Czeski Kościół potrzebuje umocnienia

Jan Drzymała: Jak długo Ksiądz pracuje w Czechach i na czym ta praca polega?

Ks. Wojciech Zubkowicz SAC: - W Czechach pracuję od siedmiu lat. Najpierw na terenie archidiecezji praskiej, a teraz w diecezji brneńskiej. Moja praca od kilku lat związana jest z szerzeniem kultu Miłosierdzia Bożego. Od 2006 roku wydajemy „Apostoła Miłosierdzia Bożego“, kwartalnik, który w chwili obecnej wychodzi w nakładzie 9 tys. egzemplarzy. Od stycznia tego roku mamy pod opieką pierwszy w Czechach kościół Miłosierdzia Bożego we Slavkovicích przy Novym Mieście na Morawach. Jest to więc w moim przypadku praca redakcyjna, sanktuaryjna a po części również parafialna.

Czym charakteryzuje się Kościół w Republice Czeskiej?

- Kościół w Czechach nosi na sobie ślady wielu nieszczęśliwych wydarzeń i prześladowań. Wśród tych, którzy przyznają się do swojej wiary, wielu jest poranionych, zdezorientowanych i wewnętrznie nieuporządkowanych w stosunku do nauczania Kościoła i świadomości religijnej wyrażającej się w potrzebie wspólnoty i życia wiarą. Zycie to odbywa się w społeczności, którą określa się jako ateistyczną. Tak, przynajmniej w moim odczuciu, mówi się o Czechach także w Polsce.

Czy takie twierdzenie jest uzasadnione?

- Tak, jeśli do całej sprawy podejdziemy od strony statystycznej. Ale, oczywiście, rzeczywistość jest o wiele bardziej bogata. Nie wiem, czy słowo „ateista“ jest tu na miejscu. Może lepsze byłoby określenie „agnostyk“ albo „poszukujacy, ale bez zmęczenia“. Czesi są tolerancyjni, wiara jest tutaj sprawą osobistą. Nie lubią obnosić się z wiarą. Wielu na pewno poszukuje w swoim sercu Prawdy i Miłości, którą my odnaleźliśmy w Chrystusie. Wielu nosi w sercach jad uprzedzeń i kłamstw dotyczących Kościoła.

Skąd wzięły się te uprzedzenia?

- Wiele osób myśli, że obecny stan Kościoła jest wynikiem lat komunizmu. Tymczasem komunizm postawił jedynie kropkę nad „i“ (trzeba przyznać, że bardzo bolesną i osłabiającą Kościół).
Już św. Wojciech miał problemy w głoszeniu Ewangelii. Potem katolicyzm napiętnowała kauza mistrza Jana Husa, który w Czechach był postrzegany jako działacz narodowo-wyzwoleńczy. Jego śmierć przyniosła smutne owoce dla czeskiego Kościoła katolickiego, stawiając Kościół w złym świetle. Te niefortunne losy Kościoła w Czechach pogłębiła następnie reformacja z przymusową katolicyzacją wymierzona w protestantów. Kto nie chciał przyjąć katolickiej wiary, musiał opuścić kraj, czego dobrym przykładem jest czeski pedagog Jan Amos Komenski.
W czasach monarchii Austro-węgierskiej Habsburgowie, którzy wcielili Czechy do swojej monarchii, ogłosili Kościół katolicki religią państwową. To jeszcze bardziej podsyciło nastroje antykatolickie, bo w ten sposób Kościół był przez wielu utożsamiany z częścią zaborczego aparatu władzy. Z tego też powodu po odzyskaniu niepodległości w roku 1918 wielu Czechów przejawiało swoją wolność poprzez odejście z Kościoła katolickiego.
Druga wojna światowa poważnie osłabiła Kościół, redukując liczbę duchowieństwa.
Dopiero na tym tle zaczął swoje dzieło komunizm, który w Czechach znalazł o wiele lepszy grunt do działania przeciwko Kościołowi, niż na przykład w Polsce.
Po upadku komunizmu, w atmosferze „wiosny wolności“ pojawiła się nadzieja na odnowę Kościoła. Wiele rzeczy się zmieniło. Wiele nadziei spełniło, wiele zawiodło, a wiele nadal żyje. Należy jednak pamiętać nie tylko o historii, ale także i o tym, że nasze czasy nie kreują rzeczywistości i wartości sprzyjających wierze.

W takich warunkach chyba nie jest łatwo się Ewangelię?

- Jest to wielkie wyzwanie, które oczyszcza, uczy pokory i wzbudza w sercu ufność, że to pole należy do Chrystusa, a ja jestem jedynie robotnikiem. Pamiętam, jak jeden z czeskich księży mi powiedział, że „dzisiaj“ czeskiego Kościoła jest trudne, bo jest czasem siewu. I księża, i wierni chcą widzieć owoce swojej pracy, ale może naszym zadaniem jest tylko siać na tym polu…