starego i Nowego Testamentu przypominające historię zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa.

Swoje rozważania na temat sakramentu chrześcijańskiej inicjacji Benedykt XVI rozpoczął od przypomnienia starej żydowskiej legendy, zawartej w apokryficznej księdze „Żywot Adama i Ewy”: mowa jest w niej o chorobie Adama i staraniach Ewy o znalezienie „oleju miłosierdzia”, który mógłby go ocalić przed śmiercią. W poszukiwaniu „drzewa życia” Ewa i jej syn Set spotykają archanioła Michała, który mówi im, że nie ma ocalenia dla Adama, jednak za pięć i pół tysiąca lat „przyjdzie Król Chrystus, Syn Boży i namaści olejem swego miłosierdzia wszystkich, którzy w Niego uwierzą”.

Legenda ta, mówił papież ,,odzwierciedla całą ludzką zgryzotę w obliczu przeznaczenia choroby, bólu i śmierci, jakie stało się naszym udziałem”. „Widoczny jest opór, jaki człowiek stawia śmierci: z jednej strony – jak stale myśleli ludzie – powinno być uzdrawiające zioło przeciwko śmierci. Prędzej czy później będzie możliwe znalezienie lekarstwa nie tylko na tę czy inną chorobę, ale przeciwko prawdziwemu fatum – przeciwko śmierci. Jednym słowem powinno istnieć lekarstwo na nieśmiertelność. Dziś również ludzie poszukują takiej leczniczej substancji. Również dzisiejsza nauka medyczna stara się o to, aby jeśli nie wręcz wykluczyć śmierć, to wyeliminować największa możliwą liczbę jej przyczyn, by ją coraz bardziej odroczyć; by zapewnić życie coraz lepsze i coraz dłuższe” – mówił Ojciec Święty.

Papież pytał: „jak to by było, gdyby udało się, może nie całkowicie uniknąć śmierci, ale odroczyć ją na nieokreślony czas, osiągając wiek wieluset lat? Byłoby to czymś dobrym?” „Ludzkość postarzałaby się w nadzwyczajnej mierze i nie byłoby już miejsca dla młodzieży. Zgasłaby możliwość innowacji i niekończące się życie nie byłoby rajem, ale raczej wyrokiem. Prawdziwe lecznicze zioła przeciwko śmierci powinny być inne. Nie powinny przynosić jedynie nieskończonego przedłużenia aktualnego życia. Powinny przemienić nasze życie od wewnątrz. Powinny stworzyć w nas nowe życie, prawdziwie zdolne do wieczności: powinny przeobrazić nas w taki sposób, abyśmy nie kończyli się wraz ze śmiercią, lecz tylko wraz z nią rozpoczynali pełnię. Tym, co jest nowe w orędziu chrześcijańskim i emocjonujące w Ewangelii Jezusa Chrystusa, było i jednak wciąż to, co zostało nam powiedziane: tak, istnieją te lecznicze zioła przeciwko śmierci, to prawdziwe lekarstwo na nieśmiertelność. Zostało znalezione. Jest dostępne. Lekarstwo to dane jest nam w Chrzście. Nowe życie zaczyna się w nas, nowe życie, które dojrzewa w wierze i nie wykreśla go śmierć starego życia, lecz dopiero wówczas wychodzi w pełni na światło” – mówił Benedykt XVI.