Ta podróż miała jednak inny charakter aniżeli pozostałe papieskie wizyty w tym rejonie świata. Jej głównym motywem były nie tyle odwiedziny duszpasterskie, co uroczyste obchody kończące Synod Biskupów Afryki. W trzech odwiedzanych przez Papieża krajach odbyły się trzy sesje synodalne. Pierwsza faza Synodu, pod hasłem „Kościół w Afryce i jego posłannictwo ewangelizacyjne do roku 2000” odbywała się z udziałem Papieża w Rzymie wiosną ubiegłego roku. Posynodalna adhortacja apostolska „Ecclesia in Africa” (O Kościele w Afryce), wieńcząca prace Synodu, została opublikowana w czasie tej podróży.

Juande, 14 września 1995, Powitanie na lotnisku
Pierwszym krajem odwiedzonym przez Papieża był Kamerun. Liczy on 12,5 mln mieszkańców, w tym ponad 3,5 mln katolików (stanowi to prawie 30 proc. mieszkańców kraju). W skład Kościoła katolickiego w Kamerunie wchodzą 4 prowincje kościelne i 17 diecezji, w których pracuje 25 biskupów, 890 księży, 670 zakonników, 1220 zakonnic, a także 10 440 katechistów. W 314 ośrodkach Kościół prowadzi opiekę medyczną i charytatywną. Językami urzędowymi są francuski i angielski.

Najliczniejszą grupę wyznaniową stanowią chrześcijanie – 10 proc. (w tym prawie 30 proc. katolików), muzułmanie – 20 proc. oraz wyznawcy tradycyjnych religii - 40 proc. Państwo gwarantuje wolność wyznawania religii. Kamerun zamieszkuje 218 grup etnicznych. Obok szkól państwowych istnieją w Kamerunie szkoły wyznaniowe prywatne. Kościół katolicki utrzymuje ponad 900 szkół (podstawowych i 100 średnich, w których uczy się ok. 150 tyś. uczniów. Do szkół uczęszcza ok. 3/4 dzieci i młodzieży. Ok. 80 procent ludności to analfabeci. Papież odwiedził Kamerun już po raz drugi. Poprzednio przebywał tu w 1985 roku. Uroczyste powitanie odbyło się na lotnisku Nsimalen, 30 km od stolicy Kamerunu. Wśród witających był prezydent kraju 62-letni Paul Biya – katolik, absolwent wydziału prawa paryskiej Sorbony.

W przemówieniu na lotnisku Papież wyraził swoją nadzieję, że Afrykańczycy „odnajdą pokój i pojednanie”. Podkreślił konieczność przestrzegania praw człowieka oraz wspieranie biednych, chorych i uciekinierów. Mówiąc o Afrykańskim Synodzie Biskupów, Jan Paweł II zaznaczył, że jest on wyrazem dojrzałości Kościoła katolickiego w Afryce i stanowi zaproszenie do intensywniejszego szerzenia Ewangelii. Równocześnie z zadowoleniem przyjął zaangażowanie katolików Kamerunu w sprawy społeczne. Z troską wypowiedział się o niepewności i przemocy w kraju. Wspomniał byłego arcybiskupa Yvesa Plumeya von Garua, który został zamordowany przed czterema laty w niewyjaśnionych dotąd okolicznościach.

Adhortacja posynodalna
Już w pierwszym dniu swojego pobytu na Czarnym Lądzie, Ojciec Święty podpisał adhortację apostolską „Ecclesia in Africa". Akt podpisania nastąpił w nuncjaturze apostolskiej w Jaunde. Dokument jest owocem kolegialnej pracy Synodu Biskupów, który obradował w Watykanie wiosną 1994 r. Całość liczy 150 stron. Składa się z krótkiego wprowadzenia, 7 rozdziałów i zakończenia. W wielu miejscach adhortacji Ojciec Święty cytuje materiały synodalne, szczególnie tzw. propositiones, zawierające zasadnicze myśli dyskusji synodalnej. W dokumencie Papież naświetla wszystkie istotne problemy życia i działalności Kościoła w Afryce, takie jak: ewangelizacja, inkulturacja, ekumenizm, dialog z religiami tradycyjnymi z islamem, sprawiedliwość, troska o sprawy społeczne, nowoczesne środki społecznego przekazu, znaczenie chrześcijańskiego świadectwa. Dokument jest jakby podręcznikiem duszpasterskim dla Konferencji Episkopatów Afryki i Madagaskaru, dla biskupów, diecezji, parafii i wiernych.

Msza św. w Jaunde, 15 września
15 września Jan Paweł II odprawił Mszę św. na stołecznym lotnisku wojskowym. Uczestniczyło w niej setki tysięcy wiernych przybyłych z całego Kamerunu i krajów sąsiednich. W homilii Papież omówił treść posynodalnej adhortacji, skoncentrował się przy tym na temacie inkulturacji. Wskazał, że Ewangelia wpisuje się w kultury poszczególnych narodów i je odnawia.. Inkulturacją Ewangelii na Czarnym Lądzie jest to wszystko – zaznaczył Ojciec Święty – co utwierdza obecność Chrystusa w poszczególnych kulturach afrykańskich, a zatem różnych językach, w literaturze, śpiewach i tańcach, w sposobie sprawowania Ewangelii, a także w codziennym życiu. Na zakończenie Eucharystii Jan Paweł II przekazał tekst adhortacji przedstawicielom afrykańskich wspólnot kościelnych.

Ecclesia in Africa
Głównym wydarzeniem popołudnia była uroczysta sesja synodalna, która odbyła się w katedrze Matki Boskiej Zwycięskiej w stolicy Kamerunu. W sesji wzięło udział 1600 osób, wśród nich ponad 100 ojców synodalnych z 25 krajów Afryki Środkowej i Zachodniej, audytorzy, audytorki i eksperci Synodu. Przemawiali także przedstawiciele innych Kościołów chrześcijańskich oraz islamu i religii tradycyjnych. Na koniec głos zabrał Jan Paweł II, który m.in. rozwinął myśli o dialogu zawarte w posynodalnym dokumencie. Mówiąc o dialogu międzyreligijnym, zwłaszcza z wyznawcami islamu i religii tradycyjnych, stwierdził, że ma to być nie tylko wymiana myśli między duszpasterzami i teologami, ale także dialog życia wszystkich wierzących. Zachęcił też do inicjatyw ewangelizacyjnych z chrześcijanami innych wyznań.