Austria przed wizytą Benedykta XVI

Ekumenizm w środku Europy
Od 1958 r. działa w Austrii Ekumeniczna Rada Kościołów (ÖRKÖ). Od 1994 r. jej członkiem jest również Kościół katolicki, który wcześniej - od 1970 r. - miał status obserwatora. Obecnie jest w niej 14 Kościołów i wspólnot członkowskich, a ponadto - jako obserwatorzy - szereg Kościołów i organizacji kościelnych. Osobowość prawną ma 10 Kościołów i wspólnot wyznaniowych. Według ostatnich danych, w liczącej 8,2 mln mieszkańców Austrii, największym wyznaniem są katolicy (ok. 70 proc), kolejną grupą są niewierzący i ateiści - 12 proc.; protestanci stanowią 5,5 proc. ludności, muzułmanie 4,2 proc., wyznawcy innych religii 4,7 proc.

Współpraca ekumeniczna układa się dobrze. Kościoły członkowskie podejmują szereg wspólnych inicjatyw w ważnych sprawach społecznych dotyczących kraju, np. w sprawie zmian w konstytucji, czy w bardzo szeroko dyskutowanej obecnie kwestii badań na komórkach macierzystych. W 2005 r. opublikowano poprzedzony szerokimi konsultacjami ważny dla społeczności chrześcijańskiej w Austrii dokument o sytuacji społecznej w kraju.

Niewątpliwie jednym z sukcesów Rady było goszczenie w 1997 r. w Grazu 2. Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego, największego europejskiego forum Kościołów obradującego pod hasłem "Pojednanie - dar Boży i źródło nowego życia". Wzięło w nim udział ponad 10 tys. osób z ponad 160 Kościołów w 40 krajach.

Szczególne miejsce w życiu ekumenicznym Austrii zajmuje fundacja "Pro Oriente". Założył ją w 1964 r. kard. Franz König w celu rozwijania stosunków ekumenicznych między Kościołem katolickim a Kościołami tradycji wschodniej. Dzięki licznym kontaktom, konsultacjom i inicjatywom fundacji udało się pozyskać zaufanie Kościołów wschodnich i przygotować drogę dla spotkań i umów na płaszczyźnie oficjalnej.

Jedną z zalet pracy "Pro Oriente" jest nieoficjalny charakter jej inicjatyw, co otwiera możliwość swobodnych rozmów niezależnie od oficjalnych stanowisk Kościołów. Często bywa więc, że owoce pracy "Pro Oriente" stają się podstawą dialogu na płaszczyźnie oficjalnej.

"Pro Oriente" zajmuje się też dialogiem międzyreligijnym. Ogranicza się jednak do krajów, w których istnieją Kościoły chrześcijańskie, np. w społeczeństwach o przewadze muzułmanów, m. in. w Syrii, Libanie, Iraku, czy Jordanii. Bardzo angażuje się też w pomoc chrześcijanom na Bliskim Wschodzie.