U stóp Góry Potopu

Grzegorz został wysłany do Cezarei, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie i sakrę biskupią. Powrócił do Armenii z grupą misjonarzy greckich i syryjskich. Pierwszą siedzibą metropolity oraz centrum ewangelizacyjnym stało się ówczesne miasto Asztiszat. Po upływie stulecia biskupi i kapłani ormiańscy postanowili przetłumaczyć Pismo Święte, tworząc w tym celu nowy alfabet.

Lud mógł odtąd uczestniczyć w liturgii odprawianej w języku ojczystym, co sprawiło, że mimo stuleci najazdów i nieszczęść nic nie zdołało odciągnąć Ormian od wiary chrześcijańskiej. Dzisiejsza struktura Kościoła ormiańskiego odzwierciedla dzieje narodu. Powstały dwie siedziby biskupów noszących tytuł katolikosa, jedna w Eczmiadzynie, w Armenii kaukaskiej (podlega jej Armenia oraz cała diaspora), a druga w Antelias, w libańskiej Cylicji (podlegają jej Grecja, Cypr i Bliski Wschód).

Stało się tak, gdy królestwo Armenii zostało zniszczone, a Ormianie zaczęli się osiedlać poza ojczyzną, w tym w Cylicji na wybrzeżu śródziemnomorskim. Wielu rycerzy ormiańskich wyruszyło bowiem do Ziemi Świętej, wspierając wraz z libańskimi Maronitami ruch krucjatowy. Upadek Królestwa Jerozolimskiego spowodował, że los Ormian w rejonie ogarniętym muzułmańską ekspansją stał się nie do pozazdroszczenia. Wielu Ormian osiedliło się na kresach wschodnich dawnej Rzeczpospolitej, odgrywając ważną rolę w rozwoju kultury polskiej.

O Armenii głośno było jedynie w okresie wojny z Azerbejdżanem o Górny Karabach, a także w kontekście przypomnianej ostatnio rzezi Ormian, dokonanej przez Turków w 1915 roku, kiedy to śmierć poniosło około 1,5 mln ludzi (według Turków "tylko" 300 tysięcy). Odpowiedzialność za tę gigantyczną czystkę etniczną ponosił rząd młodoturecki (za zgodą trzęsących wówczas Istambułem kaiserowskich Niemiec), a wyludnioną krainę zasiedlili Turcy i Kurdowie.

Jednak prześladowania, pogromy i rzezie Ormian miały miejsce w Turcji już od 1895 roku. W liście apostolskim z okazji jubileuszu Armenii Papież przypomniał tragedię, nazywając ją "niesłychaną przemocą, której nie wolno zapomnieć".