Dnia 16 lipca 2021 roku papież Franciszek ogłosił List apostolski w formie Motu proprio Traditionis custodes. Dokument określa nowe regulacje dotyczące sprawowania liturgii w nadzwyczajnej formie Rytu rzymskiego, uchylając tym samym wszystkie wcześniejsze normy, zezwolenia i zwyczaje, nie będące w zgodzie z jej postanowieniami. Treść dokumentu zrodziła ożywioną dyskusję, pojawiło się wiele pytań i wątpliwości.
W odpowiedzi na zaistniałą sytuację, dnia 4 grudnia 2021 roku, w 58. rocznicę ogłoszenia soborowej Konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ogłosiła dokument zawierający odpowiedzi na pojawiające się wątpliwości.
Załączony tekst został przetłumaczony z języka włoskiego przez ks. dr. hab. Dominika Ostrowskiego, prof. PWT (Wrocław), a następnie przedyskutowany i jednogłośnie zatwierdzony przez Komisję ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski.
BP KEP
KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW
ODPOWIEDZI NA WĄTPLIWOŚCI
w sprawie niektórych postanowień Listu Apostolskiego
w formie «Motu proprio» TRADITIONIS CUSTODES papieża FRANCISZKA
DO PRZEWODNICZĄCYCH KONFERENCJI EPISKOPATÓW
Eminencjo / Ekscelencjo,
po opublikowaniu przez papieża Franciszka Listu Apostolskiego w formie «Motu proprio» Traditionis custodes na temat używania ksiąg liturgicznych sprzed reformy Soboru Watykańskiego II, dotarły do Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – która sprawuje władzę Stolicy Apostolskiej w sprawach należących do jej kompetencji (por. Traditionis custodes, nr 7) – różne prośby o wyjaśnienie jego właściwego zastosowania. Niektóre pytania były zgłaszane z różnych miejsc i z większą częstotliwością: dlatego po ich dokładnej ocenie, po poinformowaniu Ojca Świętego i uzyskaniu jego zgody, obecnie publikowane są odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.
Tekst Motu proprio i towarzyszący mu list do wszystkich biskupów jasno wyrażają powody decyzji papieża Franciszka. Pierwszym celem jest kontynuacja „nieustannego poszukiwania komunii kościelnej” (Traditionis custodes, Wstęp), co wyraża się uznaniem w księgach liturgicznych promulgowanych przez Świętych Papieży Pawła VI i Jana Pawła II, zgodnie z dekretami Soboru Watykańskiego II, jedyny wyraz lex orandi Rytu rzymskiego (por. Traditionis custodes, nr 1). W tym kierunku chcemy podążać i taki jest sens odpowiedzi, które tutaj publikujemy: każda przepisana norma ma zawsze za jedyny cel strzeżenie daru jedności kościelnej, idąc razem, z przekonaniem umysłu i serca, w kierunku wskazanym przez Ojca Świętego.
Przykro jest patrzeć, jak najgłębsza więź jedności — uczestnictwo w jednym łamanym Chlebie, którym jest Jego Ciało złożone w ofierze, aby wszyscy stanowili jedno (por. J 17, 21) — staje się przyczyną podziału: jest zadaniem Biskupów, „z Piotrem i pod zwierzchnictwem Piotra” (cum Petro et sub Petro), zachować komunię, warunek konieczny — przypomina nam o tym apostoł Paweł (por. 1 Kor 11, 17-34) — aby uczestniczyć w uczcie eucharystycznej.
Jeden fakt jest niezaprzeczalny: Ojcowie soborowi czuli pilną potrzebę reformy, aby prawda celebrowanej wiary ukazywała się coraz bardziej w całym swoim pięknie, a Lud Boży wzrastał w pełnym, czynnym i świadomym udziale w celebracji liturgicznej (por. Konstytucja o liturgii świętej, nr 14), która jest aktualizacją historii zbawienia, pamiątką Paschy Pana, naszej jedynej nadziei.
