Jan Paweł II o miłości, odpowiedzialności...

Z drugiej strony tezy "Miłości i odpowiedzialności" wywołały niezadowolenie części teologów katolickich, włącznie z krytyką ks. Wojtyły na łamach prasy katolickiej. W tamtych przedsoborowych latach czymś nader odważnym na gruncie Kościoła było podkreślenie, iż obok prokreacji, elementem budującym więź małżeńską jest miłość cielesna. Ekspresja seksualna - pisze autor "Miłości i odpowiedzialności" - ma pogłębić relację między małżonkami, do czego przyczynia się dar przyjemności.

Właśnie "prawo daru" stanie się jednym z podstawowych sformułowań Karola Wojtyły. Będzie się nim posługiwał przy opisywaniu różnych sfer ludzkiego życia. Lektura "Miłości i odpowiedzialności" podsycała ciekawość skąd młody kapłan czerpie tak wszechstronną wiedzę o wszelkich aspektach miłości: nie tylko jej wymiarze duchowym, uczuciowym ale i całej sferze biologiczno-fizjologicznej. Wszelkie wątpliwości rozwiewa sam autor pisząc we wstępie o praktyce spowiednika oraz spotkaniach z młodymi ludźmi. "On żył tymi problemami - mówi prof. Jerzy Gałkowski z KUL, uczestnik wakacyjnych wypadów z ks. Wojtyłą. - Ponieważ młodzi ludzie tak bardzo żyją miłością, więc on także żył miłością tych młodych".

Znak sprzeciwu

Wykłady, które ks. Wojtyła prowadził na KUL od 1957 roku koncentrowały się wokół etyki seksualnej. Zamiar kontynuowania tej problematyki na uniwersytecie w Louvain w Belgii uniemożliwiły władze odmawiając ks. Wojtyle paszportu. Fascynacje Karola Wojtyły owocują jednak nie tylko wykładami i tekstami naukowymi. W tym samym roku co "Miłość i odpowiedzialność" ukazuje się jego dramat "Przed sklepem jubilera. Medytacja o sakramencie małżeństwa". Należąca do kręgu ks. Karola znana dziś publicystka Halina Bortnowska podkreśla, że utwory literackie ks. Wojtyły odzwierciedlały jego spojrzenie na młodzież z punktu widzenia duszpasterza.

W latach, gdy bp Wojtyła rozwija i pogłębia swoje nauczanie o miłości, małżeństwie i rodzinie, świat Zachodu - w miarę postępującego dobrobytu - coraz wyraźniej objawia niechęć wobec nauki Kościoła o czystości przedmałżeńskiej, nierozerwalności małżeństwa i prokreacji. Nauka ta zostaje jednoznacznie potwierdzona przez II Sobór Watykański, w którym uczestniczy także bp Wojtyła. Kontestacja osiąga apogeum podczas rewolty, jaka przetoczyła się w 1968 roku przez Paryż i przez amerykańskie uniwersytety. Ośmieszona zostaje propagowana przez Kościół etyka seksualna, zaś gloryfikowana "wolna miłość" bez obciążeń i zobowiązań. Proaborcyjne lobby staje się coraz silniejsze.

W lipcu 1968 roku ukazuje się encyklika Pawła VI "Humanae vitae" - o zasadach moralnych w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego. Encyklika idzie pod prąd coraz silniejszym tendencjom zachodniego świata i opowiada się jednoznacznie przeciwko przerywaniu ciąży i za regulowaniem poczęć wyłącznie w oparciu o naturalny rytm płodności. Przygotowując encyklikę Paweł VI konsultował się m.in. z grupą polskich teologów, wśród których był oczywiście biskup Wojtyła, autor "Miłości i odpowiedzialności". Podobnie jak on w swej książce, tak Paweł VI w encyklice pisze, że nauka ta może wydać się trudna a nawet niemożliwa do zaakceptowania. Zwraca uwagę na mocną proaborcyjną propagandę mass mediów, ale przywołuje ewangeliczne proroctwo o Chrystusie - iż będzie on znakiem, któremu sprzeciwiać się będą.