Posynodalna adhortacja apostolska Ojca Świetego Jana Pawła II do biskupów, do kapłanów i diakonów, do zakonników i zakonnic oraz do wszytskich wiernych o kościele w Afryce i jego misji ewangelizacyjnej u progu roku 2000
PRZYPISY
[1] Por. Propositio 1
[2] Deklaracja Biskupów Afryki i Madagaskaru obecnych na III Zwyczajnym Zgromadzeniu Ogólnym Synodu Biskupów (20 października 1974): La Documentation catholique 71 (1974), 995-996
[3] Przemówienie do grupy biskupów z Zairu z okazji wizyty ad limina Apostolorum (21 kwietnia 1983), 9: AAS 75 (1981), 634-635
[4] Angelus (6 stycznia 1989), 2: Insegnamenti XII, 1 (1989), 40
[5] Por. SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 6
[6] Homilia podczas kanonizacji błogosławionych Karola Lwangi, Macieja Mulumba Kalemba i 20 towarzyszy, męczenników ugandyjskich (18 października 1964): AAS 56, 907-908
[7] Por. JAN PAWEŁ II, Homilia podczas Mszy św. zamykającej Specjalne Zgromadzenie Synodu Biskupów poświęcone Afryce (8 maja 1994), 7: „L'Osservatore Romano”, 9-10 maja 1964, s. 4
[8] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Relatio ante disceptationem (11 kwietnia 1994), 1: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[9] Przemówienie na trzecim zebraniu Rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów ds. Specjalnego Zgromadzenia poświęconego Afryce (Luanda, 9 czerwca 1992), 5: AAS 85 (1993), 523
[10] Por. Relatio post disceptationem (22 kwietnia 1994), 2: „L'Osservatore Romano”, 24 kwietnia 1994, s. 8
[11] SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 8
[12] Katechizm Kościoła Katolickiego, nn. 811-812
[13] SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 13
[14] Nn. 1-2: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 4
[15] Por. Motu proprio Apostolica sollicitudo (15 września 1965), II: AAS 57 (1965), 776-777
[16] Przemówienie do Rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów ds. Specjalnego Zgromadzenia poświęconego Afryce (23 czerwca 1989), 1: AAS 82 (1990), 73; por. Angelus (6 stycznia 1989), 2: Insegnamenti XII, 1 (1989), 40, podczas którego po raz pierwszy zapowiedziano oficjalnie zwołanie Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Afryce
[17] Tamże, 5, l.c., 75
[18] Por. JAN PAWEŁ II, Przemówienie do Rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów ds. Specjalnego Zgromadzenia poświęconego Afryce (Jamusukro, 10 września 1990), 3: AAS 83 (1991)
[19] Dekr. o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus, 6
[20] Por. List apost. Tertio millennio adweniente (10 listopada 1994), 23: AAS 87 (1995), 19
[21] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Orędzie Synodu (6 maja 1994), 7: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 4
[22] Por. SOBÓR WAT. II, Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 38
[23] SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 13
[24] Por. Relatio ante disceptationem (11 kwietnia 1994), 34: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 5
[25] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Ewangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 75: AAS 68 (1976), 66
[26] Por. Relatio ante disceptationem (11 kwietnia 1994), 34: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 5
[27] Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 76: AAS 68 (1976), 67
