Najważniejsze wydarzenia 2019 roku

LIPIEC

11, Francja. W czwartek rano w szpitalu w francuskim Reims zmarł Vincent Lambert, niepełnosprawny mężczyzna, który dziewięć dni przed zgonem został odłączony od sztucznego nawodnienia i odżywiania. 42–letni mężczyzna, który po wypadku w 2008 r. był sparaliżowany, żył przez 11 lat w stanie minimalnej świadomości. Na wniosek żony i lekarzy, wbrew prośbom rodziców, którzy chcieli go przenieść do ośrodka opieki, francuski wymiar sprawiedliwości wydał zgodę na jego uśmiercenie. Przez ponad tydzień miliony ludzi na całym świecie modliły się w jego intencji.

14, Włochy. Kościół katolicki przygotowuje nową inicjatywę na temat migracji i pokoju w kontekście dramatów na Morzu Śródziemnym. O inicjatywie „Synod Morza Śródziemnego”, omówionej z papieżem Franciszkiem, poinformował w Akwilei przewodniczący Konferencji Biskupów Włoskich, kard. Gualtiero Bassetti. Spotkanie biskupów wszystkich państw śródziemnomorskich ma się odbyć w dniach 19–23 lutego 2020 r. w Bari. Weźmie w nim udział papież Franciszek.

22, Syria. Przebywający w Damaszku prefekt Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka kard. Peter Kodwo Appiah Turkson w towarzystwie kardynała Mario Zenari, nuncjusza apostolskiego w Syrii przekazał prezydentowi Syrii Baszszarowi Hafizowi al-Asadowi list skierowany do niego przez papieża Franciszka, w którym zaapelował on o ochronę życia ludności cywilnej, powstrzymanie katastrofy humanitarnej w regionie Idlib, podjęcie konkretnych inicjatyw na rzecz bezpiecznego powrotu przesiedleńców, o uwolnienie więźniów i dostęp rodzin do informacji o ich bliskich, zapewnienie humanitarnych warunków więźniom politycznym a także o wznowienie dialogu i negocjacji z udziałem wspólnoty międzynarodowej.

SIERPIEŃ

1-6, Bośnia i Hercegowina. W Medziugoriu odbył się 30. Międzynarodowy Festiwal Młodych – Mladifest. Uczestniczyło w nim ponad 50 tys. osób, w tym – po raz pierwszy – oficjalnie 14 kardynałów i biskupów, także z Watykanu. Program obejmował poranną modlitwę różańcową w miejscu domniemanych objawień Matki Bożej, modlitwę na placu przed kościołem św. Jakuba, katechezę, świadectwa członków ruchów kościelnych. Po wieczornej Mszy św. odbywała się procesja maryjna przy zapalonych świecach, a także adoracja Najświętszego Sakramentu. Z okazji festiwalu wizytator apostolski dla Medziugoria abp Henryk Hoser przypomniał, że 12 maja Watykan ogłosił, iż zezwala na oficjalne organizowanie pielgrzymek przez parafie, diecezje, biskupów i kardynałów.

3, Turcja. Po raz pierwszy od utworzenia republiki w Turcji w 1923 roku zostanie zbudowany nowy kościół chrześcijański. Kamień węgielny pod jego budowę wmurował prezydent Recep Tayyip Erdoğan podczas uroczystości transmitowanej przez telewizję. Będzie to świątynia syryjsko-prawosławna w dzielnicy Stambułu – Bakırköy, która pomieści 700 wiernych.

6, Irak. Chaldejski arcybiskup Irbilu w irackim Kurdystanie Bashar Warda wezwał do dalszych wysiłków Zachodu w celu zapewnienia równego traktowania wszystkich mniejszości w Iraku i w innych krajach muzułmańskich. W nocy z 6 na 7 sierpnia 2014 r. islamscy dżihadyści podbili chrześcijańskie miasta na Równinie Niniwy i w ciągu jednej nocy wygonili z nich wszystkich wyznawców Chrystusa. Sytuacja w tym regionie powoli się stabilizuje, jednak straty Kościoła są ogromne. Wielu Irakijczyków wciąż boi się wracać do swych domów i nie wierzy w sensowność ich odbudowy.

