Przemówienie Papieża do świata polityki, kultury, nauki i przemysłu

Na ziemi waszego Kraju, stanowiącego skrzyżowanie Wschodu i Zachodu Europy, spotkały się dwie wielkie tradycje chrześcijańskie, bizantyjska i łacińska, obie znajdując życzliwe przyjęcie. W ciągu wieków nie zabrakło między nimi napięć, które doprowadziły do konfliktów zgubnych dla obu. Dzisiaj jednak toruje sobie drogę gotowość do wzajemnego przebaczenia. Należy pokonywać przeszkody i nieufność, aby razem budować zgodny i pokojowy kraj, czerpiąc, jak w przeszłości, z czystych źródeł wspólnej chrześcijańskiej wiary.

3. Tak! Najdrożsi Ukraińcy, chrześcijaństwo inspirowało waszych najwybitniejszych ludzi kultury i sztuki, i obficie zraszało moralne, duchowe i społeczne korzenie waszego Kraju. Chciałbym tu przypomnieć to, co napisał wasz rodak, Hryhorij Skoworoda: "Wszystko przemija, lecz na końcu wszystkiego pozostaje miłość. Wszystko przemija z wyjątkiem Boga i miłości". Podobną intuicję mógł mieć jedynie człowiek głęboko przeniknięty duchem chrześcijańskim. W jego słowach odnajdujemy echo pierwszego listu Jana: "Bóg jest miłością: kto trwa w miłości, trwa w Bogu, a Bóg w nim" (4,16).

W całej Europie ewangeliczne słowo zapuściło głębokie korzenie, przynosząc w ciągu wieków cudowne owoce cywilizacji, kultury, świętości. Wybory narodów kontynentu jednak nie zawsze były zgodne z wartościami poszczególnych tradycji chrześcijańskich i historia musiała odnotować bardzo bolesne krzywdy, zniszczenia i żałoby. Starsi ludzie z waszego narodu z tęsknotą wspominają czas, kiedy Ukraina była niezależna. Po tym raczej krótkim okresie nastąpiły straszliwe lata dyktatury sowieckiej i bardzo ciężki głód na początku lat 30., kiedy wasz kraj, "spichlerz Europy", nie potrafił wyżywić własnych dzieci, których umarły miliony.

A jak zapomnieć o zastępach waszych rodaków, którzy zginęli podczas wojny w latach 1941-1945 z powodu najazdu nazistowskiego? Jednak wyzwolenie od nazizmu nie oznaczało równocześnie wyzwolenia od reżimu komunistycznego, który nadal deptał podstawowe prawa ludzkie, deportując bezbronnych obywateli, osadzając w więzieniach dysydentów, prześladując wierzących, próbując nawet wymazać samo pojęcie wolności i niepodległości ze świadomości narodu. Na szczęście wielki przewrót roku 1989 pozwolił wreszcie Ukrainie na odzyskanie wolności i pełnej suwerenności.