Zmiana na stolicy św. Piotra była najważniejszym, najczęściej komentowanym wydarzeniem kończącego się roku. Pewnie dlatego, że zdarzyła się w niespotykanych od wieków okolicznościach. Ale i dlatego, że następca Benedykta XVI zaproponował bardzo odmienny sposób sprawowania papieskiej posługi. Ale trzeba pamiętać, że nie byłoby Franciszka bez pokory i odwagi Benedykta XVI. I być może bez pontyfikatu Benedykta XVI, który opuszczając tron św. Piotra, pokazał, że to nie papież jest w Kościele najważniejszy, nie papież tak naprawdę rządzi Kościołem, ale Duch Święty, nie byłaby możliwa „rewolucja Franciszka” - jak coraz częściej mówi się o pontyfikacie papieża z Argentyny. Amerykański tygodnik „Time” papieżowi Franciszkowi przyznał tytuł Człowieka Roku 2013, ale z pewnością tytuł ten należy się i Franciszkowi, i Benedyktowi XVI.

Zbiorowym bohaterem tego roku są także chrześcijanie prześladowani za wiarę, często ginący męczeńską śmiercią, na Bliskim Wschodzie oraz w afrykańskich krajach, w których dominuje islam. Niemal każdego dnia docierały informacje o bestialskich atakach na wyznawców Chrystusa, zwłaszcza w Syrii, Pakistanie i Nigerii. Świadectwo tych ludzi, nieznanych z imienia, buduje świętość całego Kościoła.

A oto wydarzenia z życia Kościoła na świecie i w Polsce w 2013 r., które warto zapamiętać:

13 stycznia - w Paryżu 800 tys. osób wzięło udział w manifestacji "La Manif pour tous" (Manifa dla wszystkich) przeciwko "małżeństwom dla wszystkich”. Podobne manifestacje odbyły się w innych miastach Francji oraz zagranicą m. in. w Rzymie. Kolejna manifestacja przeciwników wprowadzonej 18 maja ustawy o „małżeństwie dla wszystkich” dopuszczającej m.in. „małżeństwa” osób tej samej płci i adopcję przez nie dzieci odbyła się 26 maja i zgromadziła w Paryżu ponad milion uczestników.

23 stycznia –zmarł kard. Józef Glemp, Prymas Polski senior. W uroczystościach pogrzebowych 28 stycznia uczestniczyło ponad 100 kardynałów i biskupów – w tym hierarchowie z zagranicy. OKard. Glemp, który urząd Prymasa Polski pełnił przez 28 lat spoczął w podziemiach archikatedry warszawskiej.

11 lutego - rezygnacja Benedykta XVI z posługi papieskiej. Swą decyzję papież tłumaczył słabnącymi siłami. - Musiałem uznać moją niezdolność do dobrego sprawowania powierzonej mi posługi - stwierdził.

28 lutego - Benedykt XVI zakończył swój pontyfikat (trwający od 19 kwietnia 2005 r.). „Pośród was, w gronie Kolegium Kardynalskiego jest nowy papież, któremu dzisiaj przyrzekam swoją bezwarunkową cześć i posłuszeństwo” - powiedział do zgromadzonych w Rzymie kardynałów. Wieczorem zamieszkał w Castel Gandolfo.

12 marca- początek konklawe. Trwało ono zaledwie 24 godziny. Odbyło się pięć głosowań, z których ostatnie zostało powtórzone z powodu błędu formalnego (do jednej z kart do głosowania przykleiła się inna kartka).

13 marca - nowym papieżem został wybrany kard. Jorge Mario Bergoglio. Przyjął imię Franciszka. Jest pierwszym jezuitą, a od niemal 200 lat pierwszym zakonnikiem na tronie św. Piotra, pierwszym spoza Europy od 13 wieków i pierwszym pochodzącym z Ameryki. „Zanim biskup pobłogosławi lud, proszę was, byście pomodlili się do Pana o błogosławieństwo dla mnie” - powiedział w pierwszym przemówieniu. A przyjmując 16 marca dziennikarzy wyznał: „Och, jakże bardzo chciałbym Kościoła ubogiego i dla ubogich!”. Franciszek zamieszkał nie w Pałacu Apostolskim, tylko w Domu św. Marty - watykańskim hotelu.