20 -23. Niemcy. W Lindau nad Jeziorem Bodeńskim odbyło się 10. światowe zgromadzenie z cyklu „Religie dla Pokoju” (Religions for Peace). Wzięło w nim udział 900 przedstawicieli religii, polityków i ekspertów z dziedziny pokoju. W deklaracji końcowej jego uczestnicy domagają się większej opieki nad ludźmi ubogimi, uchodźcami, kobietami, dziećmi, nad środowiskiem naturalnym oraz miejscami kultu. Sygnatariusze dokumentu zobowiązali się „wspierać międzynarodową kampanię na rzecz likwidacji broni atomowej” i zaapelowali o powszechne rozbrojenie.

26, Kuba. W wieku 82 lat zmarł w Hawanie kard. Jaime Ortega y Alamino. Purpurat był arcybiskupem stolicy Kuby przez 35 lat. Odegrał kluczową rolę w historycznym zbliżeniu między Kubą i Stanami Zjednoczonymi w 2014 r., a także w dialogu między Kościołem i komunistycznymi władzami kraju.

WRZESIEŃ

4-6, Mozambik. Wizyta papieża Franciszka. Msza św. na stadionie Zimpeto z udziałem 60 tys. wiernych, spotkania: z przedstawicielami władz w pałacu Ponta Vermelha, z młodzieżą różnych wyznań i religii w pawilonie Maxaquene, z duchowieństwem w stołecznej katedrze pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, prywatne wizyty w Domu „Mateusz 25” i szpitalu Zimpeto, gdzie mieści się także prowadzony przez Wspólnotę Sant’Egidio Ośrodek Dream zajmujący się leczeniem chorych na AIDS – to główne wydarzenia wizyty apostolskiej Franciszka w stolicy Mozambiku, Maputo. Jej hasłem były słowa: „Nadzieja, pokój i pojednanie”. W liczącym ponad 27 mln mieszkańców Mozambiku żyje ok. 7,6 mln katolików.

6-8, Madagaskar. Wizyta papieska. Msza św. z udziałem miliona osób i czuwanie z młodzieżą na Polu Soamandrakizay, spotkania: z władzami w Pałacu Prezydenckim „Iavoloha”, z mniszkami w klasztorze karmelitanek bosych, z biskupami w katedrze w Andohalo, z duchowieństwem w Collège de Saint Michel i wizyta w Mieście Przyjaźni Akamasoa w Antananarywie były głównymi wydarzeniami wizyty apostolskiej Franciszka na liczącym ponad 23 mln mieszkańców, w tym ponad 8 mln katolików, Madagaskarze. Jej hasłem były słowa: „Siewca pokoju i nadziei”.

9, Mauritius. Wizyta Franciszka. Msza św. z udziałem 100 tys. osób, spotkanie z władzami i modlitwa w sanktuarium bł. Jakuba Lavala, „apostoła jedności wyspy”, złożyły się na wizytę apostolską Franciszka na Mauritiusie, wieloetnicznym i wieloreligijnym kraju na Oceanie Indyjskim z 1,3 mln mieszkańców, z których 300 tys. to katolicy. Hasłem trwającej zaledwie 9 godzin pielgrzymki były słowa: „Pielgrzym pokoju”. Mauritius był ostatnim etapem 31. podróży zagranicznej papieża Bergoglio, w trakcie której odwiedził także Mozambik i Madagaskar. W swoich przemówieniach podczas podróży apostolskiej do trzech afrykańskich krajów papież skupił się na społecznych konsekwencjach wiary. Z punktu widzenia Ewangelii piętnował ubóstwo, bezrobocie, wyzysk, korupcję polityków i egocentryczne skupienie na sobie.

