Zachowaj to, co otrzymałeś

Drodzy bracia i siostry, dzień dobry!

Kontynuując temat bierzmowania pragnę dzisiaj podkreślić „ścisły związek tego sakramentu z całym wtajemniczeniem chrześcijańskim” (Sacrosanctum Concilium, 71). Jego znaczenie jaśnieje bowiem w świetle chrztu i staje się pełne w Eucharystii.

Przed otrzymaniem duchowego namaszczenia, które utwierdza i umacnia łaskę chrztu św., osoby mające przyjąć bierzmowanie są wezwane do odnowienia przyrzeczeń złożonych pewnego dnia przez rodziców naturalnych i chrzestnych. Teraz to oni sami mają wyznać wiarę Kościoła, gotowi odpowiedzieć „wierzę” na pytania zadawane przez biskupa; gotowi zwłaszcza do uwierzenia „w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, którego mają dzisiaj otrzymać w sakramencie bierzmowania, tak jak Apostołowie otrzymali Go w dzień Pięćdziesiątnicy” (Obrzędy sakramentu bierzmowania, n. 26).

Ponieważ przyjście Ducha wymaga serc skupionych na modlitwie (por. Dz 1, 14), po cichej modlitwie wspólnoty biskup trzymając ręce wyciągnięte nad kandydatami do bierzmowania prosi Boga, aby zesłał na nich swego Ducha Świętego Pocieszyciela, Parakleta. Jest tylko jeden Duch (por. 1 Kor 12, 4), ale przychodząc do nas, przynosi z sobą bogactwo darów: mądrości, rozumu, rady, męstwa, umiejętności, pobożności, bojaźni Bożej (por. Obrzędy sakramentu bierzmowania, n. 28-29). Według proroka Izajasza (11, 2) jest to siedem cech Ducha wylanych na Mesjasza dla wypełnienia Jego misji. Św. Paweł opisuje też obfitość owoców Ducha, jakimi są „miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie” (Ga 5, 22). Jeden Duch udziela licznych darów, które wzbogacają jeden Kościół: jest On Twórcą różnorodności, a jednocześnie Stwórcą jedności.

Zgodnie z tradycją potwierdzoną przez apostołów, Duch, który dopełnia łaski chrztu, jest przekazywany przez nałożenie rąk (por. Dz 8, 15-17; 19, 5-6; Hbr 6, 2). Do tego biblijnego gestu, by lepiej wyrazić wylanie Ducha, przenikającego tych, którzy Go otrzymują, bardzo wcześnie dodawano namaszczenie wonnym olejkiem, zwanym krzyżmem ¹, istniejące do naszych czasów, zarówno na Wschodzie jak i na Zachodzie (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1289).

Olej jest substancją leczniczą i kosmetyczną, która wnikając w tkanki ciała leczy rany i obdarza zapachem członki. Z tego względu podjęła go symbolika biblijna i liturgiczna, aby wyrazić działanie Ducha Świętego, który uświęca i przenika ochrzczonych, przyozdabiając ich charyzmatami. Sakrament jest udzielany przez namaszczenie krzyżmem na czole, dokonane przez biskupa wraz z nałożeniem rąk i przez słowa: „Przyjmij znamię daru Ducha Świętego” ².

Duch Święty jest udzielonym niewidzialnym darem, a krzyżmo jest Jego widocznym znamieniem. Na obraz Chrystusa, który nosi na sobie pieczęć Ojca (J 6, 27), również chrześcijanie są naznaczeni pieczęcią, która mówi, do kogo należą, na czyją służbę oddali się na zawsze (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1295-1296). Św. Paweł wyjaśnia: „Tym zaś, który umacnia nas wespół z wami w Chrystusie, i który nas namaścił, jest Bóg. On też wycisnął na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w sercach naszych” (2 Kor 1, 21-22; por. Ef 1, 13).

Otrzymując na czole znak krzyża wonnym olejem osoba bierzmowana otrzymuje zatem niezatarte duchowe znamię, „charakter”, który doskonalej upodabnia ją do Chrystusa i daje jej łaskę do rozsiewania między ludźmi „miłej Mu wonności” (por. 2 Kor 2, 15).

Posłuchajmy ponownie zachęty świętego Ambrożego dla nowo bierzmowanych: „Przypomnij sobie, że otrzymałeś duchowy znak [...] i zachowaj to, co otrzymałeś. Naznaczył cię Bóg Ojciec, umocnił cię Chrystus Pan i «dał zadatek» Ducha w «sercach waszych» (De mysteriis 7, 42: CSEL 73, 106; por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1303). Duch Święty jest darem niezasłużonym, który należy przyjąć z wdzięcznością, czyniąc miejsce dla Jego niewyczerpalnej twórczości. Jest to dar, którego należy troskliwie strzec, wspierać posłuszeństwem, dając się kształtować jak wosk przez Jego żarliwą miłość, aby „odzwierciedlać Jezusa Chrystusa we współczesnym świecie” (adh. ap. "Gaudete et exsultate",23).

------

1. Oto fragment modlitwy błogosławienia krzyżma: „Błagamy Ciebie, Boże, uświęć swoim błogosławieństwem + ten olej, niech go przeniknie moc Ducha Świętego za współdziałaniem potęgi Chrystusa, Twojego Syna. Od Jego świętego imienia wzięło swą nazwę krzyżmo, którym namaszczałeś kapłanów i królów, proroków i męczenników. […] Niech wszyscy ochrzczeni, przeniknięci świętym namaszczeniem i uwolnieni od grzechu pierworodnego, staną się Twoją świątynią i wydają woń niewinnego życia” (Błogosławieństwo olejów, n. 22).

2. Formuła „Weźmijcie Ducha Świętego!” – „dar Ducha Świętego” pojawia się w J 20, 22; Dz 2, 38 i 10, 45-47.