Przemówienie Benedykta XVI do kapłanów i diakonów

Piotr, dokąd ma wzrok mocno utkwiony w Jezusie, mógł iść po wzburzonej wodzie Jeziora Galilejskiego, znalazł się bowiem "w polu grawitacyjnym" Jego łaski. Kiedy jednak odwrócił oczy od Jezusa, zauważył, jak silny był wiatr i zląkł się, że utonie. Wtedy Jezus dał mu poczuć moc ratującej go Swojej ręki, uprzedzając tym samym w pewnym stopniu to, czym miało być ostatnie i ostateczne uratowanie apostoła: "zmartwychwstanie" po "upadku" zaparcia się. Przez tę "drogę "zmartwychwstania" uczeń staje się prawdziwym świadkiem Pana.

A jakie jest zadanie świadków? Na czym polega ich posługa? Św. Augustyn starał się wyjaśnić istotę zadań kapłana za pomocą dwóch pojęć, które już stały się klasyką. Określił je jako "servus Christi" (por. Sermo Guelf. 9,4; Ep. 130; Ep. 228,2 i inne). W pojęciu "servus" - sługa tkwi rodzaj zależności: sługą jest się w stosunku do pana. Określenie kapłana jako "servus Christi", czyli "sługi Chrystusa" oznacza podkreślenie, że jego istnienie w znacznym stopniu określają relacje: całym sobą jest on przyporządkowany Jezusowi.

Nie ogranicza to w żadnym stopniu podporządkowania wspólnocie, lecz raczej stanowi jej podstawę: właśnie dlatego, że kapłan jest :"sługą Chrystusa", jest on "w Jego imieniu sługą Jego sług" (nagłówek listu Ep. 217 an Vitale; por, też De pecc. mer. Et rem. III; Ep. 130; Sermo Guelf. 32,3 i inne). Dzięki sakramentalnemu namaszczeniu otrzymanemu podczas święceń, kapłan cały należy do Chrystusa i został przyjęty w Jego całkowite oddanie się "ciału" - Kościołowi. To ontologiczne ujęcie urzędu kapłańskiego, sięgające najgłębszej istoty osoby zainteresowanej, stwarza w niej warunki do radykalizmu tej posługi, która nie byłaby do pomyślenia w otoczeniu świeckim.

Inną definicją, do której często powraca Augustyn, by scharakteryzować księdza, jest "vox Christi". Rozwija te rozważania w swoich medytacjach nad osobą św. Jana Chrzciciela (por. Serm. 288; 293,3; Serm. Dolbeau 3 i inne.). Jako zwiastun Jezusa określa on siebie jako prosty "głos", który został posłany, aby głosić Chrystusa, "Słowo". Także zadaniem kapłana - zauważa św. Augustyn - jest być tym "vox Verbi" (por.. Serm. 46, 30-32), "praedicator Verbi" (por. Serm. 71, 13/22), także "Verbi prolator" (por. En. in ps. 134,1; Serm. 23,1 i inne).

Jest to tematyka, która często powraca u św. Augustyna i w której widoczne jest raz jeszcze, że istota kapłana określona jest jego relacją: że jako "głos" jest on odniesieniem do "Słowa", którym jest Chrystus. Tu ukazuje się wielkość i pokora urzędu kapłańskiego. Podobnie jak św. Jan Chrzciciel, kapłan i diakon są tylko " zwiastunami", sługami Słowa. Nie mogą stawiać w centrum siebie samych, lecz Chrystusa, którego "głosem" muszą być całym swoim życiem.