18 marca - Nigeria. W wyniku wybuchu samochodu-pułapki na stacji autobusowej w Kano na północy zginęło co najmniej 60 osób. Był to kolejny krwawy zamach jakiego dokonali islamscy fundamentaliści spod znaku Boko Haram. W diecezji Maiduguri zniszczyli oni 50 z 52 kościołów katolickich. Natomiast w południowo-wschodniej części kraju zostało spalonych bądź zdemolowanych ponad 70 katolickich kościołów. Wciąż niszczone są świątynie parafialne, a wierni opuszczają je, chroniąc się w innych wioskach. Przez cały rok Nigeria była areną krwawych zamachów na wspólnoty chrześcijańskie.

19 marca - rozpoczęcie posługi nowego papieża. Na plac św. Piotra przybyło niemal 200 tys. ludzi, w tym delegacje 130 państw. W homilii Franciszek przekonywał, że „prawdziwą władzą jest służba” i także papież musi „otwierać ramiona, aby strzec całego ludu Bożego oraz przyjąć z miłością i czułością całą ludzkość, zwłaszcza najuboższych, najsłabszych, najmniejszych”.

20 marca - Ekumeniczny patriarcha Konstantynopola Bartłomiej proponuje papieżowi wspólną pielgrzymkę do Ziemi Świętej w 50. rocznicę historycznego spotkania patriarchy Atenagorasa z papieżem Pawłem VI. Do podróży ma dojść w maju 2014 r.

23 marca - pierwsze spotkanie dwóch papieży: obecnego i emerytowanego. Franciszek odwiedził Benedykta XVI w Castel Gandolfo. Od tego czasu obaj papieże spotykali się kilka razy, po raz ostatni krótko przed świętami Bożego Narodzenia.

5 kwietnia - Franciszek zapowiada stanowczą walkę z nadużyciami seksualnymi duchownych. W rozmowie z prefektem Kongregacji Nauki Wiary abp. Gerhardem Müllerem papież polecił, aby kontynuując linię obraną przez Benedykta XVI zdecydowanie działała ona w sprawach dotyczących nadużyć seksualnych duchownych wobec osób niepełnoletnich. Chodzi przede wszystkim o kontynuowanie środków ochrony nieletnich, pomoc dla osób, które w przeszłości były ofiarami nadużyć, postępowań wobec winnych oraz zaangażowanie konferencji episkopatów w sformułowanie i aktualizację wytycznych niezbędnych w tej dziedzinie, tak ważnej dla świadectwa i wiarygodności Kościoła.

9 kwietnia – zaprezentowano dokument Episkopatu Polski "O wyzwaniach bioetycznych, przed którymi stoi współczesny człowiek". Opracowanie obszernie odnosi się m.in. do kwestii zapłodnienia in vitro zwracając uwagę, że z procedurą tą wiąże się selektywna aborcja.

13 kwietnia - utworzenie ośmioosobowej Rady Kardynałów. Ma ona doradzać papieżowi w rządzeniu Kościołem i przygotować reformę Kurii Rzymskiej. Pierwsze posiedzenie Rady, której koordynatorem jest kard. Oscar Andrés Rodríguez Maradiaga z Hondurasu, odbyło się od 1do 3 października.

22 kwietnia - Syria. W pobliżu Aleppo na północy kraju uprowadzono syryjsko-prawosławnego metropolitę Gregoriosa Yohanna Ibrahima i grecko-prawosławnego arcybiskupa Boulosa Yazigi. Podczas napadu ich kierowcę zabito. Do dzisiaj przyczyny porwania nie są znane. O uwolnienie porwanych apelował papież Franciszek oraz przywódcy świata. W ciągu roku miały miejsce kolejne porwania duchownych. W Rakce porwano 28 lipca jezuitę ks. Paolo Dall'Oglio, który od dziesiątków lat wspierał pojednanie między grupami etnicznymi i religijnymi Syrii. Natomiast 2 listopada z klasztoru św. Tekli w mieście Maalula porwano 12 prawosławnych mniszek.

