Austria przed wizytą Benedykta XVI

Austria katolicka?
Bywały czasy, gdy katolicy stanowili 90 proc. społeczeństwa Austrii, dziś jest ich 72,7 proc. Ciągle niepokoi występowanie z Kościoła. Ma na to wpływ niewątpliwie postępująca laicyzacja, ale katolicy reagują w ten sposób także na zjawiska w Kościele, których nie chcą akceptować. Charakterystyczną cechą austriackich katolików jest wiara oparta na własnej decyzji, a nie wiara "z tradycji".

Niezadowolenie płatników podatku kościelnego budzą też skandale wstrząsające co pewien czas życiem kościelnym. Liczba katolików dwukrotnie malała w sposób drastyczny po dwóch głośnych skandalach, jakie były doświadczeniem Kościoła w Austrii: w 1995 r., gdy ujawniono, że ówczesny arcybiskup Wiednia, kard. Hans Hermann Groer, 20 lat wcześniej prawdopodobnie wykorzystywał seksualnie kleryka, z Kościoła wystąpiło ponad 20 tys. osób. W 2004 r. po ujawnieniu skandalu w seminarium duchownym w St. Pölten, które doprowadziło do odwołania przez Watykan bp. Kurta Krenna, z Kościoła wystąpiło najwięcej, bo 50 tys. katolików. Ogółem w latach 1993-2003 liczba katolików zmniejszyła się o 7,4 proc., a tylko w latach 1995-2004 z Kościoła wystąpiło ogółem 392 946 wiernych. Spośród wszystkich katolików, którzy wystąpili z Kościoła w 2005 r., prawie 99 proc. stanowią wiedeńczycy.

Ale zarówno kard. Schönborn, jak i inni członkowie episkopatu Austrii mają nadzieję, że ten niekorzystny proces został zahamowany. W 2005 r. odnotowano najmniej wystąpień z Kościoła, bo tylko 14 tys. osób ( o 7876 mniej niż w 2004), a jednocześnie zwiększyła się liczba osób powracających na łono Kościoła - w Wiedniu 1300. W 2006 r. liczba wystąpień była mniejsza o kolejnych 7 tysięcy.

Prof. Paul Zulehner, znany socjolog religii z Uniwersytetu Wiedeńskiego, tłumaczy to mianem "respirytualizacji", coraz większej potrzeby duchowości i wspólnoty religijnej. Kościół bardzo stara się o to, aby religię i jej praktykowanie uczynić atrakcyjnymi. Coraz więcej osób skupiają ruchy i organizacje katolickie, coraz więcej osób wyrusza na piesze pielgrzymki.

Innym problemem jest gwałtownie wzrastająca liczba muzułmanów. W latach 1961-2001 ich liczba zwiększyła się dziesięciokrotnie i wyniosła 338 988 osób. Kiedy w grudniu 2004 r. w wiedeńskim ratuszu wspólnota muzułmańska w Austrii obchodziła swoje 25-lecie, informowano, że 40 tys. muzułmańskich dzieci uczęszcza do 2700 szkół, w szkolnictwie pracuje 325 muzułmańskich nauczycieli. Wspólnota ma swoją akademię pedagogiczną. W przyjaznej dla cudzoziemców Austrii muzułmanie jednak nie starają się integrować.

Arcybiskup Wiednia z uznaniem mówi o pracy duszpasterskiej księży z Polski. W parafiach archidiecezji wiedeńskiej pracuje ich 180, a więc 10 proc. wszystkich księży wiedeńskich. - Nie mogę sobie wyobrazić, jak wyglądałaby nasza archidiecezja bez polskich księży - przyznał kard. Schönborn. Jednocześnie wyraził nadzieję, że spośród wielu młodych polskich katolików mieszkających w Wiedniu znajdzie się być może ktoś, kto poczuje w sobie powołanie zakonne, a może nawet kapłańskie. - Jeszcze są u nas wolne miejsca, nie grozi bezrobocie - mówi przewodniczący Konferencji Biskupów Austriackich.