Ćwierć miliona uczestników Verba Sacra

W jubileuszowym roku zorganizowane zostaną prezentacje homilii Jana Pawła II oraz czytanie "Chłopów" Władysława Reymonta.

Twórcą i realizatorem tego unikatowego na świecie przedsięwzięcia jest poznański reżyser Przemysław Basiński. Od 2000 roku odbyło się w sumie blisko 150 prezentacji. Teksty czytało 100 aktorów, w tym m.in. Gustaw Holoubek, Halina Łabonarska, Krzysztof Kolberger i Zbigniew Zapasiewicz.

Realizację cyklu rozpoczęto w styczniu 2000 roku w formie dwunastu prezentacji tekstów biblijnych w wykonaniu najwybitniejszych polskich aktorów.

"Seria ta miała zakończyć się w grudniu 2000 r., ale publiczność wymusiła jej kontynuację. Pojawił się cykl Wielka Klasyka, poświęcony arcydziełom literatury polskiej i światowej. Od 2001 roku realizowany jest też Festiwal Sztuki Słowa, jedyny tego typu nie tylko w Europie, ale i na świecie" - powiedział PAP Basiński.

Jak dodał, projekt z roku na rok powiększał się o kolejne elementy. W 2005 roku jego twórcy współorganizowali w Poznaniu pierwszy polski maraton biblijny, w którym przez 6 dni i nocy ludzie czytali Pismo Święte.

"W 2007 roku w Gdańsku Andrzej Seweryn czytał całego Pana Tadeusza. Wcześniej wystąpił on w katedrze poznańskiej w 2003 r. i po tym czytaniu wzruszony powiedział: »My nie zginiemy duchowo w Europie, jeśli będziemy kontynuowali Verba Sacra, czytali naszą literaturę, grali ją«" - dodał Basiński.

Jak poinformował, 12 kwietnia jubileuszową edycję Verba Sacra zainauguruje w poznańskiej katedrze prezentacja wielkopolskich homilii Jana Pawła II. Między majem a grudniem czytani będą "Chłopi" Władysława Reymonta. Inaugurację zaplanowano w dworku Reymonta w Kołaczkowie z udziałem aktorów ekranizacji powieści. W sierpniu odbędzie się też specjalna prezentacja Verba Sacra z okazji Roku bł. Edmunda Bojanowskiego.

Uczestniczący dziesięciokrotnie w prezentacjach Verba Sacra aktor Jerzy Zelnik podkreślił istotną rolę projektu w krzewieniu kultury. "Każde takie spotkanie z Mickiewiczem, Norwidem, Miłoszem, Herbertem czy z Biblią było formą poetyckich rekolekcji. Myśmy to robili, bo kochamy polszczyznę i mogliśmy się w tej ojczyźnie-polszczyźnie wspólnie z widzami zadomawiać" - powiedział PAP aktor.

"W tej chwili mamy czas zniewalania ludzi, sprasowywania ich mózgów przez media. Ludzie się temu poddają i zaczynamy żyć w kulturze obrazkowej. Oni nie pochylają się nad kartami ksiąg, książek - mówią, że nie mają czasu, ochoty, lub że nie rozumieją. Gdyby rozumieli, wiedzieliby, że odpowiedzi na wiele problemów należy szukać właśnie w książce" - dodał Zelnik.

Zdaniem aktorki Haliny Łabonarskiej, sekretem powodzenia projektu Verba Sacra jest powszechny brak dostępu do treści ważnych i wielkich. "Verba Sacra jest kwintesencją naszego człowieczeństwa: tam dotykamy czegoś, co jest boskie, słuchamy pięknego słowa podanego w znakomity sposób przez najlepszych aktorów i artystów polskich. Słowo łączy się z muzyką w sakralnej przestrzeni" - powiedziała.

Prezentacje Verba Sacra gościły w katedrach i kościołach całego kraju, m.in. Bielska-Białej, Częstochowy, Gdańska, Gniezna, Katowic, Krakowa, Lublina, Radomia, Torunia, Warszawy i Wrocławia.

"Od roku 2004 najpiękniejszą gałązką Verba Sacra jest Biblia Kaszubska w Wejherowie, czytana co roku przez tę samą aktorkę, Danutę Stenkę. Autorem przekładu jest poznański franciszkanin o. Adam Sikora" - powiedział Basiński.

W dorobku wydawniczym Verba Sacra jest m.in. seria płytowa Złota Kolekcja Verba Sacra, w ramach której ukazały się zarejestrowane występy m.in. Gustawa Holoubka, Haliny Łabonarskiej, Krzysztofa Kolbergera i Zbigniewa Zapasiewicza. Dzięki projektowi powstało też kilka tłumaczeń Biblii i opracowań tekstów staropolskich.

Przemysław Basiński przyznał, że liczba aktorów, którzy mogą uczestniczyć w prezentacjach tekstów, jest ograniczona, bo umiejętnością pięknego czytania mogą się popisać przede wszystkim dojrzali, doświadczeni artyści.

Zdaniem Jerzego Zelnika, sztuka prezentacji tekstu stanowi często poważny problem dla młodego pokolenia aktorów, zaś uprawiający ten zawód nie doceniają wagi słowa.

"Większość młodych aktorów woli zaistnieć nie przez teatr, a przez media, tam nie muszą wyraźnie, pięknie mówić. Ostatnio odwiedzam wiele teatrów jako widz. Mam wrażenie, że odbiór wielu sztuk ułatwiłyby mi napisy - takie jak w operze, gdy artyści śpiewają po włosku. Tu chciałbym mieć tłumaczenie z polskiego na polski - połowy tekstu nie rozumiem" - powiedział.

Od 2001 roku Verba Sacra promuje wśród aktorów piękno słowa poprzez konkurs na interpretację tekstu biblijnego i klasycznego. Patronuje mu Mieczysław Kotlarczyk, twórca Teatru Rapsodycznego.