Relacja z pobytu w Warszawie - 25 maja 2006

12.42 - Benedykt XVI przybył do archikatedry św. Jana na spotkanie z duchownymi przybyłymi z całej Polski i zzagranicy.
12.44 - W ciszy Papież modli się w kaplicy cudownego krycyfiksu (kaplica Baryczków).
12.46 - Papieża pozdrawiają polscy biskupi. Chór śpiewa.
12.50 - Znakiem krzyża odmówionym po polsku i słowami "Pokój z wami" Benedykt XVI rozpoczął spotkanie. Słowa powiatania wygłasza Prymas Polski kard. Józef Glemp.

  • Słowo powitania prymas J. Glempa skierowane do Ojca Świętego Benedykta XVI


  • Prymas wspomina wielkich duszpasterzy związanych z katedrą św. Jana. W przygotowanej przez Stolicę Apostolską specjalnie na papieską pielgzrymke do Polski księdze celebracji nazwanej "Mszałem papieskim" następująco przedstawiono przebieg spotkania w katedrze:

    RITUS INITIALES

    Summus Pontifex ad ianuam ecclesiæ a Decano Capituli Metropolitani Varsaviensis excipitur. Chorus Tu es Petrus cantat. Postea ad sacellum Sanctissimi Sacramenti pergit ibique tacite orat. Deinde cathedram petit.
    Omnes stantes, signant se signo crucis, dum Summus Pontifex dicit:

    W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.
    + Amen.

    Deinde Summus Pontifex populum salutat, dicens:

    Pokój z wami.
    + I z duchem twoim.

    SALUTATIO
    Em.mus D.nus Iosephus Card. Glemp, Archiepiscopus Varsaviensis, Primas Poloniæ, Summum Pontificem salutat.

    ORATIO

    Summus Pontifex:


    Módlmy się.
    Boże, Ty w Nowym Przymierzu, ustanowionym przez Chrystusa, nieustannie tworzysz ze wszystkich narodów jeden lud, zjednoczony przez Ducha Świętego, spraw, niech Kościół, wierny swojemu posłannictwu, towarzyszy rozwojowi ludzkości i będzie ewangelicznym zaczynem i duszą społeczności ludzkiej, aby odnowiona w Chrystusie, zmieniła się w rodzinę Bożą. Przez Chrystusa, Pana naszego.

    Orémus.
    Deus, qui in Christi tui testaménto ex ómnibus géntibus pópulum tibi congregáre non désinis, in Spíritu ad unitátem coalescéntem, concéde, ut Ecclésia tua, missióni sibi créditæ fidélis, cum hóminum família iúgiter incédat, et tamquam ferméntum et véluti ánima societátis humánæ in Christo renovándæ et in famíliam Dei transformándæ semper exsístat. Per Christum Dóminum nostrum. Amen.

    LECTIO
    Pragnę was zobaczyć dla waszego umocnienia
    Czytanie z Listu świętego Pawła Apostoła do Rzymian.

    Bracia: Na samym początku składam dzięki Bogu mojemu przez Jezusa Chrystusa za was wszystkich, ponieważ o wierze waszej mówi się po całym świecie. Bóg bowiem, któremu służę w głębi mego ducha, głosząc Ewangelię Jego Syna, jest mi świadkiem, jak nieustannie was wspominam, prosząc we wszystkich modlitwach moich, by kiedyś wreszcie za wolą Bożą nadarzyła mi się dogodna sposobność przybycia do was. Gorąco bowiem pragnę was zobaczyć, aby wam użyczyć nieco daru duchowego dla waszego umocnienia, to jest abyśmy się u was nawzajem pokrzepili wspólną wiarą - waszą i moją.
    Rz 1, 8-12

    Oto słowo Boże.
    Bogu niech będą dzięki.

    CANTUS
    Chorus canticum Gloria tibi Trinitas æqualis cantat.

    ALLOCUTIO
    Summus Pontifex allocutionem habet.

    ORATIO DOMINICA

    Summus Pontifex:

    Præcéptis salutáribus móniti, et divína institutióne formáti, audémus dícere:


    Omnes:
    Pater noster, qui es in cælis: sanctificétur nomen tuum;
    advéniat regnum tuum;
    fiat volúntas tua, sicut in cælo, et in terra.
    Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
    et dimítte nobis débita nostra,
    sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
    et ne nos indúcas in tentatiónem;
    sed líbera nos a malo.

