Wieczornica z okazji VII Dnia Papieskiego

Sollicitudo rei socialis 47
Kościół pokłada ufność również w człowieku, mimo że zna niegodziwość, do jakiej on jest zdolny, albowiem wie dobrze, że - pomimo grzechu odziedziczonego i tego, który może być popełniony przez każdego - istnieją w osobie ludzkiej wystarczające przymioty i energie, istnieje podstawowa „dobroć”, gdyż jest ona obrazem Stwórcy, jest poddana zbawczemu wpływowi Chrystusa, który „zjednoczył się jakoś z każdym człowiekiem”, i ponieważ skuteczne działanie Ducha Świętego „wypełnia ziemię”. Nie ma zatem podstaw do rozpaczy, do pesymizmu ani do bierności. Nawet jeśli trzeba z goryczą powiedzieć, że tak jak można grzeszyć egoizmem, żądzą nadmiernego zysku i władzy, tak wobec pilnych potrzeb rzesz ludzkich pogrążonych w niedorozwoju można również uchybić przez lęk, niezdecydowanie, a w gruncie rzeczy przez tchórzostwo. (…) W grę wchodzi godność osoby ludzkiej, której obrona i rozwój zostały nam powierzone przez Stwórcę i której dłużnikami w sposób ścisły i odpowiedzialny są mężczyźni i kobiety w każdym układzie dziejowym. (…) Każdy jest wezwany do zajęcia własnego miejsca w tej pokojowej kampanii, do rozegrania jej środkami pokojowymi, aby osiągnąć rozwój w pokoju, aby ocalić przyrodę i świat nas otaczający. Również Kościół czuje się głęboko włączony w owo dążenie, ufając w jego pomyślny wynik.

Dlatego, (…) pragnę z prostotą i pokorą zwrócić się do wszystkich, mężczyzn i kobiet bez wyjątku, by w przekonaniu o powadze obecnej chwili i o osobistej odpowiedzialności każdego - poprzez osobisty i rodzinny styl życia, poprzez sposób korzystania z dóbr, poprzez obywatelskie uczestnictwo, poprzez swój wkład w decyzje ekonomiczne i polityczne i własne zaangażowanie w programy narodowe i międzynarodowe - zastosowali środki, do jakich pobudza solidarność i miłość preferencyjna ubogich. Wymaga tego obecna chwila i wymaga tego przede wszystkim godność osoby Ludzkiej, która jest niezniszczalnym obrazem Boga Stwórcy, identycznym w każdym z nas.

Przemówienie w czasie Drogi Krzyżowej w rzymskim Koloseum - 4 IV 1980
Kiedy w pośrodku rzymskiego pretorium Chrystus stał na oczach tłumu, Piłat wskazał na niego ręką i powiedział: „Oto człowiek” (J 19,5). A tłum odpowiedział: „ukrzyżuj!” Krzyż stał się znakiem odepchnięcia w Chrystusie człowieka. W przedziwny sposób idą z sobą w parze odepchniecie Boga i człowieka. Wołając „ukrzyżuj”, rzesza jerozolimska wydała wyrok śmieci na całą tę prawdę w człowieku, którą odsłonił Chrystus - Syn Boży. Odepchnięta została więc prawda o początku człowieka i celu jego pielgrzymowania na ziemi. Odepchnięta prawda o jego godności i najwyższym powołaniu. Odepchnięta prawda o miłości, która najbardziej uszlachetnia i jednoczy ludzi - i o miłosierdziu, które dźwiga każdego nawet z najgłębszych upadków. I oto tu, na tym miejscu, na którym - według tradycji - deptano ludzi i wydawano na śmierć za Chrystusa - w Koloseum - stanął od dawna krzyż na znak godności człowieka ocalonej przez Krzyż. Na znak prawdy o Boskim początku i celu jego pielgrzymowania. Na znak miłości i miłosierdzia, które dźwiga z upadku i za każdym razem stwarza niejako nowy świat.

Oto Krzyż: oto drzewo krzyża (Ecce lignum Crucis). Jest on znakiem odepchnięcia Boga i znakiem jego przyjęcia. Jest on znakiem podeptania człowieka i znakiem Jego wyniesienia. Znakiem zwycięstwa. Chrystus powiedział: „Ja, gdy będę podniesiony (na krzyż), przyciągnę wszystkich do siebie” (J 12, 32). Przychodzimy po zmierzchu dnia wielkopiątkowego do tych ruin rzymskiego Koloseum, które było widownią odepchnięcia Boga i podeptania człowieka przez krzyż. I oto stało się symbolem przyjęcia Boga w Chrystusie ukrzyżowanym i najwyższej godności człowieka. Przychodzimy my, dzieci stulecia, które znowu stało się widownią takiego odepchnięcia Boga przez człowieka, jak rzadko kiedy w dziejach. I staje się też widownią deptania człowieka na tyle różnych sposobów.