ETAP DRUGI: KONSTANTYNOPOL 29-30 XI

30 listopada rano, o godz. 8, w gmachu Nuncjatury, Papież spotyka się z miejscową Polonią. W blisko sto osób liczącej grupie wzruszonych rodaków większość stanowią mieszkańcy polskiej osady Adampol (dziś oficjalnie Polonezkóy), położonej ok. 25 km od brzegu Bosforu, już na kontynencie azjatyckim. Mieszkańcy Adampola bardzo liczyli na odwiedziny Ojca Świętego w „polskiej wsi", ale napięty program podróży, a przede wszystkim wymagane przez rząd turecki względy bezpieczeństwa, udaremniły spełnienie tego ich marzenia.

W Adampolu znajduje się zbudowany w 1914 r. przez księży salezjanów polski kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej, z kopią obrazu jasnogórskiego podarowaną przez ś.p. kardynała Stefana Wyszyńskiego. Niestety, brak jest polskiego kapłana, jako że władze wymagają stałego obywatelstwa tureckiego jako warunku pełnienia funkcji duszpasterskich. Co jakiś czas dojeżdża do osiedla z Istambułu włoski ksiądz, Marcel Corinthio.

Centralnym ośrodkiem duszpasterstwa polskiego w Turcji jest dziś parafia polska w Istambule, erygowana kanonicznie w 1962 r. Jej twórcą i wieloletnim duchowym przywódcą był o. dr Józef Romuald Filonowicz OFM, który przybył do Istambułu w 1936 r. i uzyskał poparcie dla reaktywowania polskiego duszpasterstwa od ówczesnego delegata apostolskiego w Turcji, mons. Angelo Roncalli. Dziś parafia polska w Istambule liczy około 300 wiernych (łącznie z mieszkańcami Polonezkóy). Msze święte w języku polskim odprawiane są w każdą niedzielę w kościele św. Ludwika.

Ojciec Święty przywitany został przez rodaków tradycyjnym „Sto lat" i przemówieniem o. Filonowicza. Po słowie papieskim odmówiono wspólnie „Ojcze Nasz", a potem Ojciec Święty wymienił z każdym uścisk dłoni i kilka słów, ofiarowując wzruszonym rodakom papieskie błogosławieństwo i pamiątkowe różańce. Było to, według słów biskupa Marcinkusa, strzegącego bram Nuncjatury przed zagranicznymi dziennikarzami, prawdziwie „rodzinne spotkanie".

Po spotkaniu z Polakami Jan Paweł II udaje się do Fanaru, na centralną uroczystość tej podróży: uroczystą liturgię patriarchalną i synodalną według formularza św. Jana Chryzostoma, odprawianą ku czci świętego Andrzeja Apostoła, patrona Patriarchatu Ekumenicznego. Jest to zasadniczy cel tej podróży: współuczestnictwo w modlitwie z prawosławnym Patriarchą Ekumenicznym i podpisanie wspólnej deklaracji o rozpoczęciu oficjalnego dialogu teologicznego. Obok patriarchy Dimitriosa I liturgię Świętej Ofiary koncelebrują metropolici: Cyryl z Chaldei, Maksimos z Sardes, Hieronim z Rodopolis, Fotios z Imbros i Tenedos, Maksimos ze Stavroupolis, Chryzostom z Myry, Symeon z Irinoupolis, Gabriel z Kolonii, Kallinikos z Wysp, Konstantyn z Derka, Bartolomeos z Filadelfii i Spyridion z Rodos.