    BENEDICTIO APOSTOLICA

    Summus Pontifex:

    Dóminus vobíscum.
    Et cum spíritu tuo.

    Sit nomen Dómini benedíctum.
    Ex hoc nunc et usque in sǽculum.

    Adiutórium nostrum in nómine Dómini.
    Qui fecit cælum et terram.

    Benedícat vos omnípotens Deus,
    Pater, + et Fílius, + et Spíritus + Sanctus.
    Amen.

    VISITATIO SEPULCRORUM SERVORUM DEI
    STEPHANI CARDINALIS WYSZYŃSKI
    ET AUGUSTI CARDINALIS HLOND


    Summus Pontifex ad monumenta Servi Dei Stephani Cardinalis Wyszyński et Servi Dei Augusti Cardinalis Hlond pergit, ubi in silentio orat. Chorus cantat Gaude Mater Polonia.
    Dum Summus Pontifex ab ecclesia recedit, fit cantus Regina cæli.


    13.04 - Podobnie jak na lotnisku papież pierwsze zdania swego wystąpienia osobiście wygłosił po polsku. Dalszy ciąg po polsku odczytywał bp Piotr Libera. Papież wygłaszał przemówienie po włosku.

    "Wielkość Chrystusowego kapłaństwa może przerażać" - mówił Papież, odnosząc się do rozterek księży, czy Jezus nie mógł wybrać do swej posługi kogoś bardziej świętego. Benedykt przypomniał milczenie miliona młodych przed Najświętszym Sakramentem w Kolonii w ubiegłym roku.

    "Wierni oczekują od kapłana tylko jednego - aby byli ekspertami od spotkania człowieka z Bogiem... ekpertem w dziedzinie życia duchowego" - powiedział Papież. Jego słowa przyjęto oklaskami.

    "Trzeba odrzucić chęć utożsamiania się jedynie z bezgrzesznymi" - apelował Ojciec Święty. Benedykt XVI zwrócił uwagę, że Kościół nie może być obojętny wobec licznych ludzi wyjeżdżających z Polski za pracą. Powinni im towarzyszyć kapłani. Zaapelował również, by polscy kapłani wyjeżdżali na misje, by nie bali się opuscić ich "bezpiecznego świata".

  • Przemówienie Benedykta XVI podczas spotkania z duchowieństwem w archikatedrze św. Jana w Warszawie

  • Spotkanie Benedykta XVI z duchowieństwem w archikatedrze św. Jana w Warszawie - relacja fotograficzna

    13.26 - Po przemówieniu papieskim rozległy sie okrzyki, ktore Papież po chwili przerwał, intonując Modlitwę Pańską. Prymas Polski wręczył Ojcu świętemu dar w postaci faksymile rękopisu Ewangeliarza ze zbiorów Ormian polskich.
    13.30 - Po końcowym błogosławieństwie Papież udał się do grobów Sług Bożych kard. Stefana Wyszyńskiego oraz kard. Augusta Hlonda.
    13.33 - Wsród okrzyków "Benedetto" Ojciec Święty opuścił katedrę, wsiadł do papamobile i udał się do siedziby arcybiskupów warszawskich. Trasa przejazdu: Świętojańska – pl. Zamkowy – Krakowskie Przedmieście – Miodowa – podjazd do Rezydencji. W rezydencji arcybiskupów warszawskich Papież spędzi czas do godz. 14.45, gdy uda się do Nuncjatury Apostolskiej na wypoczynek. W rezydencji arcybiskupów Benedykt XVI zje obiad.
    15.00 - Tuż przed godz. 15.00 Benedykt XVI przybył do Nuncjatury Apostolskiej w Warszawie. Z uśmiechem pobłogosławił przed wejściem tłumnie zebranych wiernych, którzy pozdrawiali go z entuzjazmem. 17.36 - Czarną limuzyną w deszczu Ojciec święty wyruszył na spotkanie z prezydentem Lechem Kaczyńskim. Zgromadzona w pobliżu grupa dzieci śpiewem pozdrawiała Benedykta XVI. Papież pozdrowił je gestem rąk. Trasa przejazdu: Al. Szucha - pl. Na Rozdrożu – Al. Ujazdowskie – pl. Trzech Krzyży – Nowy Świat - Rondo de Gaulle’a – Nowy Świat – Krakowskie Przedmieście – wjazd na dziedziniec Pałacu
    17.46 - Papieska limuzyna wjechała na dziedziniec Pałacu Prezydenckiego. Na ulicach przed pałacem zgromadzili się tłumnie wierni, którzy wiwatami przyjęli Benedykta XVI.
    17.48 - Zapraszany przez prezydenta Papież wszedł do pałacu.
    17.50 - Rozpoczęła się rozmowa w cztery oczy. Dziennikarze zostali wyproszeni z sali. Równocześnie ze spotkaniem Papieża z Prezydentem RP trwa w sąsiedniej sali spotkanie watykańskiego sekretarza stanu kard. Angelo Sodano z premierem Kazimierzem Marcinkiewiczem.
    18.09 - Spotkanie w cztery oczy się zakończyło. Papież w towarzystwie prezydenta Lecha Kaczyńskiego wyszedł na taras, gdzie zgromadził się korpus dyplomatyczny. Następnie przeszedł do sali, w której czekała rodzina prezydenta. Papież przywitał się z mamą, córką i bratem prezydenta. Członkom rodziny prezydenckiej wręczył różańce.

