Pierwszy od 70 lat

W jej ołtarzu umieszczono relikwie apostoła Bartłomieja, który - zgodnie z wielowiekową tradycją - głosił wiarę chrześcijańską na ziemiach dzisiejszego Azerbejdżanu, jak również bł. Mikołaja Czarnieckiego - biskupa greckokatolickiego z Ukrainy, męczennika, oraz świętych salezjańskich: Jana Bosco, Marii Dominiki Mazzarello i Dominika Savio.

Obiekt, którego autorem jest włoski architekt Paolo Ruggero, został zaprojektowany w stylu współczesnym z pewnymi elementami neogotyku. Wzniesiono go za pieniądze Kongregacji Ewangelizacji Narodów oraz licznych dobrodziejów i sponsorów, wśród których znaleźli się zwierzchnik muzułmanów Kaukazu szejk Allahszukiur Paszazade, prawosławny biskup Baku Aleksander i przywódca miejscowej wspólnoty żydowskiej. 31 marca, podczas wizyty oficjalnej w Azerbejdżanie prezydent Lech Kaczyński podarował budującej się świątyni kielich, patenę i trzy dzwony.

10 kwietnia, na kilka tygodni przed poświęceniem kościoła, nieznani sprawcy zaprószyli w nim ogień, w wyniku którego spłonęło kilkadziesiąt metrów kwadratowych wykładziny i innych części wystroju wewnętrznego. Obawiano się nawet, że może to opóźnić wyznaczoną na 29 tegoż miesiąca konsekrację. Ale na szczęście udało się ją przeprowadzić w terminie. Przełożony misji "sui iuris" Baku słowacki salezjanin ks. prał. Jan Czapla oświadczył dziennikarzom, że na pożar szybko zareagowały Państwowy Komitet Azerbejdżanu ds. Współpracy z Organizacjami Religijnymi i ambasada Polski w Baku, które pospieszyły z pierwszą pomocą.

Kamień węgielny pod budowę pierwszego od przeszło 70 lat kościoła katolickiego w Baku poświęcił 11 września 2005 r. ówczesny prefekt Kongregacji Ewangelizacji Narodów kard. Crescenzio Sepe. Niewielka, ponad 200-osobowa społeczność katolicka w stolicy Azerbejdżanu nie miała dotychczas własnej świątyni i korzystała z wynajmowanego pomieszczenia, które nie zawsze było w stanie zmieścić wszystkich chętnych. Szczególnie tłoczno bywało w duże święta, np. Boże Narodzenie czy Wielkanoc. Nowy kościół odznacza się dużą pojemnością i jest utrzymany w nowoczesnym stylu, bez typowych dla dawnych świątyń elementów gotyckich czy barokowych.

Kościół katolicki w Azerbejdżanie, liczący ponad 300 wiernych (na ok. 8 mln mieszkańców, z których 95 proc. to muzułmanie), ma od 11 października 2000 r. status misji "sui iuris" Baku, obejmującej cały kraj. Wcześniej, od 30 grudnia 1993 r., miejscowi katolicy wchodzili w skład administratury apostolskiej Kaukazu, obejmującej jeszcze dwa inne kraje tego regionu: Armenię i Gruzję. Opiekę duszpasterską nad tamtejszymi katolikami sprawują salezjanie słowaccy. Pierwszym przełożonym misji został ks. Jozef D. Pravda, którego 18 lipca 2003 r. zastąpił jego rodak ks. Jan Czapla. Na tym terenie pracuje trzech księży i trzy siostry zakonne.

Od 1993 r. istnieją stosunki dyplomatyczne między Azerbejdżanem a Stolicą Apostolską, przy czym nuncjusz apostolski akredytowany przy rządzie w Baku urzęduje na co dzień w stolicy Gruzji - Tbilisi. Od 13 grudnia 2001 r. stanowisko to piastuje abp Claudio Gugerotti. W dniach 22-23 maja 2002 r. republikę odwiedził Jan Paweł II.