Angola - charakterystyka kraju

Obszar: 1 246 700 km2
Liczba ludności: ponad 12 milionów, 10 osób/km2
Stolica: Luanda (Loanda)
Data uzyskania niepodległości: 11 X1 1975
Grupy etniczno-rasowe: Owimbundu (37%), Bambundu (22%), Bakongo (13%), Luimbi (5%), Njaneka (5%), Hukue (4%), Luena (3%), Europejczycy (0,5%), pozostali - gł. Owambo -10,5%
Język urzędowy: portugalski
Religie: katolicy (69%), protestanci (20%), wyznawcy religii tradycyjnych (9%), pozostali (2%)


Charakterystyka geograficzna
Angola rozciąga się od Oceanu Atlantyckiego po enklawą Kabinda oddzieloną od głównej części państwa przez terytorium Demokratycznej Republiki Konga.
Wzdłuż wybrzeża ciągnie się wąski pas nizin, wznoszący się następnie na płaskowyż o wys. ponad 1000 m n.p.m. Zajmuje on ponad 90% pow. państwa. Najwyższą część stanowi wyżyna Bije ze szczytem Moko o wys. 2620 m n.p.m. Na północy wyżyna opada łagodnie ku Kotlinie Konga. Z wyżyny wypływają główne rzeki kraju: Kuanza, Kubango, Kasai, Kuango.

Na znacznej powierzchni Angoli panuje klimat podrównikowy suchy, jedynie w Kabindzie -podrównikowy wilgotny. Średnia miesięczna temp. powietrza wynosi ponad 20°C . Szata roślinna zmie­nia się na terytorium Angoli od wilgotnych lasów równikowych z cennymi gatunkami drzew (m.in. mahoniem), rosnących gł. w Kabindzie, poprzez widne lasy zrzucające liście w porze suchej oraz sawannę drzewiastą i trawiastą z akacjami i baobabami, po roślinność pół-pustynna i pustynną.

Świat zwierzęcy jest bardzo bogaty. Występują tu m.in.: gepardy, lamparty, słonie, nosorożce, bawoły, antylopy, zebry, żyrafy, lwy, hipopotamy, krokodyle. Na terenie Angoli znajduje się pięć parków narodowych i kilka rezerwatów przyrody.

Południowa i wschodnia część kraju jest prawie bezludna (ok. 1 osoba/km2). Religią dominującą w Angoli jest chrześcijaństwo - 89%. Katolicy stanowią 69%. Coraz więcej ludzi powraca jednak do wierzeń tradycyjnych. Opieka zdrowotna jest na niskim poziomie.

Średnia długość życia to ok 45-50 lat. Poziom analfabetyzmu wynosi 60% i stopniowo spada dzięki upowszechnieniu w szkolnictwie podstawowym nauki języków afrykańskich.

Pierwotnymi mieszkańcami obszaru Angoli byli Buszmeni i Hotentoci, obecnie mieszkający na terenie Namibii. Przed pojawieniem się Portugalczyków w XVI w. na obszarze Angoli istniały silne, dobrze zorgani­zowane królestwa - Kongo, Ndongo i Matamba.

Od 1592 podbijany stopniowo kraj był kolonią Portugalii (Portugalska Afryka Zachodnia). W XVII i XVIII w. stał się ważnym rejonem pozyskiwania niewolników.

W 1951 Angola uzyskała status terytorium zamorskiego. Równolegle z rozwojem gospodarczym od lat 50. wzmagały się w kraju dążenia niepodległościowe.
Powstawały liczne, często zwalczające się wzajemnie orga­nizacje narodowowyzwoleńcze.

Uzyskanie niepodległości w 1975 wzmogło tylko konflikty między nimi, przeradzając się w wojnę domo­wą, która trwała do roku 1990. Pokój trwał niecałe 2 lata. Po wyborach w 1992 wojna domowa rozpoczęła się na nowo. Jej ofiarami padło ok. 35 tyś. osób.

Według konstytucji z 1992 głową państwa jest prezydent (od 1992 Jose Eduardo dos Santos), powołujący premiera i rząd, natomiast władzę ustawodawczą pełni jednoizbowy parlament (Zgromadzenie Narodowe).

źródło: Encyklopedia Powszechna: Afryka; rys. Wikipedia