Założenia nowego programu duszpasterskiego na lata 2013-2014 omawiali dyrektorzy wydziałów duszpasterskich kurii diecezjalnych na dwudniowych obradach Komisji Duszpasterstwa Episkopatu Polski w Domu Rekolekcyjno-Formacyjnym na warszawskich Bielanach.
Program na lata 2013-2014 jest pierwszą częścią czteroletniego programu duszpasterskiego (2013-2017), któremu towarzyszy hasło „Przez Chrystusa, z Chrystusem, w Chrystusie. Przez wiarę i chrzest do świadectwa”.
Program duszpasterski
Tematem programu na najbliższy rok liturgiczny są z kolei słowa „Wierzę w Syna Bożego”. Jego realizacja rozpocznie się w pierwszą niedzielę Adwentu, 1 grudnia br. Wśród priorytetów programu są: Słowo Boże, czyli propagowanie Biblii jako Słowa Bożego, ukazywanie jej ważności w życiu chrześcijańskim oraz pogłębianie duchowości biblijnej; Ewangelizacja, czyli „podjęcie różnorodnych działań preewangelizacyjnych i przeprowadzenie rekolekcji kerygmatycznych, oraz wsparcie wiernych, by mogli znaleźć swoje miejsce we wspólnotach”; wreszcie katecheza dorosłych przed chrztem dziecka. W ramach pierwszego priorytetu program duszpasterski ma zachęcać do różnych działań popularyzujących znajomość Biblii, pogłębiających duchowość biblijną oraz do tworzenia parafialnych kręgów biblijnych, które są często prawdziwą "szkołą wzrostu" świadomości tożsamości chrześcijańskiej - tłumaczył ks. Szymon Stułkowski, sekretarz Komisji Duszpasterstwa.
W programach homiletycznych i katechetycznych sugeruje się podjęcie następujących treści: "Pismo święte jako Słowo Boże, Bóg, który przychodzi przez Słowo, wiara w Jezusa Chrystusa, wybranie – powołanie, powołanie do bycia uczniem, do życia we wspólnocie". Propagowane też będzie Dzieło Biblijne. Zakłada się również aktywne włączenie tego stowarzyszenia w realizację programu. Ważnym momentem roku duszpasterskiego będzie uroczyste wręczenie Ewangelii św. Marka wiernym w każdej parafii, co ma nastąpić w Niedzielę Biblijną.
Dzieło ewangelizacji ma być odpowiedzią na postępującą dechrystianizację. W tym kontekście ks. Stułkowski zwrócił uwagę na konieczność przeprowadzania w parafiach rekolekcji kerygmatycznych. Jednak, aby były one przeprowadzane skutecznie, potrzebna jest przedtem formacja samych ewangelizatorów, dlatego najpierw proponuje się rekolekcje kerygmatyczne dla księży i katechetów świeckich. Rekolekcje kerygmatyczne powinny się odbywać w Wielkim Poście i mieć swoje dopełnienie w Wigilii Paschalnej z centralnym punktem odnowy przymierza chrzcielnego.
Przygotowanie do rekolekcji kerygmatycznych rozpoczęłoby się poprzez m.in. odwiedziny duszpasterskie, rozmowy indywidualne, promocję na plakatach czy ulotkach oraz za pośrednictwem internetu. - Adresatem działań preewangelizacyjnych powinny być przede wszystkim osoby nie uczestniczące aktywnie w życiu Kościoła - zaznaczył ks. Stułkowski.
Trzecim priorytetem najbliższego programu duszpasterskiego ma być katecheza przedchrzcielna dorosłych, polegająca na pogłębieniu katechezy rodziców i chrzestnych. Katecheza ta ma się koncentrować wokół sakramentów inicjacji chrześcijańskiej i jako taka ma być wprowadzana w praktykę parafii. Katechezy te mogliby prowadzić duszpasterze lub przygotowani świeccy katechiści. Nad wypracowaniem szczegółowych wytycznych w tym zakresie pracuje powołany w styczniu br. specjalny zespół pod przewodnictwem bp. Marka Mendyka.
Abp Gądecki mówił o symbolach, jakie mają towarzyszyć poszczególnym programom duszpasterskim: w 2013-14 będzie to świeca i światło (tu padła propozycja, by patronką była bł. Karolina Kózkówna, której 100. rocznica śmierci przypada w 2014 r.), w 2014-2015 krzyż, w kolejnych latach odpowiednio: woda i biała szata oraz olej i namaszczenie.
W czasie obrad zastanawiano się również co mogłoby być znakiem przeżytego Roku Wiary, a mogłoby zostać w domach parafian. Proponowano krzyż - z racji tego, że w wielu nowych mieszkaniach go nie ma, lub Katechizm Kościoła Katolickiego.
Przewodniczący Komisji Duszpasterstwa wspomniał też o przygotowaniach do obchodów 1050. rocznicy chrztu Polski, które miałyby się odbyć w 2016 r. Archidiecezja poznańska planuje z tej okazji powołanie czterech komisji: duszpasterskiej, edukacyjnej, historyczno-naukowej i ds. kultury. Ich zadaniem będzie odpowiednio m.in. rozwijanie wśród wiernych duchowości chrzcielnej w nawiązaniu do wydarzenia sprzed 1050 lat, popularyzacja założeń jubileuszu, ukazanie chrztu jako wydarzenia kościelnego i politycznego oraz przygotowanie szerokiej oferty kulturalnej (wystaw, konferencji, koncertów i spektakli) na temat znaczenia chrystianizacji Polski.
