Przemówienie do Wszechukraińskiej Rady Kościołów i Organizacji Religijnych wygłoszone w kijowskiej filharmonii

Chrześcijanie Ukrainy, niech wam Bóg pomaga patrzyć wspólnie, razem na szlachetne początki waszego narodu. Niech wam pomoże odkrywać mocne racje pełnej szacunku i odważnej drogi ekumenicznej, drogi zbliżenia i wzajemnego zrozumienia, dzięki dobrej woli każdego. Niech wkrótce nadejdzie dzień odzyskanej jedności wszystkich uczniów Chrystusa, tej jedności, o którą Pan żarliwie się modlił przed swoim powrotem do Ojca (por. J 17,20-21).

5. Teraz moje pozdrowienie kieruję do was, Przedstawiciele innych religii i organizacji religijnych, którzy pracujecie na Ukrainie w ścisłej współpracy z chrześcijanami. Jest to typowa cecha waszej Ziemi, która dzięki swej szczególnej pozycji i ukształtowaniu stanowi naturalny pomost nie tylko między Wschodem i Zachodem, lecz także pomiędzy narodami, które spotykają się od wielu wieków. Są to narody różne pod względem pochodzenia historycznego, tradycji kulturalnej i religijnego credo.

Chciałbym przypomnieć o trwałej obecności Żydów, którzy tworzą wspólnotę mocno zakorzenioną w ukraińskim społeczeństwie i kulturze. Również oni cierpieli krzywdy i prześladowania za wierność religii swoich ojców. Któż może zapomnieć o olbrzymiej daninie krwi przez nich złożonej, z powodu fanatyzmu ideologii głoszącej wyższość jednej rasy nad drugą? Właśnie tutaj, w miejscowości Babyn Jar, podczas nazistowskiej okupacji w ciągu kilku dni zabito bardzo wiele osób, wśród nich ponad 100 000 Żydów. Była to jedna z najstraszliwszych zbrodni, wśród wielu innych, które zapisała historia minionego wieku. Niechaj wspomnienie tego epizodu ludobójczego szaleństwa będzie zbawienną przestrogą dla wszystkich.

Do jakich okrucieństw zdolny jest człowiek, kiedy się łudzi, iż może obejść się bez Boga! Wola przeciwstawienia się Jemu i usunięcia wszelkiego przejawu religii wyraziła się w sposób przemożny także w totalitaryzmie ateistycznym i komunistycznym. Upamiętniają to, przytoczymy tu tylko niektóre, pomniki ofiar Hołodomoru [śmierci głodowej], zamordowanych w Bykiwni, zabitych na wojnie w Afganistanie.

Pamięć o tak bolesnych przeżyciach niechaj pomaga dzisiejszej ludzkości, zwłaszcza młodym pokoleniom, odrzucić wszelką formę przemocy i wzrastać w poszanowaniu godności ludzkiej, zachowując podstawowe prawa w niej zakorzenione, w tym także prawo do wolności religijnej.