  • Odwiedziny w Pałacu Prezydenckim - relacja fotograficzna


  • 18.12 Rodzina prezydencka robi sobie pamiątkowe zdjęcie z Papieżem. Papież przygarnia wnuczkę prezydenta Ewę. W prezencie od prezydenta Papież otrzymał kopię włóczni św. Maurycego oraz bursztynowy różaniec. Papież otrzymał też album poświęcony Powstaniu Warszawskiemu. Prezydent otrzymał od Papieża kopię obrazu Matki Bożej znajdującego się na ścianie Pałacu Apostolskiego, którą kazał wykonać Jan Paweł II.
    18.22 - Papież udał się na krótką modlitwę do kaplicy pałacowej.
    18.24 - Papieżowi zostali przedstawieni najbliżsi współpracownicy Prezydenta RP.
    18.26 - Papież zaprezentował prezydentowi członków swojego orszaku.
    18.28 - Spotkanie Benedykta XVI z przedstawicielami parlamentu.
    18.30 - Spotkanie z korpusem dyplomatycznym.
    18.35 - Wspólne zdjęcie dyplomatów z Papieżem.
    18.38 - Przywitanie z członkami rządu RP.
    18.40 - Papież kieruje się ku wyjściu. Spotkanie kończy się pięć minut wcześniej, niż przewidywał program. Ojciec święty wsiada do limuzyny i wyrusza do ewangelicko-ausburskiego kościoła Świętej Trójcy na spotkanie ekumeniczne. Trasa przejazdu: Krakowskie Przedmieście - Królewska - Mazowiecka - Kredytowa - podjazd do kościoła 18.48 - Kilkanaście minut przed zaplanowanym terminem Benedykt XVI przybył do kościoła Świetej Trójcy.

    Przebieg spotkania według "Mszału papieskiego":

    CELEBRATIO ŒCUMENICA VERBI DEI
    RITUS INITIALES


    Summus Pontifex ad ianuam ecclesiæ excipitur. Deinde ad sedem accedit, dum omnes cantus Pod Twą obronę peragitur. Omnes stantes, signant se signo crucis, dum Summus Pontifex ad populum conversus, dicit:

    W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego.
    Amen.

    Deinde Summus Pontifex populum salutat, dicens:

    Pokój z wami.
    I z duchem twoim.

    SALUTATIO
    Exc.mus D.nus Ieremias, Archiepiscopus Vratislaviensis et Sedinensis Autocefalicæ Ecclesiæ Orthodoxæ Poloniæ, Præses Œcumenici Consilii, Summum Pontificem salutat.