[28] Enc. Centesimus annus, (1 maja 1991), 57: AAS 83 (1991), 862
[29] Por. Orędzie VIII Zgromadzenia Ogólnego S.C.E.A.M. (19 lipca 1987): La documentation catholique 84 (1987), 1024-1026
[30] Przemówienie do Rady Sekretariatu Generalnego Synodu Biskupów ds. Specjalnego Zgromadzenia poświęconego Afryce (23 czerwca 1989), 6: AAS 82 (1990), 76 26
[31] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Ralacja Sekretarza Generalnego (11 kwietnia 1994), VI: „L'Osservatore Romano”, 11-12 kwietnia 1994, s. 10
[32] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Kościół w Afryce i jego misja ewangelizacyjna u progu roku 2000: „Będziecie moimi świadkami” (Dz 1, 8), Lineamenta Citta del Vaticano 1990; Instrumentum laboris, Citta del Vaticano 1993
[33] Por. tamże; Spośród 34 Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru 31 nadesłało swoje uwagi, natomiast 3 pozostałe nie mogły tego uczynić z powodu trudnej sytuacji, w jakiej się znajdowały
[34] Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 1: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4. por. Relatio post disceptationem, (22 kwietnia 1994), l: „L'Osservatore Romano”, 24 kwietnia 1994, s. 8
[35] SOBÓR WAT. II, Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 22; por. Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1260
[36] Przemówienie podczas Audiencji generalnej 21 sierpnia 1985, 3: Insegnamenti, VIII, 2 (1985), 512
[37] Orędzie Africac terrarum (29 października 1967), 3: AAS 59 (1967), 1074-1075
[38] Tamże, 3-4, l.c., 1075
[39] Homilia na 500-lecie ewangelizacji Angoli (Luanda, 7 czerwca 1992), 2: AAS 85 (1993), 511-512
[40] Por. Sytuacja Kościoła w Afryce i na Madagaskarze (wybrane aspekty i uwagi): „L'Osservatore Romano”, 16 kwietnia 1994, ss. 6-8; CENTRALNY URZĄD STATYSTYCZNY KOŚCIOŁA, Kościół w Afryce: dane liczbowe i statystyczne: „L'Osservatore Romano”, 15 kwietnia 1994, s. 6
[41] Homilia podczas kanonizacji błogosławionych Karola Lwangi, Macieja Mulumby Kalemby i 20 towarzyszy, męczenników ugandyjskich (18 października 1964): AAS 56 (1964), 905-906
[42] JAN PAWEŁ II, Homilia podczas Mszy św. zamykającej Specjalne Zgromadzenie Synodu Biskupów poświęcone Afryce (8 maja 1994), 7: „L'Osservatore Romano”, 9-10 maja 1994, s. 5
[43] Przemówienie na Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru (Kampala, 31 lipca 1969), I: AAS 61 (1969), 575
[44] Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 5: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[45] Por. N. 10: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 4
[46] Por. Relatio post disceptationem (22 kwietnia 1994), 22-26: „L'Osservatore Romano”, 24 kwietnia 1994, s. 8
[47] PAWEŁ VI, Orędzie Africae terrarum (29 października 1967), 6: AAS 59 (1967), 1076
[48] Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 2: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[49] Tamże, 4, l.c
[50] JAN PAWEŁ II, Homilia podczas liturgii sprawowanej na otwarcie Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Afryce (10 kwietnia 1994), 3: AAS 87 (1995), 180-181
[51] Por. N. 36: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[52] JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis (30 grudnia 1987), 42-43: AAS 80 (1988), 572-574
[53] Orędzie Synodu (6 maja 1994), 39: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5.