2 maja - Benedykt XVI wrócił do Watykanu. Papież senior zamieszkał w klasztorze Mater Ecclesiae w Ogrodach Watykańskich, gdzie powitał go Franciszek.

10 maja- wizyta patriarchy Kościoła koptyjskiego w Watykanie. Podczas spotkania z Franciszkiem Tawadros II zaproponował, aby w przyszłości dzień ten był obchodzony co roku jako święto braterskiej miłości Kościołów katolickiego i koptyjskiego. Obaj zwierzchnicy kościelni spotkali się dokładnie w 40. rocznicę historycznej pierwszej wizyty, jaką złożył Pawłowi VI poprzedni patriarcha koptyjski Szenuda III.

12 maja - pierwsza kanonizacja za pontyfikatu Franciszka. Papież ogłosił świętymi 800 męczenników z Otranto z 1480 r. oraz dwie zakonnice: Laurę Montoya y Upegui z Kolumbii i Marię Guadalupe García Zavala z Meksyku.

28 maja – w Szczecinie zakończył się diecezjalny etap procesu ws. domniemanego cudu uzdrowienia ze śmiertelnej choroby za przyczyną Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego. Sprawa dotyczy wyzdrowienia 24 lata temu 19-letniej wówczas kobiety, chorej na raka tarczycy, ze zdiagnozowanymi przerzutami. Po żarliwej modlitwie jaką za wstawiennictwem kard. Wyszyńskiego zanosiła do Boga sama chora jak i inne osoby, nastąpiło uzdrowienie – trwałe i niewytłumaczalne z medycznego punktu widzenia. Akta procesu trafiły do watykańskiej Kongregacji ds. Kanonizacyjnych.

5 czerwca – w wieku 92 lat zmarł w Krakowie kard. Stanisław Nagy, sercanin. Od 1958 r. aż do przejścia na emeryturę wykładał na KUL teologię fundamentalną. Z Karolem Wojtyłą łączyła go przyjaźń, wyprawy po górach i bliska współpraca. 13 października 2003 r. został wyświęcony na biskupa. 21 października 2003 r. podniesiony do godności kardynalskiej. 11 czerwca spoczął w Sanktuarium bł. Jana Pawła II w Krakowie.

9 czerwca – podczas uroczystości w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach zostały beatyfikowane Matka Zofia Czeska (1584-1650) i Małgorzata Łucja Szewczyk (1828-1905), założycielki zgromadzeń sióstr serafitek i prezentek. Zgromadzenia te poświęcają się edukacji i wychowaniu młodzieży, zwłaszcza z ubogich rodzin.

14 czerwca - spotkanie Franciszka z prymasem Wspólnoty Anglikańskiej. Abp Justin Welby modlił się przy grobie św. Piotra, a także - na specjalne życzenie - przy grobie bł. Jana Pawła II.

19 czerwca - Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zdecydowała, że św. Józef,  patron Kościoła ma być wymieniany w II, III i IV Modlitwie Eucharystycznej zaraz po Maryi w brzmieniu: „ze świętym Józefem, jej Oblubieńcem”. Do Kanonu Rzymskiego, czyli obecnej I Modlitwy Eucharystycznej, imię św. Józefa wprowadził już papież Jan XXIII.

26 czerwca - powstała Papieska Komisja ds. Instytutu Dzieł Religijnych (IOR). Przewodniczy jej kard. Raffaele Farina. Będzie ona dodatkowym instrumentem kontroli nad tym tzw. bankiem watykańskim. W 2013 r. został zmieniony zarząd Instytutu: prezes (jeszcze z nominacji Benedykta XVI), dyrektor generalny i prałat. Postanowili oni m.in. zamknąć niemal 1300 istniejących kont. Okazało się bowiem, że wśród ich posiadaczy są osoby, które nie mają lub nie powinny mieć prawa do konta w IOR. IOR postawił sobie za cel „zero tolerancji” dla każdej podejrzanej transakcji. - Nie jesteśmy bankiem, nie dążymy do osiągnięcia zysku, każdy grosz nadwyżki powinien służyć Stolicy Apostolskiej. Musimy być czyści pod każdym względem - deklarował prezes Ernst von Freyberg. W tym roku IOR po raz pierwszy ujawnił swoje bilanse.

