Ormiański Kościół Apostolski (Kościół Ormiańsko-Gregoriański)

Liturgia

Kształtująca się przez wieki liturgia ormiańska jest syntezą jerozolimskiej, syryjskiej i bizantyjskiej tradycji liturgicznej. W czasach kontaktów z Rzymem (za pośrednictwem krzyżowców) przeniknęły też do niej pewne elementy łacińskie. Przez cały rok używa się jednej anafory mszalnej. Zmianie ulega tylko Introit, Psalm gradualny, Lekcja i Ewangelia.

Zgodnie z tradycją do sprawowania Eucharystii używa się – podobnie jak u katolików – chleba niekwaszonego. Co charakterystyczne, Ormianie nie mieszają wina z kropelką wody, co dawniej było jednym z powodów oskarżania ich o monofizytyzm, gdyż w tym geście dopatrywano się wyznawania wiary w dwie natury Chrystusa.

Liturgia ormiańska sprawowana jest w języku „grabar”. To starożytny język ormiański złotego okresu literatury ormiańskiej (V-IX wiek). Z niego wywodzi się dzisiejszy ormiański, aszharabar.

Do końca XIX wieku śpiewy podczas liturgii wykonywane były w układzie jednogłosowym. Obecnie są to śpiewy polifoniczne, zachowujące jednak własny, ormiański styl.

Kiedy znów będziemy razem?

W 1999 roku przedstawiciele Kościołów prawosławnych i przedchalcedońskich, a więc także ormiańskiego, po wieloletnich rozmowach i konsultacjach uzgodnili, że w sprawach chrystologicznych nie ma między nimi różnicy. Wcześniej, bo już w grudniu 1996 roku, podobną deklarację podpisał przebywający wówczas w Rzymie poprzednik dzisiejszego katolikosa, Karekin I (Garegin I). Wydaje się więc, że najpoważniejsza przeszkoda na drodze do jedności została usunięta. O zbliżeniu świadczyć może także wizyta, jaką złożył w tym kraju Jan Paweł II w 2001 roku . W tych dniach (koniec stycznia 2006 r.), w spotkaniu Międzynarodowej Komisji Mieszanej do spraw Dialogu Teologicznego między Kościołem Katolickim a Starożytnymi Kościołami Wschodu (a więc także Ormianami) uczestniczył przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan, kardynał Walter Kasper. Do tej pory wiele prób zjednoczenia kończyło się fiaskiem. Czy tym razem będzie inaczej?