Aparecida - maryjna stolica Brazylii

W początkach jego istnienia zdarzały się też niezwykłe zdarzenia, które powszechnie uchodziły za cudowne. Pierwszym był niespodziewanie obfity połów ryb, który towarzyszył znalezieniu figurki Maryi przez rybaków z Guaratinguetá. Drugi zdarzył się w czasach, gdy znajdowała się ona w kapliczce w Itaguaçu. W sobotni wieczór zebrani wokół niej ludzie odmawiali różaniec. Choć nie odczuwało się powiewu wiatru, wszystkie świece nagle zgasły. Gdy jedna z modlących się osób, Silvana da Rocha zbliżyła się, by je ponownie zapalić, wszystkie naraz zaczęły płonąć same z siebie. Zgromadzeni ludzie odebrali to jako znak obecności Maryi - płomień jej miłości wobec swych dzieci. Trzecie wydarzenie, przekazywane sobie z ust do ust przez pokolenia, dotyczyło zbiegłego niewolnika, który został pochwycony i skuty łańcuchami. Prowadzony z powrotem na farmę przez swego właściciela, uprosił u niego, aby mógł się pomodlić w sanktuarium, obok którego przechodzili. Padł na kolana i modlił się. W pewnej chwili łańcuchy, które miał na szyi i nadgarstkach opadły. Obserwujący tę scenę ludzie czekali zdumieni, co się wydarzy. Po dłuższej chwili właściciel niewolnika wyjął z trzosa sumę, jaką za niego kiedyś zapłacił i położył ją na ołtarzu. Następnie oświadczył niewolnikowi, że zwraca mu wolność. Ten jednak, już jako wolny człowiek, pozostał na jego farmie. Łańcuchy zaś, którymi był skuty, wiszą od tamtej pory na ścianie kościoła.

W sanktuarium jednak nie przywiązywano wagi do zewnętrznych znaków. Nigdy nie założono tam rejestru cudów, w którym pielgrzymi mogliby wpisać otrzymane za przyczyną Maryi łaski. Nie powołano, tak jak w Lourdes, zespołu lekarzy, który miałby potwierdzać prawdziwość złożonych deklaracji o uzdrowieniu. Nie znaczy to, że takie wydarzenia nie mają miejsca w Aparecidzie. Świadczą o nich zgromadzone w tzw. sali cudów setki pozostawionych przez pielgrzymów lasek, kul, protez i różnego rodzaju dziękczynnych wotów. Choć nie zawsze są to cuda w sensie ścisłym, to jednak otrzymywane łaski pobudzają wiarę i pobożność pielgrzymów. Sprawiają też, że sanktuarium kojarzy się z miejscem radosnej nadziei.

Królowa i patronka

W 1750 r. powstało Pobożne Bractwo Matki Bożej Niepokalanie Poczętej z Aparecidy, które dbało zarówno o sprawy materialne sanktuarium, jak i o organizację uroczystości czy promocję pobożności. Zostało ono zlikwidowane w 1809 r. Od tej pory sanktuarium znajdowało się pod zarządem władz świeckich. Dopiero w 1890 r. przekazano je biskupowi São Paulo, który najpierw ustanowił tam parafię (dotychczas sanktuarium było tylko kaplicą pomocniczą parafii w Guaratinguetá), następnie zaś powierzył ją redemptorystom.

W międzyczasie, w 1888 r. ukończono budowę nowej świątyni, która zastąpiła tę z połowy XVIII wieku. W 1909 r. otrzymała ona tytuł bazyliki mniejszej. Osiem lat wcześniej biskupi brazylijscy podchwycili ideę ówczesnego arcybiskupa Rio de Janeiro, Joaquima Arcoverde de Albuquerque Cavalcanti, by zwrócić się z prośbą do papieża o zezwolenie na koronację wizerunku Matki Bożej z Aparecidy. W lutym 1904 r. św. Pius X zgodził się na koronację, której dokonał 8 września biskup São Paulo, José de Camargo Barros, w obecności episkopatu Brazylii, nuncjusza apostolskiego w tym kraju i tysięcznych rzesz wiernych. Figurkę ozdobiono koroną ofiarowaną 20 lat wcześniej przez księżniczkę Izabelę, córkę ostatniego cesarza Brazylii, Piotra II. Z jej daru pochodzi również okrywający postać Maryi płaszcz w kolorze morskiej wody.

W 1929 r. Matka Boża z Aparecidy została ogłoszona Królową i Patronką Brazylii, a jej święto patronalne, przypadające 12 października, zostało ogłoszone dniem wolnym od pracy. W 1958 r. zaś miasto stało się siedzibą archidiecezji i metropolii, na której czele stało już trzech kardynałów: Carlos de Vasconcelos Motta (w latach 1964-1982), Aloisio Lorscheider (1995-2004) i Raymundo Damasceno Assis (od 2004 r.). Gdy przypadała 250. rocznica wyłowienia figurki Maryi z rzeki Paraíba, Paweł VI przyznał sanktuarium złotą różę. Odznaczenie to zostało ustanowione w XI wieku przez Leona IX, aby uhonorować osoby, miasta i instytucje, które dały się poznać jako „bojownicy wiary”.