28 czerwca – w Warszawie podpisano wspólną deklarację Kościołów rzymsko- i greckokatolickiego w Polsce i na Ukrainie. "Wiemy, że chrześcijańska ocena zbrodni wołyńskiej domaga się od nas jednoznacznego potępienia i przeproszenia za nią" – stwierdza historyczny dokument, ogłoszony w przededniu 70. rocznicy czystek etnicznych. Podpisy pod deklaracją złożyli: abp Światosław Szewczuk – metropolita kijowsko-halicki, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, abp Józef Michalik – metropolita przemyski obrządku łacińskiego, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, abp Mieczysław Mokrzycki – metropolita lwowski obrządku łacińskiego, przewodniczący Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy oraz abp Jan Martyniak – metropolita przemysko-warszawski Kościoła greckokatolickiego w Polsce. Dzień wcześniej, podczas uroczystej panichidy – nabożeństwa za zmarłych – abp Szewczuk skierował prośbę o przebaczenie do Polaków, którzy stracili bliskich podczas zbrodni wołyńskiej w 1943 r.

5 lipca - „Lumen fidei” (Światło wiary) - encyklika dwóch papieży. Franciszek przejął i uzupełnił szkic przygotowany jeszcze przez Benedykta XVI, pomyślany jako zamknięcie tryptyku encyklik o wierze, nadziei („Spe salvi”) i miłości („Deus caritas est”). Powstała w ten sposób encyklika pisana „na cztery ręce”, jak mówił papież.

6 lipca - prawie 60 tys. ludzi spotkało się 6 lipca na Stadionie Narodowym w Warszawie, by razem uwielbiać Jezusa. Spotkanie poprowadził o. John Bashobora z Ugandy. To było piękne doświadczenie jedności, siły wspólnej modlitwy, radości bycia blisko Chrystusa i bycia częścią Kościoła. Te jednodniowe rekolekcje były wybudzaniem polskich katolików do żywszej wiary. Takiej, która traktuje Boga jako osobę działającą w historii, a nie ideę lub odległe Bóstwo.

8 lipca - Franciszek odwiedził wyspę Lampedusę. To była była jego pierwsza podróż od czasu wyboru na Stolicę Piotrową. Papież przybył tam, by uczcić pamięć osób, które chcąc dostać się do Europy, utonęły w Morzu Śródziemnym. Podczas Mszy św. prosił Boga o wybaczenie obojętności wobec losu imigrantów.

19 lipca - Franciszek utworzył Papieską Komisję ds. Organizacji Struktury Ekonomiczno-Administracyjnej Stolicy Apostolskiej. Ma ona wypracowywać rozwiązania w kwestii lepszego zarządzania finansami, nieruchomościami, przejrzystości przy zakupie dóbr i zamawianiu usług, zapobiegania marnotrawstwu środków itp. W skład ośmioosobowej komisji weszli eksperci w kwestiach prawnych, ekonomicznych, finansowych i organizacyjnych. Przewodniczącym został 57-letni Maltańczyk Joseph Zahra.

22-28 lipca - XVIII Światowe Dni Młodzieży w Rio de Janeiro z udziałem papieża Franciszka. W spotkaniu uczestniczyło ok. 3 mln młodych ludzi ze 130 krajów świata.

