Papież spotkał się z biskupami

W obszernym przemówieniu papież zwrócił uwagę na najpoważniejsze wyzwania Kościoła na tym kontynencie, w tym wypełnienie zadania bycia uczniem i misjonarzem. Papież podkreślił szczególne znaczenie dla Kościoła w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach Konferencji Ogólnej w Aparecidzie w maju 2007 r, która wezwała do bycia uczniem i misjonarzem, do „nawrócenia duszpasterskiego” i podjęcia Misji Kontynentalnej. Nakazuje to podjęcie wewnętrznej odnowy Kościoła. Ojciec Święty wskazał kilka pytań, które powinny być okazją do refleksji dla całego tamtejszego Kościoła. Dotyczą one m.in. konieczności, aby praca duchownych była bardziej duszpasterska niż administracyjna, szerszego włączenia w misję Kościoła wiernych świeckich, korzystania z pomocy rad duszpasterskich i ekonomicznych.

Ojciec Święty zwrócił też uwagę na potrzebę dostosowania języka przekazu wiary do wymagań współczesnego świata. „Jeśli pozostaniemy jedynie w parametrach «kultury, jaką była od zawsze, czyli kultury wiejskiej, wynikiem będzie osłabienie mocy Ducha Świętego. Bóg obecny jest po wszystkich stronach: trzeba umieć Go odkryć, aby móc Go głosić w języku każdej kultury. A każda rzeczywistość, każdy język ma odrębny rytm” - stwierdził.

Papież Franciszek przestrzegł przed pewnymi pokusami, utrudniającymi bycie uczeniem i misjonarzem. W tym kontekście wymienił ideologizację orędzia ewangelicznego, funkcjonalizm akcentujący skuteczność a odrzucający tajemnicę, sprowadzający Kościół do swego rodzaju organizacji pozarządowej. Kolejną pokusą jest klerykalizm, prowadzący do braku dojrzałości laikatu.

Ojciec Święty przestrzegł też przed stawianiem przez Kościół siebie w centrum swej misji, podczas gdy w centrum powinno być miejsce dla Chrystusa. Kościół wówczas przestaje być Oblubienicą, aby stać się w ostateczności zarządcą dóbr. Ze sługi przekształca się w „kontrolera” wiary.

• Pełny tekst papieskiego wystąpienia

Mówiąc o stylu duszpasterskim Ojciec Święty przestrzegł przed lansowaniem duszpasterstwa „odległego”, pozbawionego bliskości, czułości, bez serdeczności. „Od tego typu duszpasterstwa można oczekiwać najwyżej jakiegoś wymiaru prozelityzmu, ale nigdy nie prowadzi ono do włączenia w Kościół. Bliskość natomiast tworzy komunię i przynależność, umożliwia spotkanie. Bliskość nabiera formy dialogu i tworzy kulturę spotkania. Probierzem bliskości jest zdolność danego duszpasterstwa do spotkania".

Jakie są nasze homilie? - pytał papież. Czy nas przybliżają do przykładu naszego Pana, który „mówił jak ten, który ma władzę” czy też są jedynie skoncentrowane na przykazaniach, dalekie i abstrakcyjne?”

Oddzielne słowa poświęcił papież posłudze biskupów. „Tym, kto prowadzi duszpasterstwo, Misję Kontynentalną, jest biskup – mówił Ojciec Święty. – Ma on prowadzić, co nie znaczy panoszyć się. Chciałbym tu wskazać kilka rysów profilu biskupa, jakie już nakreśliłem nuncjuszom na spotkaniu w Rzymie. Biskupi mają to być pasterze, bliscy ludziom, ojcowie i bracia, z wielką łagodnością; cierpliwi i miłosierni. Ludzie miłujący ubóstwo, tak ubóstwo wewnętrzne jako wolność przed Panem, jak i ubóstwo zewnętrzne, prostotę i surowość życia. Ludzie, którzy nie mają «wielkopańskiej mentalności». Ludzie nie z wygórowanymi ambicjami, ale będący oblubieńcami jednego Kościoła diecezjalnego, nie czekając na kolejną nominację. Ludzie umiejący czuwać nad powierzoną im owczarnią i troszczyć się o to wszystko, co ją utrzymuje w jedności: czuwać nad swoim ludem, zwracając uwagę na ewentualne zagrożenia, ale przede wszystkim, aby ożywiać nadzieję, tak by lud miał w sercu słońce i światło. Ludzie umiejący wspierać z miłością i cierpliwie to, co Bóg sprawia w swoim ludzie”.

Rada Konferencji Episkopatów Ameryki Łacińskiej (CELAM) powstała na I konferencji ogólnej kardynałów, arcybiskupów i biskupów tego regionu w Rio de Janeiro w dniach 25 lipca-4 sierpnia 1955. Była to ich odpowiedź na list apostolski Piusa XII "Ad Ecclesiam Christi" z 29 czerwca tegoż roku, w którym wzywał on Kościół na tym subkontynencie do zjednoczenia wysiłków w podejmowaniu stojących przed nim wyzwań i problemów. Dziś Rada zrzesza 22 krajowe konferencje biskupie. Siedziba CELAM-u mieści się w stolicy Kolumbii - Bogocie. Obecnie jej przewodniczącym jest arcybiskup Carlos Aguiar Retes z Meksyku, a sekretarzem generalnym abp Jaime Silva Retamales Santiago z Chile.