Droga nawrócenia przejawia się w konkretnych zobowiązaniach do sprawiedliwości i solidarności. Jest to droga „czynnej miłości bliźniego”. Mówił o tym papież Franciszek w rozważaniu poprzedzającym południową modlitwę „Anioł Pański” na placu św. Piotra w Watykanie.
Drodzy bracia i siostry, dzień dobry!
W dzisiejszej Ewangelii znajdujemy pytanie, wypowiedziane trzy razy: „Cóż mamy czynić?” (Łk 3,10.12.14). Jest ono skierowane do Jana Chrzciciela przez trzy kategorie ludzi: po pierwsze - tłum jako taki; po drugie - celników czyli poborców podatków; po trzecie - niektórych żołnierzy. Każda z tych grup pyta proroka o to, co należy uczynić, aby dokonać głoszonego przez niego nawrócenia. Odpowiedzią Jana na pytanie tłumu jest dzielenie się dobrami pierwszej potrzeby. To znaczy, do pierwszej grupy, do tłumu mówi, by dzielić się dobrami pierwszej potrzeby. Mówi im następujące słowa: „Kto ma dwie suknie, niech [jedną] da temu, który nie ma; a kto ma żywność, niech tak samo czyni” (w. 11). Następnie drugiej grupie - poborcom podatków mówi, aby nie żądali więcej, niż należna kwota (por. w. 13). Co to oznacza? – nie brać łapówek - to jasne. Od trzeciej grupy - żołnierzy żąda, aby niczego od nikogo nie wymuszali, ale poprzestawali na swoim żołdzie (por. w. 14). To trzy odpowiedzi na trzy pytania wspomnianych grup. Trzy odpowiedzi dotyczące identycznej drogi nawrócenia, która przejawia się w konkretnych zobowiązaniach do sprawiedliwości i solidarności. Jest to droga, jaką Jezus wskazuje w całym swoim przepowiadaniu: droga czynnej miłości bliźniego.
Na podstawie tych przestróg Jana Chrzciciela rozumiemy, jakie były ogólne tendencje osób, które w tych czasach sprawowały władzę, w różnorodnych formach. Sytuacja tak bardzo się nie zmieniła. Tym niemniej żadna kategoria osób nie jest wykluczona z przemierzania drogi nawrócenia, aby zyskać zbawienie, nawet poborcy podatków uznawani z definicji za grzeszników. Oni także nie są wkluczeni ze zbawienia. Bóg nie zamyka nikomu możliwości zbawienia. On – można użyć tego słowa - gorąco pragnie okazać miłosierdzie wszystkim i każdego powitać w serdecznym uścisku pojednania i przebaczenia.
To pytanie – co mamy czynić? – odczuwamy jako własne. Dzisiejsza liturgia, słowami św. Jan powtarza nam, że trzeba się nawracać, należy zmienić kierunek marszu i podjąć drogę sprawiedliwości, solidarności i wstrzemięźliwości: są to niezbędne wartości egzystencji w pełni ludzkiej i autentycznie chrześcijańskiej. Nawracajcie się! To synteza przesłania Jana Chrzciciela. Liturgia tej trzeciej niedzieli Adwentu pomaga nam odkryć na nowo szczególny wymiar nawrócenia: radość. Ten kto się nawraca i zbliża do Pana odczuwa radość. „Ciesz się i wesel, córo Syjonu!”, głosi dziś prorok Sofoniasz zwracając się do Jerozolimy, a apostoł Paweł zachęca chrześcijan z Filippi w następujący sposób: „Radujcie się zawsze w Panu” (Flp 4,4). Dziś trzeba nam odwagi, aby mówić o radości, potrzeba nam przede wszystkim wiary! Świat jest udręczony wieloma problemami, przyszłość zagrożona jest przez wiele niewiadomych i obaw. A jednak chrześcijanin jest osobą radosną, a jego radość nie jest czymś powierzchownym i ulotnym, ale głębokim i stabilnym, ponieważ jest darem Pana, który wypełnia życie. Nasza radość wypływa z pewności, że „Pan jest blisko” (Flp 4,5). Jest blisko, ze swoją czułą troską, miłosierdziem, przebaczeniem i miłością.
Niech Dziewica Maryja pomoże nam umocnić naszą wiarę, abyśmy umieli przyjąć Boga radości, który zawsze chce mieszkać pośród swoich dzieci. A nasza Matka niech nas nauczy dzielić łzy płaczących, abyśmy mogli dzielić się także uśmiechem.
***
[po modlitwie:] Przyjęciem porozumienia zakończyła się w Paryżu konferencja poświęcona klimatowi. Wielu określa je mianem historycznego. Jego realizacja będzie wymagała zgodnego zaangażowania i wielkodusznego poświęcenia ze strony wszystkich. Życząc, aby szczególną uwagę zwrócono na ludność najsłabszą, zachęcam całą wspólnotę międzynarodową do gorliwego kontynuowania podjętej drogi, w duchu solidarności, która powinna stawać się coraz bardziej efektywną.
W najbliższy wtorek, 15 grudnia w Nairobi - które niedawno odwiedziłem - rozpocznie się Konferencja Ministerialna Światowej Organizacji Handlu. Zwracam się do państw, które będą w niej uczestniczyć, aby podjęte tam decyzje brały pod uwagę potrzeby ubogich i osób najsłabszych, a także uzasadnione aspiracje krajów mniej rozwiniętych i dobro wspólne całej rodziny ludzkiej.
We wszystkich katedrach na świecie zostały otwarte Drzwi Święte, aby Jubileusz Miłosierdzia mógł być w pełni przeżywany w Kościołach partykularnych. Niech to ważne wydarzenie pobudzi wiele osób, aby stały się narzędziami czułej troski Boga. Jako wyraz dzieł miłosierdzia otwarte są również "Drzwi Miłosierdzia" w miejscach trudów i wykluczenia. W związku z tym, pozdrawiam więźniów z zakładów karnych na całym świecie, zwłaszcza w tych z więzienia w Padwie, którzy łączą się dziś z nami duchowo w tej chwili modlitwy i dziękuję im za dar koncertu.
Wśród obecnych grup Ojciec Święty pozdrowił szczególnie pielgrzymów z Warszawy i Madrytu, a także członków ruchu Focolari, którzy przybyli wraz z grupą przyjaciół ze wspólnot muzułmańskich. "Idźcie śmiało naprzód na waszej drodze dialogu i braterstwa, bo wszyscy jesteśmy dziećmi Bożymi!" - powiedział papież.
W audiencji uczestniczyła żona prezydenta Ukrainy Ołena Zełenska.
Nazwał to „kwestią sprawiedliwości”, bardziej, aniżeli hojności.
Dla chrześcijan nadzieja ma imię i oblicze. Dla nas nadzieja to Jezus Chrystus.
Ojciec święty w przesłaniu do uczestników spotkania pt. „Dobro wspólne: teoria i praktyka”.