Sportowa sobota papieża Franciszka

Papież przyjął na prywatnej audiencji Thomasa Bacha, prezydenta Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Tematem spotkania był sport oraz jego rola w budowaniu solidarności i pokoju. Papież szczególnie podziękował za działania MKOI na rzecz uchodźców.

Spotkanie odbyło się przy okazji Międzynarodowego Szczytu Sportowego, który miał miejsce w Watykanie od 29 do 30 września. Prezydent MKOI podziękował Ojcu Świętemu za tę inicjatywę. Podkreślił, że „sport i wiara podzielają wiele wspólnych wartości, które prowadza do życia w pokoju z innymi”.

„Jesteśmy po tej samej stronie, co Papież. Ojciec święty podkreślił to, gdy mówił o poprawieniu naszego motto na: „szybciej, wyżej, mocniej, razem”. To był przykład, który wskazuje kierunek. Jesteśmy w pełni zgodni z Papieżem, co do potrzeby budowania pokoju i roli jaką sport może odegrać w tym procesie. Odnosząc się do komercjalizacji sportu, dla wszystkich jest jasne, że część dyscyplin uległa temu procesowi. Niektóre z nich są na granicy stania się częścią przemysłu rozrywkowego. Pragnę jednak podkreślić, że nawet w tych bardzo skomercjalizowanych dyscyplinach wszyscy zachowują te same zasady. Wszyscy są równi i szanują sędziów. Tak więc istotne dla sportu wartości są wciąż zachowane.“

Papież: sport ma wielką siłę tworzenia wspólnoty
„Kościół jest blisko sportu, ponieważ wierzy w grę i aktywność sportową jako miejsce spotkania ludzi, kształtowania wartości i braterstwa” - powiedział Papież do uczestników międzynarodowego szczytu: „Sport dla wszystkich – spójny, dostępny i na miarę każdej osoby”. Franciszek zaznaczył, że aby sprostać tytułowemu wyzwaniu należy podjąć je w drużynie i solidarnie połączyć siły. Zwrócił także uwagę, że sport czuje się w Kościele jak w domu, szczególnie w szkołach, oratoriach i centrach młodzieży.

Ojciec Święty stwierdził, że kiedy uprawiając sport, stawia się w centrum osoby, to wówczas wzrasta przyjemność ze wspólnej gry, rośnie w ludziach świadomość uczestnictwa, dzielenia się i poczucia bycia częścią grupy. Nawet zawodowcy nie powinni tracić smaku gry, zachowując „amatorskiego ducha” ponieważ ten wymiar jest fundamentalny, budzi radość, buduje relacje i rodzi przyjaźnie. Sport ma wielką siłę tworzenia wspólnoty. 

„Tak jak poszczególne części ciała tworzą jeden organizm, tak zawodnicy tworzą drużynę, a ludzie wspólnotę. Sport może być dla społeczeństwa symbolem jedności, doświadczeniem integracji, przykładem spójności oraz przesłaniem zgody i pokoju – podkreślił Papież. - Dziś bardzo potrzebujemy pedagogiki pokoju, krzewienia kultury pokoju, począwszy od codziennych relacji międzyludzkich, a skończywszy na tych między ludami i narodami. Jeśli świat sportu przekazuje jedność i spójność, może stać się potężnym sojusznikiem w budowaniu pokoju.“

Ojciec Święty zwrócił uwagę, że sportowcy mogą włączyć się aktywnie do walki z kulturą odrzucenia. Wiele osób właśnie dzięki sportowi pokonało zagrożenie związane z izolacją oraz wykluczeniem. Może więc on być drogą do osobistego i społecznego wyzwolenia, sposobem na odzyskanie godności. Sport powinien jednak pozostać dobrem edukacyjnym i społecznym i nie wpaść w machinę biznesu, zysku oraz konsumpcyjnej spektakularności, produkujących „osobowości”, których wizerunek można wykorzystać. 

„Naszym obowiązkiem jest zapewnienie, że sport jest dostępny dla wszystkich. Należy usunąć bariery fizyczne, społeczne, kulturowe i ekonomiczne, które wykluczają lub utrudniają dostęp do sportu. Zobowiązanie polega na tym, aby każdy miał możliwość uprawiania sportu, aby kultywował - można powiedzieć «trenował» - wartości sportu i przekształcał je w cnoty. Nie wystarczy jednak, aby sport był dostępny. Wraz z dostępnością musi nastąpić przyjęcie: ważne jest, aby drzwi były otwarte, ale także, aby był ktoś, kto mnie powita. Ktoś, kto trzyma drzwi serca otwarte dla wszystkich, a tym samym pomaga przezwyciężyć uprzedzenia, lęki, czasem po prostu niewiedzę – podkreślił Papież. - Przyjęcie oznacza umożliwienie każdemu, poprzez uprawianie sportu, włączenie się do gry, zmierzenie się ze swoimi ograniczeniami i wykorzystanie w pełni swojego potencjału.“

Ojciec Święty zaznaczył, że sport powinien być dostosowany do każdej osoby, aby mogła rozwijać swoje talenty, wychodząc od swojej kondycji, także kruchości czy niepełnosprawności. Sport daje możliwość przeżywania wielkiej przygody, która ma posmak ascezy, przekraczania swoich ograniczeń i dążenia ku temu, co piękne, o czym marzy sam Bóg dla każdego ze swoich stworzeń. Franciszek życzył, aby sport był otwartym i przyjaznym domem dla wszystkich, aby nigdy nie utracił rodzinnej atmosfery.

Szczyt „Sport dla wszystkich”: odpowiedzialność zamiast egoizmu
„Sport musi robić, co do niego należy w owym okresie odnowionej odpowiedzialności (społecznej, środowiskowej i osobistej), zamiast koncentrować się wyłącznie nad własnymi interesami” – wskazują uczestnicy zorganizowanego przez watykańską Dykasterię ds. Świeckich, Rodziny i Życia spotkania w specjalnej deklaracji końcowej. Biorący udział w szczycie „Sport dla wszystkich – spójny, dostępny i na miarę każdej osoby” podpisali ów tekst w dzień, w którym przyjął ich u siebie Papież Franciszek.

Dokument charakteryzują trzy kluczowe koncepcje. Pierwsza dotyczy inkluzywności. Zauważa się, że zwłaszcza w przypadku sportu tzw. „elitarnego” dochodzi coraz częściej do koncentracji nad osiągnięciem sukcesu bez zwracania uwagi na cokolwiek innego. Powstaje wówczas sytuacja, w której sport „elitarny” zostaje głęboko oddzielony od tego otwartego na wszystkich.

Inną kwestią jest dostępność. Deklaracja wyraźnie wzywa do tworzenia struktur pozwalających „przezwyciężać wszelkie problemy fizyczne, psychosocjalne czy ekonomiczne” uniemożliwiające tak wielu ludziom na świecie zaangażowanie się w aktywność sportową.

Wreszcie w tekście podkreślono również konieczność dostosowywania sportu do miary osób i sytuacji. Przypomniano nauczanie Papieża Franciszka, że pierwszym zadaniem tego rodzaju aktywności fizycznej pozostaje zabawa. Ona daje odpowiednią motywację, więc warto, aby pogoń za profitami jej nigdy nie zasłaniała.

Deklaracja końcowa międzynarodowego szczytu zwróciła szczególną uwagę na osoby niepełnosprawne fizycznie lub intelektualnie, a także na migrantów i uchodźców. W tekście podkreślono, że sport może stanowić wspaniały sposób na większą integrację tych grup w życie społeczne.