Niedziela Palmowa u prawosławnych

Dziś Cerkiew Prawosławna obchodzi Niedzielę Palmową na pamiątkę wjazdu Jezusa Chrystusa do Jerozolimy. Zwana jest ona również Niedzielą wierzbową, gdyż zarówno cerkwie jak i domy wyznawców prawosławia dekorowane są wierzbowymi baziami.
Święto wejścia Chrystusa do Jerozolimy zwane również Niedzielą Palmową to jedno z dwunastu najważniejszych świąt w roku. Należy ono do tzw. świąt ruchomych, uzależnionych od daty świętowania Wielkanocy, wielkich świąt ku czci Jezusa Chrystusa. W to święto Cerkiew podkreśla boskość Jezusa Chrystusa, którą ukazał on na krótko przed swą dobrowolną męką.

Niedziela Palmowa rozpoczyna okres przygotowania duchowego do świąt, będącego wyciszeniem, skupieniem i przeżywaniem męki Chrystusa. Obchodzona jest w Polsce od średniowiecza. Tego dnia wierni przynoszą do kościoła palemki, symbol odradzającego się życia.

Nabożeństwo tego dnia ma charakter radosny. Świąteczna radość przeplatana jest jednak ze smutkiem. Niedziela Palmowa wprowadza wiernych w okres Tygodnia Męki Pańskiej – najtragiczniejszych dni w historii ludzkości, dni jednak niezwykłych – dających ludziom zbawienie. Chrystus przyjmuje bowiem dobrowolnie cierpienia i śmierć na krzyżu, by zmartwychwstać i podnieść upadłą ludzką naturę, by otworzyć – wyjaśniają wyznawcy prawosławia w Polsce.

W Niedzielę Palmową prawosławni mogą spożywać ryby. Prawosławne przepisy postne są bardziej rygorystyczne i zróżnicowane niż u katolików. Większość wyznawców prawosławia przestrzega zwyczaju niejedzenia mięsa w Wielkim Poście. Spotyka się też tradycje o wiele surowszego postu, na przykład nie spożywania w ogóle pokarmów w piątki, a także nie spożywania wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym nabiału przez cały Wielki Post.

Różnica w dacie obchodów Wielkanocy między katolikami a prawosławnymi wynika nie tyle z powodu korzystania z kalendarza juliańskiego i gregoriańskiego, ile z innego sposobu wyliczania daty Wielkanocy w obu wyznaniach. W obu Kościołach to święto wypada w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca, ale w Kościele prawosławnym jest dodatek: lecz nie wcześniej od wiosennego zrównania dnia z nocą (co wiąże się z obchodami Paschy żydowskiej). W efekcie zdarzają się lata, kiedy Wielkanoc obchodzi się wspólnie, ale różnica w dacie obchodów może wynosić nawet pięć tygodni, tak jak w tym roku. Katolicy obchodzili Wielkanoc 31 marca, wyznawcy prawosławia będą ją świętować 5 maja.

Liczbę polskich wyznawców prawosławia hierarchowie Cerkwi w Polsce szacują na 550-600 tysięcy. Największe ich wspólnoty żyją w województwie podlaskim – w Białymstoku oraz w południowo-zachodniej części województwa podlaskiego – Hajnówce, Bielsku Podlaskim, Gródku, Michałowie.

Zwierzchnikiem Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego jest metropolita warszawski i całej Polski abp Sawa.