15-17, Hiszpania. W Madrycie odbyło się międzynarodowe i międzyreligijne spotkanie modlitewne pod hasłem „Pokój bez granic” organizowane od 1987 r. w różnych miastach Europy przez rzymską Wspólnotę Sant’Egidio (św. Idziego) we współpracy z miejscowym Kościołem, innymi wyznaniami i władzami państwowymi. Tradycyjnie na zakończenie spotkania, przywódcy i przedstawiciele różnych Kościołów i religii, zgromadzeni na Placu Almudena przed stołeczną katedrą, ogłosili Apel Pokojowy.

21, Włochy. Franciszek przebywał z wizytą w Albano. Nieco ponad dwugodzinna papieska wizyta w tej podrzymskiej diecezji była związana z 300. rocznicą ponownej konsekracji miejscowej katedry św. Polikarpa.

PAŹDZIERNIK

1. Świat. Zainaugurowano Nadzwyczajny Miesiąc Misyjny, który trwał przez cały październik. Papież Franciszek ogłosił go, aby „pobudzić gorliwość w działalności ewangelizacyjnej Kościoła ad gentes”, czyli skierowanej do ludzi nie znających jeszcze Chrystusa. Temat miesiąca, który upamiętniał także setną rocznicę ogłoszenia misyjnego listu apostolskiego papieża Benedykta XV „Maximum illud” z 30 listopada 1919 r., brzmiał: „Ochrzczeni i posłani: Kościół Chrystusa w misji w świecie”.

3-6, Hiszpania. „Europa – czas przebudzenia? Znaki nadziei” – taki był temat zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE) w Santiago de Compostela. W wydanym na zakończenie orędziu przewodniczący episkopatów napisali, że stali się bardziej świadomi sytuacji swoich krajów i sprzeczności targających ich mieszkańcami. Z jednej strony pragną oni Boga, życia opartego na Ewangelii i świętości, a jednocześnie zauważyć można słabość świadectwa dawanego przez nich samych i przez Kościół. Zachęcili Europę do odkrycia swych korzeni, zaczynając od swych świętych patronów, będących „znakiem Europy zjednoczonej w różnorodności”, aż po świadectwo niezliczonych świętych „obecnych na drogach naszych czasów, a których często spotykamy na co dzień”.

14, Syria. Katolicki biskup Aleppo, Georges Abou Khazen, w ostrych słowach zareagował na turecką ofensywę wojskową w Syrii. „Jesteśmy bardzo zaniepokojeni” – powiedział w rozmowie z Radiem Watykańskim katolicki biskup Aleppo. „Wojna jest podwaliną pod kolejne wojny i nie stanowi rozwiązania, zwłaszcza w regionie takim jak ten, że wszystkimi żyjącymi tam grupami etnicznymi i religijnymi” – stwierdził wikariusz apostolski Aleppo i podkreślił: “To, co tu przeżywamy, to ludzki dramat, to zbrodnia”

