Boże Ciało w Polsce i na świecie

RADIO WATYKAŃSKIE |

publikacja 07.06.2012 21:17

We wszystkich polskich miastach, miasteczkach i wsiach odbyły się dzisiaj tradycyjne procesje z racji uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. Najliczniejsze miały miejsce w Warszawie, Krakowie czy Przemyślu.

Boże Ciało w Polsce i na świecie Marek Piekara/ Agencja GN Procesja Bożego Ciała

W stolicy centralnej procesji Bożego Ciała przewodniczył kard. Kazimierz Nycz. Przy ostatnim ołtarzu, ustawionym na pl. Piłsudskiego, metropolita warszawski mówił, że nie ma dziś innej tak ważnej sprawy, jak służba rodzinom. Jak stwierdził, rodzina jest wielkim polem współpracy państwa i Kościoła.

„Ujawniło się to mocno podczas dyskusji nad reformą emerytalną. Podstawą tej reformy musi być odważna, zdecydowana i podjęta natychmiast polityka prorodzinna. W ubiegłym roku mówiłem o tym, co same rodziny, co chrześcijanie, co Kościół ma do zrobienia w tej dziedzinie. Jest to oczywiście wielka praca formowania świadomości sumień rodziców i młodych ludzi” – mówił kard. Nycz.

W Przemyślu w procesji Bożego Ciała uczestniczyli także duchowni i wierni Kościoła greckokatolickiego na czele ze swoim ordynariuszem abp. Janem Martyniakiem. Zwracając się do wiernych abp Józef Michalik, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, zaznaczył, że im bliżej jesteśmy Chrystusa, tym bliżej jesteśmy centrum Kościoła i trzeźwiej oceniamy rzeczywistość, w jakiej żyjemy.

„Nasza obecność też mówi, że Chrystus ma prawo obywatelstwa na naszej ziemi, ma prawo obywatelstwa w sercu każdego człowieka. Jeśli kultura ludzka, jeśli kultura naszego narodu ma się rozwijać, to nie możemy sobie pozwalać na barbarzyństwo w zachowaniu, na barbarzyństwo w nienawiści do drugiego człowieka” – powiedział w Przemyślu abp Michalik.

W Krakowie kard. Dziwisz upominał się o prawdę o Kościele podkreślając, że Kościół jest dobrem wspólnym nas wszystkich, nikomu nie zagraża i nikomu nie odbiera wolności. Pragnie natomiast służyć wielkiej sprawie człowieka, jego godności i powołaniu do życia w Bogu.

***

Obchody Bożego Ciała w Jerozolimie rozpoczęły się uroczystym ingresem i celebracją pierwszych nieszporów. Charakterystycznym elementem jerozolimskiej liturgii było nocne czuwanie przy Bożym Grobie z brewiarzową Godziną Czytań oraz wspomnieniem tajemnicy zmartwychwstania. Podczas wszystkich celebracji rotundę Zmartwychwstania wypełniły podniosłe eucharystyczne hymny, łacińskie psalmy i teksty Pisma Świętego wychwalające Boga za wielki dar swojej miłości w Sakramencie Ciała i Krwi Jezusa Chrystusa.

Z kolei w dniu dzisiejszym główną celebrację zakończyła uroczysta procesja z Najświętszym Sakramentem wewnątrz bazyliki Bożego Grobu. Eucharystii z udziałem licznych kapłanów, lokalnych wiernych i pielgrzymów, przewodniczył bp Giacinto Boulos Marcuzzo, wikariusz patriarchalny dla Izraela.

Eucharystia była sprawowana przy ołtarzu ustawionym przed kaplicą pustego Grobu Chrystusa. W homilii bp Marcuzzo przypomniał teologiczne i historyczne fundamenty Bożego Ciała oraz podkreślił nierozerwalną więź dzisiejszej uroczystości z tajemnicą Wielkiego Czwartku. Nawiązując do zbliżającego się kongresu eucharystycznego w Dublinie (10-17 czerwca br.), w którym weźmie udział również delegacja Kościoła Ziemi Świętej, zaprosił do budowania przez Eucharystię wspólnoty z Chrystusem i między sobą. Na zakończenie złożył gratulacje i życzenia księżom, którzy w tym roku obchodzą okrągłe jubileusze święceń kapłańskich.