[54] Por. SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 6: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[55] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 15: AAS 68 (1976), 14
[56] Tamże, l.c., 15
[57] Tamże, 53, l.c., 42
[58] Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 6: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[59] Homilia na zakończenie szóstej podróży duszpasterskiej do Afryki (Lilongwe, 6 maja 1989), 6: Insegnamenti XII, 1 (1989) 1183
[60] Por. SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 6: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[61] PAPIESKA KOMISJA „IUSTITIA ET PAX”, Dokument O uprzedzeniach rasowych. Kościół wobec rasizmu (3 listopada 1988), 12: Ench. Vat. 11, 918
[62] Por. SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Instrumentum laboris, 68; Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 17; „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 5; Relatio post disceptationem (22 kwietnia 1994), 6, 9, 21: „L'Osservatore Romano”, 24 kwietnia 1994, s. 8
[63] JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Familiaris consortio, (22 listopada 1981), 75: AAS 74 (1982), 173
[64] JAN PAWEŁ II, Angelus (20 marca 1994): „L'Osservatore Romano”, 21-22 marca 1994, s. 5
[65] Por. Orędzie Synodu (6 maja 1994), 45-48: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[66] JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis, (30 grudnia 1987), 22: AAS 80 (1988), 539
[67] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 8: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[68] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 18: AAS 68 (1976), 17
[69] Tamże, 14, l.c., 13
[70] Tamże, 15, l.c., 15
[71] Tamże, 15, l.c., 15
[72] SOBÓR WAT. II, Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 17
[73] PAWEŁ VI, Homilia podczas kanonizacji błogosławionych Karola Lwangi, Macieja Mulumba Kalemba i 20 towarzyszy, męczenników ugandyjskich (18 października 1964): AAS 56 (1964), 907-908
[74] Przemówienie na Sympozjum Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru (31 lipca 1969), 1 AAS 61 (1969), 576; por. Propositio 10
[75] Por. Propositio 10
[76] Propositio 3
[77] Ant. do Magnificat: O sacrum convivium, II Nieszp. uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa
[78] Orędzie Synodu (6 maja 1994), 2: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 4
[79] Por. Propositio 10
[80] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Orędzie Synodu (6 maja 1994), 9: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 4
[81] Propositio 4
[82] Propositio 3
[83] Propositio 4
[84] Por. Propositio 6
[85] Por. tamże
[86] JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Catechesi tradendae, (16 października 1979), 53: AAS 71 (1979), 1319
[87] JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 52: AAS 83 (1991), 229; por. Propositio 28
[88] Por. Propositio 29
[89] Propositio 30
[90] Propositio 32
[91] Por. Propositio 33
[92] Symbol Nicejsko-Konstantynopolitański, DS 150
[93] Por. JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Catechesi tradendae, (16 października 1979), 53: AAS 71 (1979) 1319
[94] Por. JAN PAWEŁ II, Przemówienie na Uniwersytecie w Coimbrze (15 maja 1982), 5: Insegnamenti V, 2 (1982), 1695
[95] Propositio 28
[96] Propositio 31
[97] Propositio 32
[98] Tamże
[99] Por. SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 6
[100] Por. Propositio 8
[101] Por. tamże
[102] Tamże
[103] Por. tamże
[104] SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 1. Zob. również całe rozdziały I i II tejże Konstytucji
[105] Propositio 34
[106] Por. Propositiones 35-37
[107] Propositio 38
[108] Propositio 39
[109] Propositio 40
[110] Por. tamże
[111] Propositio 41
[112] Por. N. 23: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[113] Por. Propositio 41
[114] Por. tamże
[115] Propositio 42
[116] Por. tamże
[117] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 31: AAS 68 (1976), 26
[118] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Lineamenta 79
[119] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 31: AAS 68 (1976), 26
[120] Tamże 33, l.c., 27
[121] Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 40
