Benedykt XVI: Katecheza o nauczaniu św. Augustyna

Biskup Hippony poruszał w swych pismach zagadnienia filozoficzne, teologiczne, ascetyczne, moralne i szereg innych. Ponad tysiąc jego dzieł wywarło wpływ nie tylko na historię Kościoła, ale na całą zachodnią kulturę. Przykładem są „Wyznania” napisane ok. 400 r., cieszące się przez wieki popularnością i poczesnym miejscem w literaturze. Papież wyznał, że sam pozostaje pod urokiem tego dzieła św. Augustyna.

Do dzisiaj zachowało się przeszło 300 jego listów i około 600 homilii. Źródła podają, że było ich znacznie więcej. Mówi się o trzech, czterech tysiącach homilii, będących owocem 40 lat jego przepowiadania. W latach 413–426 powstało dzieło „De civitate Dei”. Przedstawia ono historię ludzkości prowadzonej przez Bożą Opatrzność, ludzkości rozdartej pomiędzy pragnieniem budowania społeczności Bożej (civitas Dei) i społeczności ziemskiej (civitas terrena). Dziełem o szczególnym znaczeniu teologicznym jest traktat „De Trinitate” – o Trójcy Świętej – napisany w oparciu o Pismo Święte i naukę Kościoła. Ogromny wydźwięk miały także pisma katechetyczne, np. „Początkowe nauczanie katechizmu” oraz pisma polemiczne i apologetyczne.

Benedykt XVI podkreślił, że nauczanie to pozostaje nadal aktualne. Ubogaca tych, którzy je poznają i wzorem świętego Augustyna podejmują serdeczny i wymagający dialog z Bogiem i z sobą samym.

Witając pielgrzymów z Polski, Benedykt XVI przypomniał, że Wielki Post jest czasem przemiany serc, rekolekcji, powrotu człowieka do Boga. „Niech naszą modlitwę i dobre postanowienia ożywia zawołanie św. Augustyna: Niespokojne jest serce nasze, dopóki nie spocznie w Bogu. Na ten czas odnowy ducha serdecznie błogosławię Wam, tu obecnym, i waszym bliskim” – powiedział Papież.

Dzisiejsza audiencja odbyła się w dwóch częściach. Benedykt XVI pozdrowił najpierw pielgrzymów indywidualnych w Bazylice Watykańskiej. Podkreślił tam, że „Wielki Post jest uprzywilejowanym czasem nawrócenia i duchowej odnowy”. Właściwą katechezę Papież wygłosił natomiast w Auli Pawła VI, gdzie oczekiwały pielgrzymki grupowe. W gronie Polaków był biskup tarnowski, Wiktor Skworc ze swym nowym biskupem pomocniczym Wiesławem Lechowiczem.

Poniżej publikujemy pełny tekst papieskiego nauczania.

Drodzy bracia i siostry,
po przerwie na rekolekcje wielkopostne w ubiegłym tygodniu powracamy dziś do wielkiej postaci św. Augustyna, o którym już kilka razy mówiłem w środowych katechezach. Jest on Ojcem Kościoła, który pozostawił największą liczbę dzieł i o nich zamierzam pokrótce dziś mówić. Niektóre z pism Augustyna mają kapitalne znaczenie nie tylko dla historii chrześcijaństwa, ale dla formacji całej kultury Zachodu: najjaśniejszym tego przykładem są „Confessiones”, niewątpliwie jedna z najbardziej nadal czytanych ksiąg starożytnego chrześcijaństwa. Podobnie jak wielu Ojców Kościoła z pierwszych wieków, lecz w stopniu nieporównanie większym, również Biskup Hippony wywarł szeroki i trwały wpływ, jak widać to z obfitej tradycji rękopiśmiennej jego dzieł, które rzeczywiście są bardzo liczne.