Jasne spojrzenie na mroczną przeszłość

Papież mówił w niej „o historii Niemiec, o ewangelizacji od późnego średniowiecza po czasy bliższe nam, w wieku XX w przerażający i złowróżbny sposób naznaczone przez dwie dyktatury odmiennych kolorów, jednakowo jednak bezbożne i wrogie człowiekowi”, pisze naczelny watykańskiego dziennika, który towarzyszy Ojcu Świętemu w tej podróży.

„Kto wyobrażał sobie trzydzieści lat temu, w 1981 roku, upadek muru berlińskiego, który nastąpił osiem lat później? Czy też, cofając się o siedemdziesiąt lat, ile osób w 1941 roku myślało, że po Trzeciej Rzeszy, wysławianej przez nazistowską retorykę jako tysiącletniej, już cztery lata później pozostaną jedynie popioły? Wydarzenia, które zdają się jeszcze odleglejsze – chociaż w Erfurcie papież spotkał się z ostatnim niemieckim księdzem katolickim, który przeżył Dachau, 98-letnim Hermannem Scheipersem – których konsekwencje dla wiary chrześcijańskiej trwają do dziś, zabójcze niczym kwaśne deszcze dla środowiska”.