    ORATIO

    Summus Pontifex:


    Módlmy się.
    Wszechmogący Boże, wejrzyj łaskawie na lud swój i ześlij mu dary Twojego Ducha, aby stale wzrastał w umiłowaniu prawdy i wspólnym wysiłkiem dążył do doskonałej jedności chrześcijan. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

    Orémus.
    Pópulum tuum, quǽsumus, Dómine, propítius réspice, et Spíritus tui super ipsum dona cleménter effúnde,
    ut in veritatis iúgiter amóre succréscat, et perféctam christianórum unitatem stúdio perquírat et ópere. Per Christum Dóminum nostrum.
    Amen.

    LITURGIA VERBI

    LECTIO PRIMA
    Oto nadchodzi z obłokami i ujrzą Go wszyscy
    Czytanie z Księgi Apokalipsy świętego Jana Apostoła.

    Łaska wam i pokój od Jezusa Chrystusa, świadka wiernego, pierworodnego umarłych i władcy królów ziemi. Temu, który nas miłuje i który przez swą krew uwolnił nas od naszych grzechów, i uczynił nas królestwem, kapłanami dla Boga i Ojca swojego, Jemu chwała i moc na wieki wieków. Amen. Oto nadchodzi z obłokami i ujrzy Go wszelkie oko i wszyscy, którzy Go przebodli. I będą Go opłakiwać wszystkie pokolenia ziemi. Tak: Amen. Jam jest Alfa i Omega, mówi Pan Bóg, który jest, który był i który przychodzi, Wszechmogący.
    Ap 1, 4-8

    Oto słowo Boże.
    Bogu niech będą dzięki.

    PSALMUS RESPONSORIUS
    Cantat chorus cathedralis ecclesiæ orthodoxis S. Mariæ Magdalenæ in Varsavia.

    VERSUS ANTE EVANGELIUM
    Alleluja, alleluja, alleluja.
    Niech się zgromadzi Kościół Twój, Boże, z krańców ziemi do Twojego królestwa,
    bo Twoja jest potęga i chwała przez Jezusa Chrystusa na wieki.
    Alleluja, alleluja, alleluja.

    EVANGELIUM
    Aby stanowili jedno

    Diaconus Ecclesiæ Orthodoxæ:
    Pan z wami.
    I z duchem twoim.
    Słowa Ewangelii według świętego Jana.
    Chwała Tobie, Panie.


    W czasie ostatniej wieczerzy Jezus podniósłszy oczy ku niebu, modlił się tymi słowami: «Ojcze Święty, proszę nie tylko za nimi, ale i za tymi, którzy dzięki ich słowu będą wierzyć we Mnie; aby wszyscy stanowili jedno, jak Ty, Ojcze, we Mnie, a Ja w Tobie, aby i oni stanowili w Nas jedno, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał. I także chwałę, którą Mi dałeś, przekazałem im, aby stanowili jedno, tak jak My jedno stanowimy. Ja w nich, a Ty we Mnie! Oby się tak zespolili w jedno, aby świat poznał, żeś Ty Mnie posłał i żeś Ty ich umiłował tak, jak Mnie umiłowałeś. Ojcze, chcę, aby także ci, których Mi dałeś, byli ze Mną tam, gdzie Ja jestem, aby widzieli chwałę moją, którą Mi dałeś, bo umiłowałeś Mnie przed założeniem świata. Ojcze sprawiedliwy! Świat Ciebie nie poznał, lecz Ja Ciebie poznałem i oni poznali, żeś Ty Mnie posłał. Objawiłem im Twoje imię i nadal będę objawiał, aby miłość, którą Ty Mnie umiłowałeś, w nich była i Ja w nich».

    Oto słowo Pańskie.
    Chwała Tobie, Chryste.

    Diaconus Evangeliorum librum Summo Pontifici tradit, qui cum eo populum benedicit; interea cantatur: Alleluja.

    HOMILIA
    Summus Pontifex homiliam habet. Omnes per aliquid temporis spatium Verbum Dei silentio meditantur.

  • Przemówienie Ojca Świetego w czasie spotkania ekumenicznego kościele św. Trójcy


  • PRECES

    Summus Pontifex:
    Przez Jezusa zmartwychwstałego, który zasiada po prawicy Ojca i wstawia się za nami, zanieśmy wspólne błagania o dar jedności dla chrześcijan i pokój Boży dla wszystkich ludzi:

    Delegatus Ecclesiæ Evangelicæ-Augustidunensis

    1. Prośmy z pokorą i ufnością o dary Ducha Świętego dla wszystkich podejmujących misyjny nakaz Zmartwychwstałego, aby iść na cały świat i zwiastować Dobrą Nowinę wszystkim narodom - niech będą zjednoczeni w ewangelizacyjnej służbie, aby ludzie poznali, że posłał ich Chrystus, i uwierzyli w przemieniającą moc słowa Bożego.