7 września - w wigilię Narodzenia Najświętszej Marii Panny, obchodzono światowy dzień modlitwy i postu w intencji pokoju w Syrii i na Bliskim Wschodzie. Ok. 100 tys. wiernych, rzymian i turystów wzięło udział w czuwaniu modlitewnym na placu św. Piotra, której przewodniczył papież Franciszek. Papież nie pozostawał tylko przy modlitwie. Wykorzystywał różne kanały dyplomatyczne, aby wpływać na pokojowe rozwiązanie konfliktu w Syrii. W orędziu do głów państw i szefów rządów uczestniczących w odbywającym się 5 i 6 września szczycie G20 w Sankt Petersburgu, Franciszek zaapelował, aby przeszkodzili w dalszym przelewie krwi, ale jednocześnie w sposób zdecydowany sprzeciwił się interwencji militarnej. W modlitwach na całym świecie wzięli udział nie tylko katolicy, ale także protestanci, prawosławni, muzułmanie oraz przedstawiciele innych religii i wyznań chrześcijańskich, m. in. muzułmanie w samej Syrii zgromadzili się na modlitwie w meczecie Umajjadów w Damaszku a w Stambule wraz z wyznawcami prawosławia modlił się ekumeniczny patriarcha Bartłomiej I. Ofiarami trwającego od ponad dwóch lat konfliktu w Syrii jest 7 mln osób, w tym ponad 5 mln uchodźców wewnętrznych, którzy musieli opuścić swoje domy oraz 2,2 mln uchodźców zewnętrznych, którzy uciekli z kraju w poszukiwaniu schronienia w Libanie, Iraku, Turcji, Jordanii i Egipcie. 75 procent z nich to dzieci i kobiety, żyjące do dziś w skrajnej nędzy. Szacuje się, że dotychczas zginęło ponad 100 tys. osób.

31 sierpnia - papież mianował 58-letniego abp Pietra Parolina, dotychczasowego nuncjusza apostolski w Wenezueli, nowym sekretarzem stanu Stolicy Apostolskiej. Zastąpił kard. Tarcisia Bertonego, który pełnił tę funkcję od 2006 r.

30 września - Franciszek ogłosił datę kanonizacji papieży Jana XXIII i Jana Pawła II. Obaj błogosławieni zostaną ogłoszeni świętymi podczas wspólnej uroczystości w Niedzielę Miłosierdzia Bożego 27 kwietnia 2014 r.

4 października - w liturgiczne święto św. Franciszka papież odwiedził jego miasto rodzinne, w którym Biedaczyna spędził niemal całe swoje życie. Do Asyżu przybyło ponad 100 tys., wśród nich był premier Włoch Enrico Letta. Była to trzecia podróż obecnego papieża po ziemi włoskiej. Ojciec Święty spotkał się tam z chorymi i niepełnosprawnymi dziećmi, z ubogimi, zjadł obiad z ubogimi w ośrodku Caritas, spotkał się z duchowieństwem, klaryskami, z młodzieżą regionu Umbrii oraz odwiedził sanktuarium Matki Bożej w Rivotorto. Na placu przed świątynią odprawił Mszę św. W kazaniu Ojciec Święty zaapelował o pokój w Ziemi Świętej, w Syrii, na Bliskim Wschodzie i na całym świecie. "Z tego Miasta Pokoju powtarzam z mocą i łagodnością miłości: szanujmy stworzenie, nie bądźmy narzędziami zniszczenia! Szanujmy każdą istotę ludzką: niech ustaną konflikty zbrojne, plamiące ziemię krwią, niech ucichnie broń a wszędzie nienawiść ustąpi miejsca miłości, zniewaga przebaczeniu a niezgoda – jedności. Usłyszmy wołanie tych, którzy płaczą, cierpią i umierają z powodu przemocy, terroryzmu i wojny, w tak bardzo umiłowanej przez świętego Franciszka Ziemi Świętej, w Syrii, na całym Bliskim Wschodzie, na całym świecie". Była to 33. wizyta następcy św. Piotra w Asyżu, Franciszek zaś stał się 19. papieżem odwiedzającym to miasto, które jest – po Rzymie – najczęściej odwiedzanym przez papieży miejscem na świecie.

