Źródłem zamieszania jest nowy film dokumentalny „Franciszek”, którego twórcą jest rosyjski reżyser Jewgienij Afiniejewski. Pojawiają się w nim fragmenty długiego wywiadu, jakiego papież udzielił w zeszłym roku, ale nie reżyserowi (choć tak początkowo przedstawiano ten materiał), tylko meksykańskiej dziennikarce Valentinie Alazraki. Najwięcej zamieszania wywołała wypowiedź Franciszka dotycząca osób homoseksualnych – a raczej montaż różnych jego wypowiedzi z tego wywiadu, w tym takich, które nie zostały autoryzowane ani wyemitowane w oryginalnym programie.

Rodzina dla każdego

Zmontowana wypowiedź papieża w filmie wygląda tak: „Osoby homoseksualne mają prawo być w rodzinie, są dziećmi Boga, mają prawo do rodziny. Nie możemy wyrzucić kogoś z rodziny ani sprawić, że jego życie stanie się niemożliwym z tego powodu. To, co musimy zrobić, to stworzyć prawo dotyczące wspólnego pożycia [społecznego współistnienia? związków partnerskich? – J.Dz.], oni mają prawo do ochrony prawnej. Broniłem tego”. Mamy tu dwa nakładające się problemy: fakt zmontowania różnych fragmentów i wycięcia tych, które tłumaczą kontekst, oraz kwestię tłumaczenia na język polski hiszpańskiego określenia „convivencia civil”. Zacznijmy od pierwszej kwestii. W oryginalnej wypowiedzi (tzn. w wywiadzie dla Alazraki) brzmi to mniej więcej tak: „Osoby homoseksualne mają prawo być w rodzinie, osoby o orientacji homoseksualnej mają prawo być w rodzinie, a rodzice mają prawo uznać swojego syna za homoseksualistę, swoją córkę za osobę homoseksualną. Nie możemy wyrzucić nikogo z rodziny ani sprawić, że jego życie stanie się nie do zniesienia”. Wszystko od razu brzmi inaczej, prawda? Punktem wyjścia jest zatem konkretna sytuacja rodziny, w której dziecko przyznaje się do skłonności homoseksualnych. Z tej wypowiedzi wybrano jednak tylko część pierwszego zdania, co media od razu podchwyciły jako uznanie przez papieża już nawet nie tylko związków partnerskich, ale nawet „małżeństw” homoseksualnych. Ponadto w innym miejscu filmu, gdy Franciszek mówi o prawie do rodziny, wycięto zdanie, które w oryginalnym wywiadzie kończy ten wątek: papież zastrzega, że to wcale nie znaczy, że akty homoseksualne można usprawiedliwić.