    Delegatus Ecclesiæ Evangelicæ-Methodicæ

    2. Prośmy o cierpliwość, mądrość i wytrwałość w składaniu ekumenicznego świadectwa wiary na naszym kontynencie, a także o ducha pokory, braterstwa i współodpowiedzialności za przyszłość zjednoczonej Europy i za jej chrześcijańskie oblicze - aby ludzie z różnych ras, języków i narodów zapragnęli budować wspólnie królestwo Boże na ziemi.

    Delegatus Ecclesiæ Christianorum Baptistarum

    3. Prośmy o łaskę zjednoczenia dla podzielonego Kościoła - niech działania zmierzające do widzialnej i pełnej jedności będą oparte na fundamencie, którym jest Jezus Chrystus, na świętym i natchnionym słowie Bożym oraz na chrześcijańskiej miłości, będącej znakiem, że mamy jednego Ojca w niebie, kochającego wszystkich ludzi.

    Delegatus Ecclesiæ Priscæ-Catholicæ Mariaviventium.

    4. Prośmy o dar pokoju dla całego świata - niech miłość Chrystusa, którą Duch Święty rozlewa w sercach i umysłach ludzi, czyni człowieka gotowym do pojednania i zgody, zwyciężając wszelką nienawiść, terroryzm, fanatyzm religijny i rasowy.

    Delegatus Autocefalicæ Ecclesiæ Orthodoxæ Poloniæ

    5. Prośmy Pana, aby wybaczył człowiekowi grzechy przeciwko ziemi którą przekazał mu we władanie - aby ludzie, wolni od pychy i chciwości, postępowali mądrze wobec przyrody, strzegli jej naturalnych bogactw i piękna, chronili życie zwierząt, dbali o czystość wody, powietrza i gleby.

    Delegatus Ecclesiæ Evangelicæ-Reformatæ

    6. Prośmy o otwarcie naszych serc na sprawę sprawiedliwości ekonomicznej na całym globie ziemskim - aby w świecie zmagającym się z narastającymi nierównościami społecznymi, bezlitosną konkurencją o dobra materialne, wyzyskiem i nieprzestrzeganiem praw pracowniczych oraz dominacją silniejszych nad słabszymi, zapanowała dobroć i umacniało się braterstwo.

    Delegatus Ecclesiæ Polonicæ-Catholicæ

    7. Prośmy o pomyślność dla naszej umiłowanej ojczyzny - Polski - niech na Piastowską Ziemię, uświęconą pracą i krwią pokoleń spływa obfite błogosławieństwo, i aby sprawujący władzę zabiegali o trwały pokój, sprawiedliwość społeczną, poszanowanie praw i godności każdego obywatela, a wszyscy mieszkańcy kraju mogli żyć godnie i dostatnio, pod opieką Bogurodzicy.

    Summus Pontifex:
    Pouczeni przez Zbawiciela i posłuszni Jego słowom, ośmielamy się mówić:

    Omnes:

    Ojcze nasz, któryś jest w niebie: święć się imię Twoje, przyjdź Królestwo Twoje, bądź wola Twoja jako w niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Bo Twoje jest królestwo i potęga, i chwała na wieki.

    BENEDICTIO APOSTOLICA

    Summus Pontifex:
    Pan z wami.
    I z duchem twoim.

    Exc.mus D.nus Ieremias, Archiepiscopus Vratislaviensis et Sedinensis Autocefalicæ Ecclesiæ Orthodoxæ Poloniæ, Præses Œcumenici Consilii:
    Niech Bóg was błogosławi i strzeże; niech rozpromieni swoje oblicze nad wami i obdarzy was swoją łaską.
    Amen.

    Exc.mus D.nus Ianussius Jagucki, Episcopus Ecclesiae Evangelicae-Augustidunensis:
    Niech Bóg zwróci ku wam oblicze swoje i obdarzy was pokojem.
    Amen.