LISTOPAD

23-26, Tajlandia. Wizyta Franciszka. Msze św. na Stadionie Narodowym Supachalasai z udziałem 60 tys. osób i z młodzieżą w katedrze pw. Wniebowzięcia NMP, spotkania z władzami i korpusem dyplomatycznym, najwyższym patriarchą buddyjskim i królem Ramą X, kapłanami, osobami konsekrowanymi, seminarzystami i katechetami w parafii św. Piotra, biskupami Tajlandii i Federacji Konferencji Biskupich Azji (FABC) w sanktuarium bł. Mikołaja Bunkerda Kritbanrunga, przedstawicielami różnych religii oraz świata akademickiego na Uniwersytecie Chulalongkorna i wizyta w szpitalu św. Ludwika – to główne wydarzenia wizyty papieża w Tajlandii. Motto wizyty związanej z 350. rocznicą utworzenia pierwszego wikariatu apostolskiego w tym kraju brzmiało: „Uczniowie Chrystusa, uczniowie misjonarze”. Franciszek podkreślał, że chrześcijanin dostrzega w człowieku pogardzanym „brata odkupionego przez Chrystusa”, nie boi się więc „zasiąść do stołu z grzesznikami” i uważanymi za „nieczystych”. Ojciec Święty apelował o ochronę dzieci, szacunek i pomoc dla ofiar prostytucji, handlu ludźmi i wszelkich innych form wyzyskiwania i lekceważenia ludzi. Po raz kolejny prosił o nieignorowanie kryzysu migracyjnego, który dotyczy także Tajlandii. W kraju, gdzie chrześcijaństwo jest w dużej mierze postrzegane jako „religia obcokrajowców”, papież uczył, że uczeń-misjonarz Chrystusa nie jest „werbownikiem prozelitów”, lecz ma z radością „dzielić się nowym życiem pochodzącym z Ewangelii”. Do biskupów „małej trzódki” Kościoła w Tajlandii i w całej Azji Franciszek zaapelował, by nie skupiali się na organizowaniu struktur, lecz by kierował nimi ewangelizacyjny zapał, bo bez tego „ewangelicznego ducha” każda struktura „ulega degradacji”.

26-28, Japonia. Wizyta Franciszka. Msze św. z udziałem 35 tys. wiernych na stadionie baseballowym w Nagasaki oraz na stadionie Tokyo Dome w Tokio z udziałem 50 tys. wiernych, apel o likwidację broni nuklearnej w parku Pokoju i wizyta przy pomniku Męczenników na Wzgórzu Nishizaka w Nagasaki oraz orędzie na rzecz pokoju przy pomniku Pokoju w Hiroszimie, spotkania z biskupami, ofiarami potrójnej katastrofy w 2011 r. w Bellesalle Hanzomon, młodzieżą w katedrze NMP, premierem i władzami w siedzibie rządu – Kantei, prywatna wizyta u cesarza Naruhito w Pałacu Cesarskim oraz na jezuickim Uniwersytecie Sophia w Tokio złożyły się na papieską wizytę w stolicy Kraju Kwitnącej Wiśni. Hasłem pielgrzymki były słowa: „Chronić każde życie”. Najważniejszymi z jej etapów były wizyty w Hiroszimie i Nagasaki. Papież Franciszek, w 38 lat po św. Janie Pawle II, wystosował dramatyczny apel o rozbrojenie i pokój. Przypominając, iż trwa „trzecia wojna światowa w kawałkach”, przestrzegł: „W dzisiejszym świecie, w którym miliony dzieci i rodzin żyje w nieludzkich warunkach, wydane pieniądze i fortuny zarobione na produkcji, konserwacji i sprzedaży coraz bardziej niszczycielskich broni są nieustannym wołaniem o pomstę do nieba”. Była to jego 32. podróż zagraniczna (w tym czwarta do Azji) i drugi pobyt następcy św. Piotra w Japonii. Franciszek odwiedził Kraj Kwitnącej Wiśni w 470. rocznicę przybycia do niego św. Franciszka Ksawerego.

19-24, Burkina Faso. W Wagadugu, stolicy Burkina Faso, a dokładnie w sanktuarium Matki Bożej w Yagma odbył się IV Afrykański Kongres Miłosierdzia Bożego, którego motto brzmiało: „Miłosierdzie Boże – łaska dla naszych czasów”. Franciszka reprezentował legat papieski, kard. Dienonné Nzapalainga, arcybiskup metropolita Bangui w Republice Środkowej Afryki.