[122] JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 15: AAS 83 (1991), 263
[123] JAN PAWEŁ II, Posynodalna Adhort. apost. Christifideles laici, (30 grudnia 1988), 36: AAS 81 (1989), 459
[124] SOBÓR WAT. II, Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 22
[125] Sermo XXI, 3: SCh 22a, 72
[126] Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 41
[127] Por. Enc. Populorum progressio, (26 marca 1967), 48: AAS 59 (1967), 281
[128] Tamże, 87, l.c., 299
[129] Propositio 45
[130] Tamże
[131] Tamże
[132] Por. PAWEŁ VI, Enc. Populorum progressio, (26 marca 1967), 48: AAS 59 (1967), 281
[133] JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis, (30 grudnia 1987), 41: AAS 80 (1988), 572
[134] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Instrumentum laboris, 127
[135] Por. Orędzie Synodu (6 maja 1994), 45-46: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s 5
[136] JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990), 37, c: AAS 83 (1991), 285
[137] Angelus (6 stycznia 1989): Insegnamenti XII, 1 (1989), 40
[138] JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990) 46: AAS 83 (1991), 292
[139] Tamże, 47: l.c., 293-294
[140] Tamże, 7, l.c., 255-256
[141] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Relatio ante disceptationem, (11 kwietnia 1994), 8: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[142] JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 83: AAS 83 (1991), 329
[143] Por. SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Orędzie Synodu (6 maja 1994), 33: „L'Osservatore Romanano”, 8 maja 1994, s. 5
[144] SOBÓR WAT. II, Dekr. o apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem, 14
[145] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 15: AAS 68 (1976), 14
[146] JAN PAWEŁ II, Przemówienie do Konferencji Episkopatu Kamerunu (Jaunde, 13 sierpnia 1985), 4: lnsegnamenti VIII, 2 (1985), 378
[147] Por. tamże, 5: l.c
[148] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 75: AAS 68 (1976) 65
[149] Tamże, l.c., 65-66
[150] JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 23: AAS 83 (1991), 269-270
[151] JAN PAWEŁ II, Przemówienie do uczestników Krajowego Kongresu Kościelnego Ruchu na rzecz Kultury (16 stycznia 1982), 2: Insegnamenti V, 1 (1982), 131
[152] Por. Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 22
[153] Por. Propositio 32; SOBÓR WAT. II. Konst. o liturgii świętej Sacrosanctum concilium, 37-40
[154] Propositio 38
[155] JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Familiaris consortio, (22 listopada 1981), 75: AAS 74 (1982), 173
[156] Tamże, 86: l.c., 189-190
[157] Propositio 14
[158] Homilia w Bazylice Zwiastowania w Nazarecie. (5 stycznia 1964): AAS 56 (1964), 167
[159] JAN PAWEŁ II, List apost. Mulieris dignitatem, (15 sierpnia 1988), 6: AAS 80 (1988), 1662-1664; List do Kobiet (29 czerwca 1995), 7: „L'Osservatore Romano”, 10-11 lipca 1995, s. 5
[160] JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Familiaris consortio, (22 listopada 1981), 22: AAS 74 (1982), 107
[161] Propositio 48
[162] JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Familiaris consortio, (22 listopada 1981), 13: AAS 74 (1982), 93-94
[163] Tamże
[164] Por. Orędzie do Pani Nafis Sadik, Sekretarza Generalnego Międzynarodowej Konferencji nt. Zaludnienia i Rozwoju (18 marca 1994): AAS 87 (1995), 190-196
[165] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Orędzie Synodu (6 maja 1994), 30: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[166] JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Familiaris consortio, (22 listopada 1981), 42: AAS 74 (1982), 134
[167] Propositio 5
[168] Por. Propositio 34
[169] Por. Propositio 9
[170] Por. JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Christifideles laici (30 grudnia 1988), 45-56: AAS 81 (1989), 481-506
[171] Por. JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio (7 grudnia 1990), 71-74: AAS 83 (1991), 318-322
[172] Por. Propositio 12
[173] Propositio 13
[174] Propositio 14
[175] SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 11
[176] Por. JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Familiaris consortio, (22 listopada 1981), 52: AAS 74 (1982), 144-145
[177] Por. tamże, 55: l.c. 147-148.