    Em.mus D.nus Iosephus Glemp, Archiepiscopus Varsaviensis, Primas Poloniæ:
    Niech wam ukaże drogę pokoju i miłości, i kieruje wasze kroki ku sobie.
    Amen.

    Summus Pontifex:
    Niech was błogosławi Bóg wszechmogący,
    Ojciec, + i Syn, + i Duch + Święty.
    Amen.

    Omnes hymnus Boże, coś Polskę cantant.

  • Spotkanie Ekumeniczne Benedykta XVI w kościele św. Trójcy - relacja fotograficzna


  • 18.50 - Papieża powitał arcybiskup prawosławny Jeremiasz, prezes Polskiej Rady Ekumenicznej. Wspomniał słowa Jana Pawła II, że tolerancja to za mało, że chrześcijanie powinni się miłować. Przypomniał dotychczasowe niektóre osiągnięcia na drodze dialogu ekumenicznego.

  • Przemówienie Prezesa Polskiej Rady Ekumenicznej Abp. Jeremiasza


  • 19.00 - Fragment Apokalipsy św. Jana Apostoła odczytała przedstawicielka Kościoła ewangelicko-augsburskiego. Psalm wykonał chór z kościoła prawosławnego św. Marii Magdaleny w Warszawie. Śpiew przed Ewangelią wykonał chór luterański. Słowa Ewangelii odczytał protodiakon z Kościoła prawosławnego.
    19.11 - Księgą Ewangelii Papież pobłogosławił zgromadzonych i rozpoczął homilię wygłaszając kilka zdań po polsku. Polskie tłumaczenie papieskiej homilii czytał bp Piotr Libera. Papież przemawiał po włosku. Papież przypomniał, że przywrócenie pełnej widzialnej jedności chrześcijan jest priorytetem jego pontyfikatu. Te słowa powitano oklaskami. Benedykt XVI dwukrotnie odwoływał się do spotkania ekumenicznego w tym samym kościele, cytując Jana Pawła II. Papież przypomniał niektóre dokonania ekumeniczne z ostatnich lat. Wspomniał też osiągnięcia ekumenizmu w Polsce.
    19.32 - Papieskie wystąpienie przyjęto oklaskami.
    19.33 - Śpiew wykonał chór prawosławny.
    19.37 - Rozpoczęła się modlitwa powszechna, ktorej poszczególne wezwania odmawiali zwierzchnicy różnych Kościołów chrześcijańkich.
    19.43 - Papież zainicjował wspólne odmawianie modlitwy Ojcze nasz.
    19.44 - Przedstawiciele największych wspólnot chrześcijańckich po kolei odmawialli fragmnety błogosławieństwa Aaronowego. Na zakończenie Papież udzielił błogosławieństwo.
    19.45 - Wspólno śpiew: Boże coś Polskę. W czasie śpiewu hymnu Papieżowi wręczono w rezencie ikonę Chrystusa Pantokratora. Do Benedykta XVI podchodzili reprezentanci poszczególnych Kościołów. Papież z każdym z nich wymieniał kilka zdań i wręczał podarunki. Spotkanie odbywało się w pogodnej atmosferze.
    19.50 - Przy dźwięku dzwonów Papież opuścił kościół Świętej Trójcy, wsiadł do limuzyny, ale przez dłuższą chwilę samochód nie ruszał. Dopiero po chwili ruszył., żegnany okrzykami tłumnie zgromadzonych ludzi. Trasa przejazdu: Kredytowa – Mazowiecka – Królewska – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – pl. Trzech Krzyży – Al. Ujazdowskie – Pl. Na Rozdrożu – Al. Szucha – podjazd do Nuncjatury. W Nuncjaturze Benedykt XVI podejmuje Prymasa Polski i zaproszonych gości kolacją.
    21.00 - Ku powszechnemy zdumieniu i zaskoczeniu krótko przed godz. 21.00 Benedykt XVI pojawił się na balkonie Nuncjatury i pobłogosławił zgromadzonych przed budynkiem wiernych.
    «« | « | 1 | 2 | » | »»

    aktualna ocena |   |
    głosujących |   |
    Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

    Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg