Franciszek apeluje o otoczenie troską imigrantów i uchodźców

Na wstępie Franciszek przypomina, że od początku swego pontyfikatu wyraża szczególny niepokój z powodu sytuacji wielu imigrantów i uchodźców. Dlatego ustanawiając nową Dykasterię ds. Integralnego Rozwoju Ludzkiego postanowił, aby jej sekcja zajmująca się problemami imigrantów, osób przesiedlonych, uchodźców i ofiar handlu ludźmi była umieszczona tymczasowo pod jego bezpośrednim kierownictwem. Zaznacza, że każdy cudzoziemiec pukający do naszych drzwi to okazja spotkania z Chrystusem. Papież wzywa do konkretnej troski o każdą osobę ludzką zmuszoną do opuszczenia swojej ojczyzny, proponując refleksję osnutą wokół czterech czasowników: przyjmować, chronić, promować i integrować.

Ojciec Święty wzywa do zapewnienie imigrantom i uchodźcom szerszych możliwości bezpiecznego i legalnego wjazdu do krajów przeznaczenia. W tym kontekście postuluje zwiększenie i uproszczenie przyznawania wiz humanitarnych oraz w celu łączenia rodzin, a także otwieranie korytarzy humanitarnych dla najbardziej narażonych uchodźców. Papież przypomina zasadę centralnego miejsca osoby ludzkiej, co zobowiązuje do przedkładania zawsze bezpieczeństwa osobistego ponad bezpieczeństwo narodowe. Wskazuje na konieczność odpowiedniego formowania personelu odpowiedzialnego za kontrole graniczne. Zachęca do stosowania środków alternatywnych wobec pozbawienia wolności osób, które bez pozwolenia wkraczają na terytorium państwa. 

Omawiając drugi czasownik, chronić Franciszek zachęca do podejmowania działań w obronie praw i godności imigrantów i uchodźców, niezależnie od ich statusu migracyjnego. Zaznacza, że zdolności i umiejętności imigrantów, osób ubiegających się o azyl i uchodźców, jeśli zostaną właściwie rozpoznane i docenione, stanowią prawdziwe bogactwo dla przyjmujących ich wspólnot. Zachęca, by przyznawano im swobodę ruchów w kraju przyjmującym, możliwość pracy oraz dostęp do środków telekomunikacyjnych. Wskazuje na konieczność zapewnienia osobom decydującym się na powrót do ojczyzny programów reintegracji zawodowej i społecznej. Szczególną troską Ojca Świętego jest sytuacja imigrujących dzieci i niepełnoletnich. Papież apeluje o zapewnienie im regularnego dostępu do nauczania podstawowego i średniego oraz legalnego pobytu. „Status migracyjny nie powinien ograniczać dostępu do narodowych systemów opieki zdrowotnej i systemów emerytalnych, a także do przekazywania ich składek w przypadku repatriacji” – stwierdza Franciszek.

Ojciec Święty wyjaśnia, że promować to przede wszystkim starać się, aby wszyscy migranci i uchodźcy, jak i społeczności, które ich przyjmują byli w stanie realizować się jako osoby we wszystkich wymiarach stanowiących człowieczeństwo według planu Stwórcy. Podkreśla znaczenie wymiaru religijnego życia ludzkiego i konieczność zapewnienia wszystkim cudzoziemcom obecnym na danym terytorium swobodę wyznawania i praktykowania religii. Papież apeluje o krzewienie integracji społecznej i zawodowej migrantów i uchodźców. Przestrzega przed wyzyskiem tej kategorii osób. 

Omawiając kwestię integracji Franciszek zaznacza, że nie jest ona asymilacją, a chodzi tu raczej o otwarcie się na drugą osobę, aby przyjąć to, co jest w niej wartościowe, a w ten sposób przyczynić się do lepszego poznania każdego. W tym kontekście podkreśla konieczność krzewienia kultury spotkania, mnożąc możliwości wymiany międzykulturowej, dokumentując i upowszechniając dobre praktyki integracji i rozwijając programy mające na celu przygotowanie społeczności lokalnych do procesów integracyjnych. 

„Zgodnie ze swoją tradycją duszpasterską, Kościół jest gotów aktywnie zaangażować się w realizację wszystkich proponowanych powyżej inicjatyw, ale aby uzyskać pożądane rezultaty niezbędny jest wkład wspólnoty politycznej oraz społeczeństwa obywatelskiego, każde zgodnie z właściwą im odpowiedzialnością” – stwierdza Ojciec Święty. Papież prosi, aby treść jego orędzia dotarła do wszystkich uczestników życia politycznego i społecznego. Zawierza macierzyńskiemu wstawiennictwu Maryi „nadzieje wszystkich migrantów i uchodźców świata oraz pragnienia przyjmujących ich wspólnot, abyśmy wszyscy zgodnie z najważniejszym przykazaniem Bożym nauczyli się kochać bliźniego, obcego, jak siebie samego” .