26-28, Węgry. W Budapeszcie obradowała II Międzynarodowa Konferencja o prześladowaniach chrześcijan w dzisiejszym świecie. W spotkaniu uczestniczyli liczni zwierzchnicy Kościołów, zwłaszcza z Bliskiego Wschodu i Afryki, a także przedstawiciele rządów m.in. Polski, Włoch, Nigerii, Libanu i Stanów Zjednoczonych. “Do zebrania się tutaj mamy 245 milionów powodów, tylu bowiem chrześcijan jest prześladowanych na świecie każdego dnia” – powiedział, otwierając obrady, Tristan Azbej, węgierski sekretarz stanu ds. prześladowanych chrześcijan.

27, Indie. Wzrasta agresja wobec chrześcijan. „W tym roku zanotowano już 275 aktów przemocy” – poinformowała agencja Fides. Oprócz kilkuset mężczyzn, od początku roku rannych zostało już 145 kobiet i 106 dzieci. Jak donosi indyjski Sojuszu na rzecz Obrony Wolności. średnia ataków to 27 przypadków miesięcznie, można więc powiedzieć, że przemoc wobec chrześcijan jest już w Indiach codziennością.

GRUDZIEŃ

1, Niemcy. Kościół w Niemczech rozpoczął tzw. “Drogę Synodalną”, która zakłada debatę z udziałem świeckich gremiów i zewnętrznych ekspertów na temat podziału władzy w Kościele, nowego urzędu dla kobiet, sensowności celibatu i możliwości zmian w katolickiej etyce seksualnej. Podczas Eucharystii w monachijskiej katedrze przewodniczący episkopatu kard. Reinhard Marx oraz wiceprzewodnicząca Centralnego Komitetu Katolików Niemieckich Karin Kortmann zapalili symboliczne świece. Kard. Marx powiedział w homilii, że „Droga Synodalna“ to kwestia wzajemnego słuchania się i znajdowania jednomyślności nawet w przypadku różnych opinii, i zaznaczył, że zachowana musi być jedność z Kościołem powszechnym i papieżem. Inicjatywa została zaplanowana na dwa lata. Pierwsza robocza sesja zaplanowana jest w dniach 30 stycznia-1 lutego 2020 we Frankfurcie nad Menem.

1, Burkina Faso. Krwawa niedziela dla chrześcijan. Napastnicy otworzyli ogień do wiernych podczas niedzielnego nabożeństwa na wschodzie kraju. Wśród 14 ofiar śmiertelnych znalazły się także dzieci i pastor. W Burkina Faso pogłębia się kryzys humanitarny spowodowany suszą, biedą, długotrwałymi konfliktami wewnętrznymi, islamskim ekstremizmem i nasila się prześladowanie chrześcijan. Od początku roku zostało zabitych ponad 60 wyznawców Chrystusa. Tak w Burkina Faso jak i krajów regionu Sahelu spada wsparcie dla ze strony ONZ. Dramatyczna sytuacja panuje również Demokratyczną Republikę Konga i Sudanie Południowym.

13, Hiszpania. W Madrycie zakończyła się obradująca od 2 grudnia Światowa Konferencja Klimatyczna (COP25). Uczestniczący w konferencji eksperci kościelni nie kryli rozczarowania wynikami walki ze zmianami klimatu. “Bezczynność jest zbrodnią przeciwko człowiekowi i naturze” – podkreśliło ośmiu kardynałów w apelu do uczestników COP25. Purpuraci, pochodzący ze wszystkich kontynentów, ostrzegli polityków przed dalszym brakiem konkretnych działań.

15, Nigeria. Od stycznia br. zamordowano już ponad 1000 chrześcijan. Głównymi sprawcami zabójstw nie byli terroryści z Boko Haram, ale bojówki z pasterskiego plemienia Fulani. Dane te opublikowała brytyjska organizacja pozarządowa Hart (Humanitarian Aid Relief Trust) w raporcie „Wasza ziemia lub wasza krew”. Duża część z tych zabójstw miała miejsce w stanie Kaduna, leżącym w środowej części Nigerii. Fulani nie tylko mordują ludzi, ale także burzą kościoły i niszczą całe wioski.