Jan Paweł II o katechezie

Na reklamacje czekamy do wtorku (2 marca 2010 r.) do godziny 12:00.

1. Katecheza to temat niepopularny. Dużo i chętnie mówi się natomiast o ewangelizacji. Jaka jest między nimi zależność? Czy katechizacja może oznaczać ewangelizację? Kiedy? [18-20]

Możliwe były dwa ujęcia pojęcia „ewangelizacja”. Pierwsze – szerokie rozumienie, to takie przybliżenie ludzkości Ewangelii, by nią żyła. W tym ujęciu katechizacja, która ma prowadzić do dojrzałości chrześcijańskiej i ukształtować prawdziwego ucznia Chrystusa jest elementem ewangelizacji.

Z drugiej strony papież wspomina także o pierwszej ewangelizacji, która ma prowadzić do nawrócenia i osobistej relacji z Jezusem Chrystusem, a zatem poprzedza katechezę. Niemniej realnie zdarza się, że w katechezę wchodzą osoby u których nie doszło do rozbudzenia wiary, którzy wahają się z oddaniem życia Jezusowi lub którzy przeżywają kryzysy wiary – katecheza musi zatem wówczas uwzględniać także to zadanie.
Każdy wariant, jeśli był kompletny, uznawano za pełną odpowiedź.

2. Jaki jest związek katechezy z sakramentami? Co się dzieje, jeśli jedna ze sfer zostanie zarzucona? [23]

Katecheza przygotowuje do sakramentów i do nich prowadzi. Z drugiej strony, uczestnictwo w życiu sakramentalnym jest katechezą [ważne było uwzględnienie obu „kierunków” relacji].

Udział w życiu sakramentalnym bez rozumienia znaczenia tego, co się dzieje (bez katechezy) prowadzi do rytualizmu, natomiast katecheza bez życia sakramentalnego może się skończyć intelektualizmem.

3. Katecheza powinna być ekumeniczna – co to znaczy? Czy jest możliwa, a jeśli tak to jak powinna wyglądać, wspólna katecheza chrześcijan (katolików i niekatolików)? Jakie rozwiązania są nie do przyjęcia? [32-33]

Katecheza powinna przekazywać pełnię wiary katolickiej przy szacunku do innych wyznań, podtrzymywać pragnienie jedności i przygotowywać do kontaktów z chrześcijanami innych wyznań z zachowaniem swojej tożsamości.

Wspólna katecheza chrześcijan jest możliwa, niemniej nigdy nie może oznaczać sprowadzenia nauczania do wspólnego minimum. Konieczne jest uzupełnienie, tak aby przekazywana była pełna wiara katolicka.

4. Katecheza dotyczy… Zwykle w tym kontekście pamięta się o katechizacji szkolnej – o dzieciach i młodzieży. Jakie grupy osób wymienia Jan Paweł II (proszę o uwzględnienie „grup szczególnych”). [35-44]

a) Dzieci (młodsze, starsze) i młodzież, młodzi dorośli, także żyjący w środowisku niereligijnym, dorośli, również osoby w wieku podeszłym [ważna ta ostania grupa, jako że została wyróżniona]
b) Osoby wymagające katechumenatu ponownego: urodzeni i wychowani w krajach jeszcze nieschrystianizowanych, którzy nie mogli potem nigdy zgłębić nauki chrześcijańskiej; ci, którzy w dzieciństwie otrzymali katechez stosowną do ich wieku, lecz potem oddalili się od wszelkich praktyk religijnych i w wieku dojrzałym posiadają wiadomości religijne na poziomie dzieci; ci, którzy chociaż w swoim czasie byli objęci katechezą, to jednak była ona niewłaściwie prowadzona lub źle przyjęta; ci, którzy urodzeni w kraju chrześcijańskim, a nawet żyjąc w środowisku chrześcijańskim, nigdy nie zostali wykształceni we własnej wierze
c) Osoby upośledzone – fizycznie i umysłowo
d) Uchodźcy, osoby żyjące w nędzy, osoby których dostęp do kościołów i miejsc kultu jest ograniczony [wystarczyła jedna pozycja z tej kategorii]
e) Alumni, młodzi adepci życia zakonnego, osoby pracujące w duszpasterstwie i katechizujące

5. Jaka relacja łączy katechezę z [52-54]:
- nauczaniem o moralności
- celem katechezy jest przekazywanie Objawienia, które ma na celu radykalną przemianę ludzi i świata, zatem przekazuje pełne nauczanie o moralności ale daleko wykracza poza moralizatorstwo i posłuszeństwo zewnętrznym przepisom

- polityką
- nie wolno mieszać katechezy z polityką, gdyż prowadzi to do jej wynaturzenia (!) – zależało mi na zauważeniu tego bardzo ostrego sformułowania; stwierdzenie ogólne, że katecheza przekracza mesjanizm społeczny i polityczny, jakkolwiek prawdziwe, uznawano za niepełne;

- kulturą (lokalną i tą „macierzystą” dla chrześcijaństwa)
- Ewangelia przekształca i wzbogaca kulturę lokalną. Konieczny jest szacunek dla wartości i bogactw lokalnej kultury i dbałość o wydobycie tego, co w niej cenne. „Katecheza […] ma za zadanie wszczepienie siły Ewangelii w samą istotę kultury i jej zasadnicze elementy […]. W ten sposób będzie mogła doprowadzić ludzi […] do poznania ukrytej tajemnicy i dopomóc im w wydobywaniu z ich własnej żywej tradycji oryginalnych znaczeń chrześcijańskiego życia, sprawowania liturgii i sposobu myślenia.”
Nie można jednak odrywać Ewangelii od kultury, w której powstała i w której się rozwijała przez wieki.

- pobożnością ludową
- Jeśli z szacunkiem traktuje się inne kultury, z szacunkiem należy traktować także szczerą pobożność ludową, ją również należy przyjąć i wykorzystywać w katechezie, korygując niektóre elementy, jeśli tego wymagają [również zależało mi na zauważeniu, że są w niej elementy cenne i warte wykorzystania i takie, które wymagają korekty, a nawet odrzucenia].