8 października - papież ogłasza zwołanie Synodu Biskupów, który  zajmie się rodziną. III Nadzwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu odbędzie się w Watykanie od 5 do 19 października 2014 r. na temat: „Wyzwania duszpasterskie związane z rodziną w kontekście ewangelizacji”. Rok później na zgromadzeniu zwyczajnym Synodu wyciągną wnioski i sformułują konkretne propozycje, wytyczając kierunki duszpasterstwa rodzin. Tym samym po raz pierwszy jeden temat będzie omawiany podczas dwóch zgromadzeń Synodu. Również po raz pierwszy poprzedzająca każde zgromadzenie konsultacja z biskupami z całego świata została rozszerzona także na wszystkich wiernych. Kwestionariusz z 38 pytaniami dotyczącymi recepcji nauczania Kościoła nt. małżeństwa i rodziny, trudności we wprowadzaniu go w życie i uwzględniania go w programach duszpasterskich, co daje obraz stanu duszpasterskiej odpowiedzi na problemy rodzin, został w wielu krajach opublikowany w internecie i każdy chętny mógł wziąć udział w konsultacji. Jej syntezę konferencje episkopatu z całego świata prześlą do Sekretariatu Synodu Biskupów do końca stycznia 2014 r. Na tej postawie powstanie dokument roboczy październikowego Zgromadzenia.


15 października - Fanciszek przyjął delegację Światowej Federacji Luterańskiej oraz członków Komisji Luterańsko-Katolickiej ds. Jedności. W związku ze zbliżającym się 500-leciem Reformacji Papież zachęcił, by katolicy i luteranie wspólnie przeprosili za wyrządzone sobie nawzajem zło, a także by wspólnie cieszyli się „z tęsknoty za jednością, jaką Pan obudził w naszych sercach i która pozwala nam spoglądać w przyszłość z nadzieją”. Przypomniał, że jedność chrześcijan jest nie tyle owocem ludzkich wysiłków, ile działania Ducha Świętego, dlatego dialogowi teologicznemu musi towarzyszyć nieustanna modlitwa.

21 listopada - spotkanie papieża z patriarchami katolickich Kościołów wschodnich. Głównym przedmiotem obrad była wymiana informacji i opinii o sytuacji chrześcijan Bliskiego Wschodu, zagrożonych wojnami i narastającym fundamentalizmem islamskim. Pierwsze takie spotkanie odbyło się za pontyfikatu Benedykta XVI w 2009 r., a jego owocem była zapowiedź zwołania Zgromadzenia Synodu Biskupów dla Bliskiego Wschodu.

24 listopada - zakończenie Roku Wiary. Po raz pierwszy publicznie zostały wystawione relikwie św. Piotra. Na zakończenie Franciszek przekazał przedstawicielom Kościoła swoją pierwszą adhortację apostolską „Evangelii gaudium” (Radość Ewangelii). Stanowi ona podsumowanie zgromadzenia zwyczajnego Synodu Biskupów nt. nowej ewangelizacji, jakie odbyło się w Watykanie od 7 do 28 października 2012 r. Zarazem jest to dokument programowy pontyfikatu Franciszka, o czym pisze w niej sam papież.Po Roku św. Pawła (2008/2009) i Roku Kapłańskim (2009/2010) Rok Wiary był trzecią tego typu inicjatywą Benedykta XVI, który zapoczątkował go 11 października 2011 r. Przez 13 miesięcy ponad 8,5 mln katolików z całego świata pielgrzymowało z tej okazji do Rzymu. Na obchody Roku Wiary złożyło się szereg spotkań m.in. z seminarzystami, młodzieżą, ruchami kościelnymi i stowarzyszeniami, rodzinami oraz liturgii, pielgrzymek, kongresów, koncertów, wystaw. Według zamierzeń Benedykta XVI, Rok Wiary miał być okazją do autentycznego i nowego nawrócenia do Chrystusa oraz zaangażowania misyjnego na rzecz nowej ewangelizacji. Miał rozbudzić w wierzących dążenie do osobistego spotkania z Chrystusem oraz do wyznawania wiary w jej pełni, z ufnością i nadzieją.

5 grudnia - zapowiedź pierwszego konsystorza Franciszka. Odbędzie się on 22 lutego 2014 r., zaś nazwiska nowych kardynałów papież ogłosi 2 lutego.

10 grudnia - obliczono, że papieski profil @Pontifex jest obserwowany przez 11mln użytkowników Twittera. Dzięki retweetowaniu, czyli przesłaniu dalej do innych użytkowników, słowa Franciszka trafiają do 60 mln osób.