[178] Por. tamże, 62: l.c. 155
[179] Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1656, gdzie cytowany jest SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 11
[180] Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1656, gdzie cytowany jest SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 10 i Konst. duszpast. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 52
[181] Por. Propositio 15
[182] Por. tam
[183] Propositio 16, z bezpośrednim odwołaniem się do SOBÓR WAT. II, Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 43-47
[184] Por. Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 18 oraz Dekr. o przystosowanej odnowie życia zakonnego Perfectae caritatis, 19
[185] Propositio 16
[186] Por. Propositio 22
[187] KONGREGACJA DS. ZAKONNIKÓW I INSTYTUTÓW ŚWIECKICH oraz KONGREGACJA DS. BISKUPÓW, Wskazania na temat stosunków między Biskupami i Zakonnikami w Kościele Mutuae relationes (14 maja 1978); AAS 70 (1978), 473-506
[188] Por. Propositio 22
[189] Propositio 18
[190] Tamże
[191] Tamże
[192] Propositio 17
[193] Propositio 20
[194] Por. JAN PAWEŁ II, Adhort. apost. Pastores dabo vobis, (25 marca 1992), 70-77: AAS 89 (1992) 778-796; Propositio 20
[195] SOBÓR WAT. II, Dekr. o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum ordinis, 16
[196] Por. tamże, 8
[197] SOBÓR WAT. II, Dekr. o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus, 11
[198] Por. Propositio 21
[199] Por. Epistolarum liber, VIII, 33; PL 77, 935
[200] Propositio 23; por. Relatio ante disceptationem (11 kwietnia 1994), 11: „L'Osservatore Romano”, 13 kwietnia 1994, s. 4
[201] Propositio 24
[202] Tamże
[203] Tamże
[204] Propositio 25
[205] Propositio 26
[206] Por. SOBÓR WAT. II, Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 15
[207] Por. Propositio 27
[208] Propositio 45
[209] N. 43; „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[210] Por. Propositio 46
[211] Propositio 47
[212] SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Orędzie Synodu (6 maja 1994), 57: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 6
[213] Por. JAN PAWEŁ II, Enc. Ut unum sint, (25 maja 1995), 40: „L'Osservatore Romano”, 31 maja 1945, s. 4
[214] JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis, (30 grudnia 1987), 32: AAS 80 (1988), 556
[215] Por. Orędzie Synodu (6 maja 1994), 35: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[216] Por. Propositio 56
[217] Orędzie Synodu (6 maja 1994), 34: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[218] Por. Propositio 54
[219] Por. tamże
[220] Por. PAWEŁ VI, Enc. Populorum progressio (26 marca 1967): AAS 59 (1967) 257-299; JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis (30 grudnia 1987): AAS 80 (1988), 513-586 oraz Enc. Centesimus annus (1 maja 1991): AAS 83 (1991), 793-867; Propositio 52
[221] Por. SYNOD BISKUPÓW, Specjalne Zgromadzenie poświęcone Afryce, Orędzie Synodu (6 maja 1994), 57: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 6
[222] Por. tamże
[223] Propositio 51
[224] Tamże
[225] Propositio 45
[226] PAWEŁ VI, Przemówienie w „Citta dei ragazzi” z okazji V Światowego Dnia Pokoju (1 stycznia 1972); AAS 64 (1972), 44
[227] Propositio 49
[228] Orędzie Synodu (6 maja 1994), 35: „L'Osservatore Romano”, 8 maja 1994, s. 5
[229] Tamże
[230] Por. Propositio 53
