O znaczeniu Turcji, stanowiącej naturalny pomost między dwoma kontynentami oraz różnymi kulturami mówił Ojciec Święty podczas uroczystości powitalnej w pałacu prezydenckim w Ankarze.
Papież był pierwszym gościem nowo zbudowanego Białego Pałacu (Ak Saraj). Podjeżdżający pod olbrzymich rozmiarów gmach samochód papieski eskortowała kawaleria, wioząc na przedzie flagi Turcji i Państwa Watykańskiego. Przy bramie wjazdowej czekał prezydent Recep Tayyip Erdoğan, który przywitał Ojca Świętego.
Najpierw na placu przed pałacem odbyła się oficjalna ceremonia powitania Franciszka w Turcji. Orkiestra wojskowa odegrała hymny watykański i turecki. Oddano też salwy armatnie na cześć gościa. Papież i prezydent przeszli przed frontem kompanii honorowej i pokłonili się przed turecką flagą. Ojciec Święty po turecku pozdrowił żołnierzy, a oni odpowiedzieli chórem.
Prezydent przedstawił swemu gościowi przedstawicieli władz, zaś papież osoby towarzyszące mu w podróży, w tym kardynałów: Pietro Parolina, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej, Leonardo Sandriego, prefekta Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich i Kurta Kocha, przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan.
Następnie w pałacu prezydenckim odbyło się prywatne spotkanie Franciszka z Erdoğanem, a potem z premierem Ahmetem Davutoğlu. Z kolei w obecności przedstawicieli władz Turcji prezydent i papież wygłosili przemówienia.
Erdoğan stwierdził, że jego rozmowa z Franciszkiem, dotycząca problemów globalnych i regionalnych, była bardzo owocna. Podzielił w niej poglądy papieża w takich kwestiach, jak terroryzm czy hegemonia pieniądza. Wskazując na wzrost islamofobii w świecie, prezydent wezwał do przezwyciężania wzajemnych uprzedzeń między chrześcijanami i muzułmanami i nieoceniania ludzi jedynie na podstawie wyznawanej przez nich wiary. Z mocą podkreślił, że „nie ma naszego poparcia” ten, kto nadużywa religii do uzasadniania przemocy i szerzenia nienawiści. Wyraził przekonanie, że wizyta Franciszka w Turcji wywrze pozytywny wpływ na świat islamski, pomagając zburzyć wiele uprzedzeń.
W swoim przemówieniu Ojciec Święty podkreślił znaczenie Turcji dla chrześcijan. Na jej obecnym terenie urodził się bowiem św. Paweł, a - według tradycji - w Efezie pod koniec swojego życia na ziemi mieszkała Matka Boża, były tam pierwsze wspólnoty chrześcijańskie i obradowało pierwszych siedem soborów Kościoła. Wskazał także, iż dziś jest to kraj ludzi pracowitych, odgrywający poważną rolę na arenie międzynarodowej. Przypominał wcześniejsze wizyty papieży oraz dzieło delegata apostolskiego w Turcji w latach 1934-1944, abp. Angelo Giuseppe Roncallego, późniejszego papieża, św. Jana XXIII.
Mówiąc o aktualnych wyznaniach Franciszek podkreślił potrzebę dialogu i budowania trwałego pokoju w oparciu o poszanowanie praw człowieka, co pozwoli na przezwyciężenie uprzedzeń i fałszywych obaw. - W tym celu istotne jest, aby obywatele muzułmanie, żydzi i chrześcijanie - zarówno w postanowieniach prawa, jak w ich faktycznej realizacji - cieszyli się takimi samymi prawami i wypełniali te same obowiązki. W ten sposób łatwiej uznają siebie za braci i towarzyszy drogi, oddalając coraz bardziej nieporozumienia i sprzyjając współpracy i zrozumieniu. Wolność religijna i wolność słowa, skutecznie zagwarantowane wszystkim, pobudzą rozkwit przyjaźni, stając się wymownym znakiem pokoju - powiedział papież.
Odniósł się także do konfliktów na Bliskim Wschodzie. Wyraził przekonanie, że nie można ulec fatalizmowi i przekonaniu, jakoby poprawa sytuacji nie była możliwa. Zaapelował o lojalne, cierpliwe i nieustępliwe wykorzystanie negocjacji. - Do osiągnięcia tak wzniosłego i pilnego celu ważny wkład może wnieść dialog międzyreligijny i międzykulturowy, aby wyeliminować wszelkie formy fundamentalizmu i terroryzmu, które poważnie upokarzają godność wszystkich ludzi oraz traktują religię instrumentalnie - stwierdził Franciszek. Wezwał do przeciwstawienia fanatyzmowi i fundamentalizmowi solidarności wszystkich wierzących w Boga. Jej filarami powinny być poszanowanie życia ludzkiego, wolności religijnej, dążenie, by wszystkim zapewnić to, co niezbędne do godnego życia i troska o środowisko naturalne.
Papież zdecydowanie potępił przemoc stosowaną przez terrorystów w Syrii i Iraku, która zmusiła setki tysięcy osób do opuszczenia swoich domów. Podkreślił wkład Turcji w pomoc humanitarną dla uchodźców i wskazał na konieczne wsparcie jej wysiłków w tej dziedzinie przez wspólnotę międzynarodową. Przypomniał swoje stanowisko, usprawiedliwiające konieczność powstrzymania niesprawiedliwego agresora, choć musi to być zgodne z prawem międzynarodowym. Jednocześnie zaznaczył, że rozwiązanie problemów nie jest możliwe jedynie przy użyciu środków militarnych.
- Konieczne jest mocne wspólne zaangażowanie, oparte na wzajemnym zaufaniu, które umożliwi trwały pokój i pozwoli, by wreszcie zasobów nie przeznaczano na zbrojenia, ale na prawdziwą walkę godną człowieka: z głodem i chorobami, na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony stworzenia, by spieszyć na pomoc wielu formom ubóstwa i marginalizacji, których nie brakuje także we współczesnym świecie - powiedział Ojciec Święty.
Na zakończenie Franciszek wskazał na rolę Turcji. Wyraził przekonanie, że jej decyzje i przykład mogą być znaczącą pomocą „we wspieraniu spotkania cywilizacji i pobudzaniu praktycznych dróg pokoju i prawdziwego postępu”. Zachęcił jej władze, by kraj ten był ważnym budowniczym pokoju.
Z pałacu Ak Saraj Ojciec Święty odjechał na spotkanie z przewodniczącym tureckiego Komitetu ds. Religijnych - najwyższego autorytetu dla muzułmanów sunnitów w tym kraju.
Dla chrześcijan nadzieja ma imię i oblicze. Dla nas nadzieja to Jezus Chrystus.
Ojciec święty w przesłaniu do uczestników spotkania pt. „Dobro wspólne: teoria i praktyka”.