Franciszek rozpoczął swą posługę na Stolicy św. Piotra w wyjątkowym czasie, jakim jest ogłoszony przez Benedykta XVI Rok Wiary. W tym szczególnym okresie łaski modlitwa przy grobie apostoła Piotra stanowiła centrum pielgrzymowania milionów ludzi z najdalszych zakątków globu, reprezentujących różne zawody, kultury i tradycje. Właśnie w tym miejscu wyznawali oni swą wiarę i odnawiali przyrzeczenia chrzcielne. Franciszek nazwał grób św. Piotra „środkiem ciężkości” państwa watykańskiego. Symboliczne jest to, że na miejscu spoczynku „Opoki, na której Jezus zbudował swój Kościół”, ale i zarazem męczeńskiej śmierci pierwszego pokolenia rzymskich chrześcijan, składane są przed nałożeniem przez nowego papieża pierścień Rybaka i paliusz.

Miejsce męczeństwa

W kwietniu br. Franciszek zszedł na teren starożytnej watykańskiej nekropolii i modlił się przy znajdującym się tam grobie św. Piotra. To nad nim wznosi się bazylika, której centrum stanowi konfesja św. Piotra. Apostoł zginął właśnie na Wzgórzu Watykańskim, a w znajdującym się tam Cyrku Nerona tysiące chrześcijan oddało swe życie za Chrystusa. – Decydując się na pierwsze publiczne wystawienie relikwii, które uznawane są za szczątki św. Piotra, papież Franciszek chce przypomnieć nam znaczenie pamięci o korzeniach naszej wiary, ale i pokazać, że wciąż zbyt mało mówimy w Kościele o adoracji i o tym, że prawdziwą ewangelizację prowadzi się na kolanach – twierdzi abp Rino Fisichella. Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Nowej Ewangelizacji zauważa, że ojcu świętemu bardzo zależy na modlitewnym wymiarze obchodów kończących Rok Wiary.

– Pamięć o naszych ojcach w wierze jest fundamentalna. Chrześcijanin bez pamięci nie jest prawdziwym chrześcijaninem – to człowiek, który jest więźniem koniunktury, danej chwili, pozbawiony historii. Ma swoje dzieje, ale nie wie, jak do nich podejść – te słowa Franciszka stanowią jakże wymowny komentarz do jego decyzji o wystawieniu relikwii – dodaje. Do publicznej adoracji zostanie wystawiony specjalny relikwiarz zawierający dziewięć kawałków kości rybaka z Galilei. Wykonano go na prośbę Pawła VI i do tej pory modlili się przed nim wyłącznie papieże. Pałac Apostolski opuścił tylko raz. Po zamachu na życie Jana Pawła II, w maju 1981 r., zawieziony został na dziesiąte piętro kliniki Gemelli, gdzie ciężko ranny papież walczył o życie.

Piotr jest tu

Przez dwadzieścia wieków wiedzę o miejscu pochówku Opoki Kościoła chrześcijanie opierali jedynie na tradycji i źródłach pisanych, nie mając na ich potwierdzenie żadnych dowodów naukowych. Nie było też przez ten czas żadnych relikwii rybaka z Galilei. Dopiero w 1950 r. Pius XII ogłosił przez radio historyczną wiadomość: „Odnaleziono grób Księcia Apostołów!”. Prace wykopaliskowe pod bazyliką watykańską podjęto w 1939 r. na skutek przypadkowego odkrycia. Pius XI wyraził przed śmiercią pragnienie, by pochowano go ad caput sancti Petri, czyli u głowy św. Piotra. W tym celu postanowiono naruszyć posadzkę w Grotach Watykańskich i wtedy robotnicy odkryli posadzkę pierwszej bazyliki i wiele grobów chrześcijańskich. Stopniowo odkrywano kolejne części obszernej nekropolii, która z czasem powstała na terenie cyrku Nerona i wyszła daleko poza jego obszar. W końcu odkryto prosty grób, a nad nim malutką kapliczkę wspartą na dwóch kolumienkach. Uznano, że w tym ubogim grobie musiał być pochowany ktoś wyjątkowy. Jedna z badaczek odnalazła wyryte na okalającym grób czerwonym murze dwa greckie słowa: Petr(os) eni – Piotr jest tu. Potrzeba było kolejnych lat badań, by światło dzienne ujrzały relikwie św. Piotra. Historycy udowodnili, że w czasie budowy bazyliki watykańskiej cesarz Konstantyn wyjął relikwie z ziemnego grobu i umieścił w wyłożonej marmurem niszy. Następnie polecił wybudować bazylikę tak, by jej centralna część znajdowała się nad grobem apostoła. W czasie pierwszych wykopalisk z niszy, wokół której wyryto imię Piotra ponad 20 razy, wyciągnięto kości otoczone strzępami materiału, który po kolejnych badaniach okazał się najszlachetniejszą tkaniną, jaką znano w starożytnym Rzymie – purpurą przetykaną złotem. Odnalezione kości (odpowiadające mniej więcej połowie szkieletu) należały do silnie zbudowanego mężczyzny, który miał 60–70 lat i mierzył około 165 cm. Wiadomość o odnalezieniu szczątków Księcia Apostołów przekazał uroczyście wiernym 26 czerwca 1968 r. Paweł VI. Następnego dnia podczas specjalnej celebracji jego doczesne szczątki złożone zostały w miejscu, w którym je znaleziono. Spoczywają tam do dziś. Wówczas też powstał wyjątkowy relikwiarz, który świat po raz pierwszy ujrzy w dniu kończącym obchody Roku Wiary.