[231] Por. SOBÓR WAT. II, Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 86; PAWEŁ VI, Enc. Populorum progressio, (26 marca 1967), 54: AAS 59 (1967) 283-284. JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis (30 grudnia 1987) 19: AAS 80 (1988), 534-536; Enc. Centesimus annus (1 maja 1991) 35: AAS 83 (1991), 836-838; List. apost. Tertio millennio adveniente (10 listopada 1994) 51: AAS 87 (1995), 36, gdzie proponuje się, aby Wielki Jubileusz Roku 2000 stał się sposobnością do „redukcji, jeśli nie całkowitej likwidacji zadłużenia międzynarodowego, które ciąży na losach wielu narodów”; PAPIESKA KOMISJA „IUSTITIA ET PAX”, Dokument W służbie ludzkiej wspólnoty: etyczne podejście do kwestii zadłużenia międzynarodowego (27 grudnia 1986), Citta del Vaticano 1986
[232] Propositio 49
[233] Tamże
[234] Tamże
[235] Por. List apost. Mulieris dignitatem (15 sierpnia 1988), 6-9: AAS 80 (1988), 1662-1670; List do Kobiet (29 czerwca 1995), 7: „L'Osservatore Romano”, 10-11 lipca 1995, s. 5
[236] Propositio 48
[237] Por. tamże
[238] Propositio 48
[239] Tamże
[240] Propositio 61
[241] Por. Propositio 58
[242] Por. Propositio 60
[243] Przemówienie do Biskupów Kenii (Nairobi, 7 maja 1980), 6: AAS 72 (1980) 497
[244] Por. PAWEŁ VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, (8 grudnia 1975), 50: AAS 68 (1976), 40
[245] N. 42
[246] Relatio post disceptationem, (22 kwietnia 1994), 11: „L'Osservatore Romano”, 24 kwietnia 1994, s. 8
[247] Przemówienie do Konferencji Episkopatu Senegalu, Mauretanii, Wysp Zielonego Przylądka i Gwinei Bissau (Poponguine, 21 lutego 1992), 3: AAS 85 (1993), 150
[248] Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 39: AAS 83 (1991), 287
[249] Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 20
[250] Angelus (6 stycznia 1989), 2: Insegnamenti XII, 1 (1989), 40
[251] Por. JAN PAWEŁ II, Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 63: AAS 83 (1991) 311
[252] SOBÓR WAT. II, Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 29
[253] Dekr. o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum ordinis, 10
[254] Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 67: AAS 83 (1991) 316
[255] Tamże, 66, l.c. 314
[256] SOBÓR WAT. II, Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 38
[257] Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 84: AAS 83 (1991), 331
[258] JAN PAWEŁ II, Przemówienie do grupy Biskupów z Nigerii z okazji wizyty ad limina (21 stycznia 1982), 4: AAS 74 (1982), 435-436
[259] Enc. Redemptoris missio, (7 grudnia 1990), 90: AAS 83 (1991), 336-337
[260] Tamże, 91, l.c. 337-338
[261] PAPIESKA KOMISJA „IUSTITIA ET PAX”, Dokument O uprzedzeniach rasowych. Kościół wobec rasizmu (3 listopada 1988), 22: Ench. Vat. 11, 929
[262] Tamże, 20. l.c., 925
[263] SOBÓR WAT. II, Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 22
[264] Nn. 77-79; „L'Osservatore Romano”, 31 maja 1995, s. 6
[265] JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis, (30 grudnia 1987), 38: AAS 80 (1988), 565
[266] Tamże, 40, l.c., 568
[267] SOBÓR WAT. II, Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, 39
[268] JAN PAWEŁ II, Enc. Sollicitudo rei socialis, (30 grudnia 1987), 38: AAS 80 (1988), 583
[269] PAWEŁ VI, Adhort. apost. Gaudete in Domino (9 maja 1975) III, AAS 67 (1975), 297
[270] JAN PAWEŁ II, Homilia podczas liturgii sprawowanej na otwarcie Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Afryce (10 kwietnia 1994), 1: AAS 87 (1995) 179
[271] JAN PAWEŁ II, List apost. Tertio millennio adveniente, (10 listopada 1994), 42: AAS 87 (1995), 32
[272] JAN PAWEŁ II, Homilia podczas Mszy św. sprawowanej w Chartumie, (10 lutego 1993), 8: AAS 85 (1993), 964
Nazwał to „kwestią sprawiedliwości”, bardziej, aniżeli hojności.
Dla chrześcijan nadzieja ma imię i oblicze. Dla nas nadzieja to Jezus Chrystus.
Ojciec święty w przesłaniu do uczestników spotkania pt. „Dobro wspólne: teoria i praktyka”.