Eucharystię zakończyło wystawienie Najświętszego Sakramentu oraz procesja, która trzykrotnie okrążyła kaplicę Grobu Bożego i przeszła obok Kalwarii. Bp Marcuzzo udzielił zebranym błogosławieństwa przed Bożym Grobem, przy ołtarzu Marii Magdaleny oraz w kaplicy Najświętszego Sakramentu, gdzie wspomina się spotkanie Zmartwychwstałego Jezusa ze swoją Matką Maryją.

***

W Hiszpanii w roku 1991 Boże Ciało zostało oficjalnie przeniesione na niedzielę. Wywołało to jednak sprzeciwy wiernych i w wielu miejscowościach zostało przywrócone. W niektórych, jak w np. w Toledo, są teraz dwie procesje: w czwartek i w niedzielę. Dzisiaj rozpoczyna się też kampania Caritas. Do niedzieli wolontariusze będą zbierali ofiary dla osób dotkniętych kryzysem. Dla wielu rodzin Caritas jest w tej chwili jedynym skutecznym źródłem pomocy.

Pierwsze wiadomości o obchodach święta Bożego Ciała w Hiszpanii pochodzą już z VI wieku, choć więcej szczegółów podają dopiero kodeksy z wieku XI. W roku 1301 Boże Ciało zostaje wprowadzone w diecezji Tarragony jako święto obowiązujące – kilka lat wcześniej zanim papież Jan XXII ustanowił je dla całego Kościoła.

Jedna z najsłynniejszych procesji ma miejsce w Toledo. Szczególnego znaczenia nabrała od chwili, kiedy miasto stało się siedzibą prymasa Hiszpanii. Kilka dni przed świętem mieszkańcy zaczynają przyozdabiać ulice, którymi przejdzie procesja, oraz katedrę. Na balkonach pojawiają się różnokolorowe gobeliny, kobierce, jedwabne zasłony, proporce i flagi. Ulicę przykrywa rodzaj muślinowego baldachimu. Zewsząd dolatuje zapach rumianku, rozmarynu czy mięty, które mieszkańcy umieszczają wzdłuż trasy procesji. Z kolei katedra przystraja się na te dni w przepiękne XVII-wieczne flamandzkie arrasy.

Centrum procesji Bożego Ciała stanowi XVI-wieczna bezcenna monstrancja wykonana z polecenia kard. Cisnerosa, którą można było zobaczyć podczas ŚDM w Madrycie. Jej autorem jest znany złotnik Enrique de Arce. Do wykonania blisko trzymetrowej monstrancji użyto ponad 180 kg srebra i 20 kg złota, nie licząc drogocennych kamieni. Podczas procesji wieziona jest na specjalnie przygotowanej podstawie.

Procesja trzyma się ściśle określonego protokołu, który nawiązuje do reguł sprzed ponad 300 lat. Przed monstrancją kroczą arcybractwa – im starsze tym bliżej monstrancji; za nią władze kościelne, regionalne i miejskie. Wzdłuż całej trasy Najświętszy Sakrament tradycyjnie witają oklaski oraz płatki kwiatów spadające z balkonów. Kiedy monstrancja dociera do bram katedry, orkiestra gra hymn państwowy. Jest to bez wątpienia jeden z bardziej wzruszających momentów procesji. W pamięci wciąż żywe są zakazy rządu premiera Zapatero, aby nie brali w niej udział wojskowi i nie oddawali cześć Najświętszemu Sakramentowi.

Wielogodzinna procesja jest nie tylko wyrazem wiary, ale jest także przypomnieniem chrześcijańskich korzeni Hiszpanii. Jest to szczególnie widoczne w Toledo, mieście trzech kultur: chrześcijańskiej, żydowskiej i arabskiej. Świętowanie Bożego Ciała nie kończy się wraz z procesją. Lokalne rady miejskie zwykle organizują koncerty i zabawy ludowe, które trwają do późnych godzin nocnych. W przypadku Granady – cały tydzień.