Sekretariat Stanu Stolicy Apostolskiej

Początki Sekretariatu Stanu sięgają XV w. Na mocy konstytucji apostolskiej Non debet reprehensibile z 31 grudnia 1487 r. została ustanowiona Secretaria Apostolica, w której skład wchodziło 24 sekretarzy apostolskich; jeden z nich, zwany Secretarius domesticus, spełniał wśród nich funkcję kierowniczą. Ta właśnie Secretaria Apostolica dała początek urzędom takim, jak Kancelaria Brewe, Sekretariat Brewe do Władców i Sekretariat Listów Łacińskich.

Leon X utworzył z kolei urząd Secretarius intimus, który miał wspomagać kardynała kierującego sprawami Państwa Papieskiego oraz prowadzić korespondencję w językach innych niż łacina, przede wszystkim z nuncjuszami apostolskimi (w tamtym okresie coraz częściej zyskiwali oni status stałych przedstawicieli dyplomatycznych). Dało to początek rozwojowi Sekretariatu Stanu, zwłaszcza w okresie Soboru Trydenckiego.

Przez długi czas Secretarius intimus, zwany także Secretarius Papae lub maior, był prawie zawsze prałatem, nierzadko zaś otrzymywał godność biskupią. Dopiero na początku pontyfikatu Innocentego X na ten wysoki urząd została powołana osoba już wcześniej mianowana kardynałem i nie należąca do rodziny papieża. Innocenty XII zniósł ostatecznie urząd Kardynała nepota, a jego kompetencje przejął w całości Kardynał Sekretarz Stanu.

19 lipca 1814 r. Pius VII utworzył Świętą Kongregację Nadzwyczajnych Spraw Kościoła, poszerzając ustanowioną już w 1793 r. przez Piusa VI Kongregację Super negotiis ecclesiasticis regni Galliarum. Św. Pius X konstytucją apostolską Sapienti Consilio z 29 czerwca 1908 r. podzielił Świętą Kongregację Nadzwyczajnych Spraw Kościoła, nadając jej strukturę utrwaloną później przez Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 r. (kan. 263) i przydzielając określone zadania każdej z trzech sekcji: pierwsza z nich miała się zasadniczo zajmować sprawami nadzwyczajnymi, drugiej powierzono sprawy zwyczajne, trzecia zaś, która do tej pory stanowiła niezależny urząd (Kancelaria Brewe Apostolskich), miała się zajmować przygotowaniem i wysyłaniem brewe papieskich.

Paweł VI, zgodnie z wolą biskupów wyrażoną podczas Soboru Watykańskiego II, konstytucją apostolską Regimini Ecclesiae Universae z 15 sierpnia 1967 r. zreformował Kurię Rzymską i nadał nową strukturę Sekretariatowi Stanu, likwidując Kancelarię Brewe Apostolskich, czyli byłą trzecią sekcję, i przekształcając dawną pierwszą sekcję, to jest Świętą Kongregację Nadzwyczajnych Spraw Kościoła, w instytucję odrębną od Sekretariatu Stanu, choć ściśle z nim związaną, która otrzymała nazwę Rady Publicznych Spraw Kościoła.

28 czerwca 1988 r. Jan Paweł II promulgował konstytucję apostolską Pastor Bonus, która reformując Kurię Rzymską podzieliła Sekretariat Stanu na dwie sekcje: Sekcję Spraw Ogólnych i Sekcję ds. Relacji z Państwami, do której włączona została Rada Publicznych Spraw Kościoła. W ten sposób zabezpieczono z jednej strony jedność, a z drugiej odrębność i specyfikę zadań, które Sekretariat Stanu spełnia w służbie Papieża.

Na czele Sekretariatu Stanu stoi kardynał, który przyjmuje tytuł Sekretarza Stanu. Jako główny współpracownik Papieża w dziele kierowania Kościołem powszechnym, Kardynał Sekretarz Stanu może być uważany za najwyższego przedstawiciela Stolicy Apostolskiej na arenie dyplomatycznej i politycznej, który w określonych okolicznościach reprezentuje osobę samego Papieża.