Abp Gądecki zachęcił, by podobne komisje – do realizacji lokalnych uroczystości związanych z jubileuszem chrztu - powołano w każdej diecezji.
Zdaniem hierarchy, istnieje szansa na to, że na obchody przyjedzie Ojciec Święty Franciszek. Gdyby jednak Polsce przypadła organizacja Światowych Dni Młodzieży w 2015 r. (aspiruje do tego Kraków), papież przybyłby do naszego kraju rok wcześniej, a obydwa wydarzenia zostałyby połączone. Zaproszenie do odbycia pielgrzymki do Polski wystosowali do papieża zarówno kardynałowie Kazimierz Nycz i Stanisław Dziwisz, jak prezydent Bronisław Komorowski. Istnieje tez możliwość, że Stolica Apostolska zdecyduje się na organizowanie ŚDM co trzy lata, nie co dwa jak obecnie, wówczas mogłyby się one odbyć w Krakowie w 2016 r. - jednocześnie miałoby miejsce poświęcenie Świątyni Opatrzności Bożej.
Duszpasterstwo to nie zawód
Duszpasterstwo zaczyna zamieniać się w zawód, który przynosi pieniądz tak jak każdy inny. To groźne dla samych księży, którzy mogą się zamienić w zwykłych wyrobników – przestrzegał abp Stanisław Gądecki. Przypomniał, że na poprzednim posiedzeniu Komisji Duszpasterstwa padały głosy o niewykonalności ogólnopolskiego programu duszpasterskiego, że „księża go nie realizują, katolicyzm jest tradycyjny, istnieje niechęć do wspólnoty, jest też problem, kto ma głosić rekolekcje kerygmatyczne i jak takie osoby do tego przygotować”. Ponadto pojawiały się opinie, że program ten jest zbyt „globalizujący”, a rzeczywistość diecezji toczy się innymi torami i nie będzie łatwo pogodzić realizację celów duszpasterskich wynikających np. z obchodów 1050. rocznicy chrztu Polski z możliwą kanonizacją Jana Pawła II.
„Taka kryzysowa sytuacja jest odczuwalna wśród księży, którzy do realizacji ogólnopolskiego programu duszpasterskiego podchodzą niechętnie. Tak to bowiem wygląda, że jak jest program – to jest on niedobry, a jak programu nie ma – to są pytania, dlaczego go nie ma?” – oceniał wiceprzewodniczący Episkopatu.
Jego zdaniem, kryzys w realizacji zamierzeń duszpasterskich widać zwłaszcza na przykładzie diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, gdzie sekularyzacja i ateizacja przybrały najbardziej radykalną formę, a uczestnictwo wiernych w niedzielnej Mszy św. jest znikome. Potrzebna jest zatem skuteczna odpowiedź na takie postawy i wynikające z nich pesymistyczne refleksje samych duszpasterzy. Odpowiedź musi iść nurtem kerygmatycznym, czyli poprzez głoszenie podstawowych prawd Ewangelii, zwłaszcza wśród osób dorosłych, małżeństw, czy całych rodzin. Rekolekcje kerygmatyczne w parafiach powinny być poprzedzone zarówno odwiedzinami duszpasterskimi wiernych, jak i szkoleniem samych ewangelizatorów.
Przewodniczący Komisji Duszpasterstwa KEP skrytykował przy tym „ruch roszczeniowy głosicieli” rekolekcji, „którzy mówią, że trzeba im zapewnić środki na przyjazd, utrzymanie i przygotowanie wszystkiego”. – Robi się coś bardzo niedobrego: zaczyna się zamieniać duszpasterstwo w zawód, który przynosi pieniądz tak jak każdy inny. To jest bardzo groźne dla samych księży, którzy – opętani taką ideologią – mogą się zamienić w zwykłych wyrobników, ale wtedy byłby już koniec prawdziwego duszpasterstwa i ewangelizacji – przestrzegł abp Gądecki. Tymczasem – podkreślił – „prawdziwa, radykalna ewangelizacja dokonuje się gratis, i to nie każdemu będzie się podobało”.
Papież przyjął na prywatnej audiencji przedstawicieli Włoskiej Federacji Motocyklowej.
Franciszek spotkał się z wiernymi na modlitwie Anioł Pański.
Symbole ŚDM – krzyż i ikona Matki Bożej Salus Populi Romani – zostały przekazane młodzieży z Korei.
Wedle oczekiwań weźmie w nich udział 25 tys. młodych Polaków.
Posługa musi być służbą ludziom, a nie jedynie chłodnym wypełnianiem prawa.
Dbajcie o relacje rodzinne, bo one są lekarstwem zarówno dla zdrowych, jak i chorych
Franciszek będzie pierwszym biskupem Rzymu składającym wizytę na tej francuskiej wyspie.