Sumienie w nauczaniu Jana Pawła II

Wyniki po zakończeniu tego i kolejnego etapu w załączniku. Ewentualne reklamacje przyjmujemy do soboty 24 kwietnia 2010 do godziny 12.00

1 W Orędziu na Światowy Dzień Pokoju 1991 Jan Paweł II zwraca uwagę, że każdy ma prawo do wolności sumienia i nikt nie może sumieniu drugiego człowieka narzucać żadnej własnej „prawdy”. Jak to zostało uargumentowane przez papieża?

Człowiekiem nie rządzą tylko siły zewnętrzne. Mimo swojej słabości, ma zdolność do poszukiwania, rozpoznawania dobra i odrzucania zła. Bóg, stwarzając człowieka wpisał w jego serce prawo, które każdy może odkryć. Sumienie jest właśnie tą zdolnością rozróżniania dobra i zła oraz odkrywania Bożego prawa. Jest świadectwem transcendencji osoby ludzkiej.

Sumienie nie jest jednak absolutem postawionym ponad prawdą i błędem. Jego natura ma związek z obiektywną prawdą taką samą dla wszystkich ludzi. Wszyscy powinni jej poszukiwać. W związku z tą prawdą obiektywną, wolność sumienia jest koniecznym warunkiem dążenia do prawdy godnej człowieka.

http://www.papiez.wiara.pl/doc/378718.Poszanowanie-sumienia-kazdego-czlowieka-warunkiem-pokoju-1991

2 W tym samym orędziu papież wyjaśnia, w jaki sposób wolność sumienia staje się warunkiem pokoju na świecie. Proszę własnymi słowami przedstawić jego argumentację.

Nie wolno nikomu narzucać własnej „prawdy”. Prawda zwycięża tylko własną mocą. Narzucanie własnych poglądów prowadzi do zaostrzenia stosunków międzyludzkich, powstania sprzeczności i napięć. Stąd warunkiem zachowania pokoju w świecie jest poszanowanie wolności sumienia innych ludzi, nawet jeśli myślą zupełnie inaczej.

http://www.papiez.wiara.pl/doc/378718.Poszanowanie-sumienia-kazdego-czlowieka-warunkiem-pokoju-1991

3 Jan Paweł II w swoim orędziu wymienia czynniki, które wpływają na kształtowanie sumienia. Proszę wymienić dwa i opisać, w jaki sposób powinny oddziaływać.

Sumienie kształtują:

Rodzina – rodzice powinni pomagać swoim dzieciom już od najmłodszych lat poszukiwać prawdy i żyć zgodnie z nią, szukać dobra i szerzyć je.

Szkoła – proces wychowawczy nie jest nigdy moralnie obojętny; powinni o tym pamiętać twórcy szkolnych programów. Muszą one być układane tak, by pomagały dzieciom i młodzieży szukać prawdy w zgodzie z godnością człowieka i z prawem Bożym, uczyć akceptacji wymogów i ograniczeń prawdziwej wolności oraz szacunku dla analogicznego prawa innych ludzi.

Proces wychowania religijnego – młody człowiek może pojąć zasady moralne tylko w odniesieniu do Boga. W przybliżaniu człowiekowi Boga pierwszoplanową rolę odgrywa rodzina. Wspierać ją mogą Kościół i wspólnoty chrześcijańskie i organizacje religijne. Wspólnie te grupy powinny opowiadać się po stronie obiektywnych wartości osoby ludzkiej

Środki społecznego przekazu – powinny unikać przedstawiania interesów tylko jednej osoby, grupy, ideologii.

http://www.papiez.wiara.pl/doc/378718.Poszanowanie-sumienia-kazdego-czlowieka-warunkiem-pokoju-1991/2

4 W Encyklice o Duchu Świętym w życiu Kościoła i świata Jan Paweł II napisał, że sumienie w szczególny sposób stanowi o ludzkiej godności. Dlaczego?

Sumienie w szczególny sposób stanowi o godności człowieka, ponieważ jest „najtajniejszym ośrodkiem i sanktuarium człowieka, gdzie przebywa on sam z Bogiem, którego głos w jego wnętrzu rozbrzmiewa (...) nakazem: czyń to, tamtego unikaj”

http://papiez.wiara.pl/doc/379023.DOMINUM-ET-VIVIFICANTEM/29

5 W tej encyklice papieże wyjaśnia także, jak w ludzkim sumieniu zachodzi „metanoia”. Co to jest i jak się dokonuje?

Ewangeliczna „metanoia” to akt żalu doskonałego za popełnione grzechy, w którym wyrzuty sumienia przekształcają się w miłość. Ta miłość autentycznie cierpi z powodu popełnionego zła. Metanoia dokonuje się dzięki działaniu Ducha Świętego, który przekonuje człowieka o grzechu. Duch spotyka się z trudem ludzkiego sumienia na drodze rozpoznania dobra i zła. Człowiek cierpi wewnętrznie z powodu popełnionego zła. Duch Prawdy pozwala temu cierpieniu uczestniczyć w Chrystusowym bólu Krzyża. Wtedy cierpienie sumienia staje się niezwykle głębokie – zachodzi „metanoia”.

http://papiez.wiara.pl/doc/379023.DOMINUM-ET-VIVIFICANTEM/31