Watykan i Izrael coraz ostrzej spierają się o ocenę Piusa XII

- Benedykt XVI nie może jechać do Jerozolimy, dopóki Izraelczycy nie przestaną oczerniać jego poprzednika - ogłosił w sobotę o. Peter Gumpel, postulator procesu beatyfikacyjnego Piusa XII. Jezuicie chodziło o ekspozycję w jerozolimskim Yad Vashem, czyli najważniejszym ośrodku dokumentowania zbrodni przeciw Żydom. W części dotyczącej stosunku Kościoła do Holocaustu umieszczone jest zdjęcie papieża z czasów wojny Piusa XII z podpisem zarzucającym mu milczenie wobec żydowskiej Zagłady - przypomina GW. - Kiedy wywożono Żydów z Rzymu do obozów koncentracyjnych nie interweniował ani słownie, ani na piśmie - głosi podpis.

Historycy Yad Vashem, którzy pokazali na wystawie także przykłady ratowania Żydów przez katolickie klasztory, podkreślają, że Pius XII jeszcze jako sekretarz stanu u swego poprzednika negocjował konkordat z Hitlerem z 1933 r. W zamian za ochronę Kościoła, Watykan uznał wtedy reżim nazistowski - relacjonuje dalej GW.

Podpis, przeciw któremu nuncjusz w Jerozolimie próbował poufnie interweniować już przed rokiem, teraz staje się coraz boleśniejszy dla Watykanu. Benedykt XVI przed kilkoma dniami podczas obchodów 50. rocznicy Piusa XII zapewniał publicznie, że "robił [on] wszystko, co mógł, dla ratowania Żydów". - Potajemnie, bo to był jedyny skuteczny sposób - tłumaczył papież.

Ostre słowa o. Petera Gumpela dyplomatycznie łagodził wczoraj rzecznik Watykanu ks. Federico Lombardi: - Sprawa Yad Vashem nie przesądza o wizycie Benedykta XVI w Izraelu, ale jest dla nas istotna. I z radością przywitalibyśmy przemyślenie tego podpisu - mówił.

Publiczne milczenie Piusa XII wobec Holocaustu oraz zbrodni Hitlera na Polakach i innych podbitych narodach, wywołuje gwałtowne spory już od rozpoczęcia postępowania beatyfikacyjnego w 1965 r. (jego drugi etap zaczął w 1990 r. Jan Paweł II) - przypomina dalej Gazeta Wyborcza. Ale po raz pierwszy przeniosło się ono na relacje między Izraelem oraz Watykanem, doprowadzając do jednego z najostrzejszych napięć w historii ich stosunków dyplomatycznych. - Ponawiamy zaproszenie dla Benedykta XVI. Nie wolno nam jednak zamykać oczu na kontrowersje wokół roli Piusa XII, który milczał, gdy każdego dnia tysiące Żydów jechały na śmierć - mówił wczoraj rzecznik izraelskiego MSZ Yossi Levy.