Jako Pasterze nie możemy poddawać się jałowym polemikom, zdolnym jedynie do tworzenia podziałów, w których rytualny fakt jest często wykorzystywany przez wizje ideologiczne. Wszyscy jesteśmy raczej wezwani do ponownego odkrycia wartości reformy liturgicznej poprzez ochronę prawdy i piękna Rytu, który ta reforma nam ofiarowała. Aby tak się stało, zdajemy sobie sprawę, że konieczna jest odnowiona i ciągła formacja liturgiczna zarówno prezbiterów, jak i wiernych świeckich.
Na uroczystym zamknięciu drugiej sesji Soboru (4 grudnia 1963) św. Paweł VI wyraził się następująco (nr 11):
„W końcu ta żarliwa i złożona dyskusja nie była pozbawiona obfitych owoców: w istocie ten temat, który został poruszony przed wszystkimi innymi i który w pewnym sensie wyróżnia się w Kościele zarówno ze względu na swoją naturę, jak i godność – mamy na myśli świętą Liturgię – doszedł do szczęśliwego zakończenia i dzisiaj jest on ogłoszony przez Nas uroczyście. Dlatego nasza dusza weseli się szczerą radością. W tym fakcie uznajemy, że przestrzegany jest właściwy porządek wartości i obowiązków: w ten sposób uznaliśmy, że honorowe miejsce musi być zarezerwowane dla Boga; że jako pierwszy obowiązek jesteśmy zobowiązani wznosić modlitwy do Boga; że święta liturgia jest głównym źródłem tej boskiej wymiany, w której zostaje nam przekazane życie Boże, jest pierwszą szkołą naszej duszy, pierwszym darem, jaki winien być dany przez nas ludowi chrześcijańskiemu, zjednoczonemu z nami w wierze i wytrwałości modlitwy; wreszcie – pierwszym wezwaniem dla ludzkości, aby rozwiązać swój niemy język w świętych i szczerych modlitwach i poczuć tę niewysłowioną odradzającą siłę duszy, która jest nieodłączna ze śpiewaną z nami pieśnią chwały Boga i nadzieją ludzi, przez Jezusa Chrystusa i w Duchu Świętym”.
Kiedy papież Franciszek (Przemówienie do uczestników 68. Narodowego Tygodnia Liturgicznego, Rzym, 24 sierpnia 2017 r.) przypomina nam, że „po tym nauczaniu, po tej długiej drodze możemy z pewnością i z autorytetem Urzędu Nauczycielskiego stwierdzić, że reforma liturgiczna jest nieodwracalna”, pragnie on wskazać jedyny kierunek, w którym jako Pasterze jesteśmy wezwani, aby z radością kierować nasze zaangażowanie.
Maryi, Matce Kościoła, zawierzamy naszą posługę, aby „zachować jedność ducha poprzez więź pokoju” (Ef 4, 3).
W siedzibie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 4 grudnia 2021 r., w 58. rocznicę ogłoszenia Konstytucji o Świętej Liturgii Sacrosanctum Concilium.
+ Arthur Roche
Prefekt
Papież Franciszek podczas audiencji udzielonej prefektowi Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w dniu 18 listopada 2021 r. został poinformowany i wyraził zgodę na publikację tych RESPONSA AD DUBIA wraz z UWAGAMI WYJAŚNIAJĄCYMI.
Ojciec Święty w liście z okazji 100-lecia erygowania archidiecezji katowickiej.
Przyboczna straż papieża uczestniczyła w tajnych operacjach, także podczas drugiej wojny światowej.
Droga naprzód zawsze jest szansą, w złych i dobrych czasach.
Mają uwydatnić, że jest to pogrzeb pasterza i ucznia Chrystusa, a nie władcy.
W audiencji uczestniczyła żona prezydenta Ukrainy Ołena Zełenska.
Nazwał to „kwestią sprawiedliwości”, bardziej, aniżeli hojności.